De bouw van een nieuwe kerncentrale kan in 2015 beginnen, zo maakte de ministerraad afgelopen vrijdag bekend. Veiligheid en zorgvuldigheid staan hoog in het vaandel, volgens minister Verhagen in een brief aan de Tweede Kamer.

De kans is groot dat die kerncentrale in Borssele wordt gebouwd. De bewoners in de omgeving van dit nucleaire plaatsje zijn al gewend aan een kerncentrale. Hun vertrouwen in de veiligheid en zorgvuldigheid is zo groot, dat ze in december nog massaal jodiumtabletten insloegen. Zo’n tabletje helpt als de kerncentrale gaat lekken. En tegenwoordig lekt er van alles, dus waarom zo’n centrale niet, moeten de Zeelanders hebben gedacht.
Delta, een van de bedrijven die graag de nieuwe kerncentrale wil bouwen, is uiterst tevreden met de plannen van het kabinet.

In zijn brief (pdf!) aan de Tweede Kamer schrijft Verhagen dat hij deze kabinetsperiode de vergunningen rond wil hebben. Uiteraard zo zorgvuldig mogelijk, maar “aangezien hetongewenst is om gedurende het proces de spelregels te veranderen, wil ik op dit moment duidelijkheid verschaffen over hoofdlijnen van de randvoorwaarden van het kabinet”. Ofwel: ik leg nu de spelregels vast en daar heeft u het maar mee te doen.

De duidelijkheid die vervolgens wordt geboden, is dat er nog veel onduidelijk is. Om te beginnen de financiering. Verhagen stelt dat het de overheid geen cent gaat kosten. Dan heeft hij het over de Rijkskas. Het Rijk bezuinigt er flink op los, dus een mogelijk omstreden financiering van een kerncentrale is lastig te verkopen. Dat geldt ook voor provincies en gemeenten. En daar zit een addertje onder het gras.
Delta, mede-eigenaar van de huidige kerncentrale in Borssele, moet op zoek naar geld voor de tweede kerncentrale. Essent, ook aandeelhouder in Borssele, wilde haar aandelen verpatsen aan een Duitse firma. Dat had een leuke som geld op kunnen leveren, maar Delta stapte naar de Hoge Raad om de verkoop te verbieden. Met succes. De Raad oordeelde dat de aandelen geheel in overheidshanden mochten blijven.
Hoe de nieuwe kerncentrale dan wel aan het nodige geld moet komen, zonder dat welke overheid dan ook er in investeert, is nu dus een raadsel.

En dan de eindeloze discussie over de veiligheid. Die spitst zich vooral toe op de berging van het radioactieve afval. Verhagen wijst op het nog lopende onderzoek OPERA (Onderzoeksprogramma Eindberging Radioactief Afval). Een onderzoek dat conclusies van 10 tot 20 jaar geleden, opnieuw onder de loep neemt.
Verhagen is zich bewust van de maatschappelijke gevoeligheid ten aanzien van radioactief afval en belooft dat “de resultaten van OPERA zullen worden meegenomen bij de totstandkoming van mijn standpunt over de stappen om te komen tot een eindbestemming voor het radioactieve afval”.
Wat nu als in 2014 (wanneer het onderzoek klaar moet zijn) blijkt dat berging problematisch blijft? Wordt dan het hele proces afgeblazen?

Of gaat het kabinet dan weer de oppositiepartijen zodanig bewerken, dat er net zo’n meerderheid te halen valt als bij de Afghanistanmissie?
In Verhagen’s brief staat in ieder geval al een handreiking naar GroenLinks. De berging van radioactief afval moet voldoen aan de eis van terugneembare eindverwerking. Anders gezegd: het moet diep de grond in, maar ook zo weer naar boven te halen, als er iets mis gaat.

Deze keer heeft GroenLinks wel een poot om stijf te houden. Overheden en bedrijven investeren zo de nodige miljoenen in kernenergie. Miljoenen die niet benut kunnen worden voor veiliger energieopwekking. Daar gaat GroenLinks de minister eens over ondervagen.
Wat zal Verhagen die partij bieden, om ze over de streep te trekken?