Gezonde overheidsfinanciën en versterking van de economie. Dat is het doel van het Lente-akkoord. Beide doelen zullen niet worden gehaald. De reden is vrij simpel. Ook het schaap met vijf poten, de Kunduz-coalitie, heeft een doodgeboren lammetje geworpen.
Na de ministerraad van afgelopen vrijdag was meteen te lezen waarom het mis zal lopen. In een toelichting staat: “De grootste tegenvallers zijn de werkloosheidsuitkeringen (€ 1,5 miljard door economische krimp) en de gezondheidszorg (€ 0,7 miljard, met name door tegenvallers in de AWBZ en de Zorgverzekeringswet)”.
Juist. De werkloosheid neemt toe. Meer mensen die een uitkering behoeven. Een deel van die werkloosheid is, vanaf 2010, veroorzaakt door bezuinigingen. Het kabinet geeft eenzijdig de crisis de schuld, maar haar bijdrage aan de werkloosheid doet zeker een duit in het schuldenpotje.
En dan de AWBZ en de gezondheidszorg. Welke maatregelen aan kostenbeheersing ook zijn genomen, door dit kabinet en alle voorgaande, het werd alleen maar duurder. Hier moeten dus andere keuzes worden gemaakt dan alleen bezuinigen en schuiven met potjes. Keuze 1 is dat we accepteren dat dit een duur grapje is en het geld dus ergens anders gehaald moet worden. Keuze 2 is: we vinden het duur genoeg, het moet goedkoper, dus we doen niets meer aan een kwalitatief goede zorg. Zegt u het maar.
Verder lezen we: “De totale inkomsten kwamen door lagere economische groei € 7,6 miljard lager uit dan geraamd. De belangrijkste tegenvallers hierbij zijn de Vennootschapsbelasting (-€ 2,3 miljard) en de inkomstenbelasting (-€ 3,0 miljard)”.
Weer wordt de oorzaak bij De Economie gelegd. En weer kunnen we stellen dat het kabinet hier zelf aan mee heeft gewerkt. Meer mensen werkloos, meer mensen die minder inkomen hebben waar dus ook minder belasting van valt te innen.
“De koopkrachteffecten zijn stevig, maar evenwichtig over huishoudens verdeeld”, stelt het Lente-akkoord. Jawel, gemiddeld genomen over grote groepen van de bevolking kan dat redelijk kloppen. Maar per individu kan het gierend uit de hand lopen. Iemand met een modaal inkomen die door alle maatregelen getroffen wordt, zal meer dan de gemiddelde 0,75% aan koopkrachtverlies oplopen.
Met mijn netto-salaris van 1700 euro krijg ik als alleenstaande zonder kinderen te maken met zeker vijf van alle kostenverhogende maatregelen. Over een jaar zit ik niet op de beloofde 0,75% koopkrachtverlies, maar zeker op 1,15% verlies. Maar hopen dat het niet meer wordt, want baanzekerheid heb ook ik niet meer. Nu hoeft het niet, maar wordt ik genoodzaakt een baan ver van huis te zoeken, dan moet ik forensen en ben nog duurder uit.
Het jaar 2013 is geen verloren jaar, juichte Rutte op de persconferentie na de ministerraad. Een jaar kun je niet verliezen. Het Lente-akkoord veroorzaakt wel banen-, inkomens- en koopkrachtverlies. Het volgende kabinet zal weer met tegenvallers te maken krijgen. Dat bedoelt Rutte natuurlijk met “de lasten worden hiermee niet doorgeschoven naar toekomstige generaties”.