(Zie ook de update over de nederlandse Female Board Index, onderaan dit artikel)
Het moet eens afgelopen zijn dat vrouwen niet verder dan het glazen plafond mogen komen en dan nog vaak alleen om de ramen te lappen. Dat is volstrekt overbodig werk, dankzij het bestaan van zelfreinigend glas.
Met het zelfreinigend vermogen van het 'old-boys-network' is het zo bar en boos gesteld dat er zo langzamerhand eens maatregelen moeten komen om dat glazen plafond te slopen. Maar hoe krijg je dat goed voor elkaar?

Je kan natuurlijk helemaal niks doen. Tijden veranderen dus de geschiedenis wellicht ook wel. De grote ziener Herman Wijffels, mede-aanstichter van het huidige kabinet, zei bij zijn afscheid als voorzitter van de SER, dat we naar een tijd gaan waar masculiene waarden meer plaats maken voor feminiene waarden. Wel, als het zover is zul je ongetwijfeld meer vrouwen in de bestuurskamers van grote bedrijven op de stoelen der commissarissen zien zitten.

Nou is niet iedereen zeker van de grillen van de tijdgeest en vind dat er concretere maatregelen nodig zijn. De heer Rinnooy Kan, huidige voorzitter van de SER, schaamt zich kapot dat in nederland slechts zeven procent der commissarissen een vrouw is. Dat moet anders en dolenthousiast heeft hij dan ook zitting genomen in een commissie die minister Plasterk en staatssecretaris Heemskerk gaat adviseren hoe hij bedrijven kan vertellen wat ze aan hun glazen plafond moeten doen.

Dat is niet zomaar een commissie, nee, het is een heuse Taskforce. Vorige week is dat clubje gepresenteerd en dat was meteen een groot succes: drie vrouwen en zeven mannen. Een fraaie weerspiegeling van de bestuurswereld, inclusief die van het kabinet zelf.
Eerder kon u hier al lezen dat de enorme ambities van de regering, aangaande de arbeidsparticipatie van vrouwen, zeer waarschijnlijk niet van toepassing zijn op het bestuur van het land. Binnen het kabinet doen meer vrouwen secretariaatswerk dan dat ze ministeriële verantwoordelijkheid krijgen toebedeeld. Het 'old-boys-network' is in de politiek minstens zo'n sterk fort als in het bedrijfsleven.
Te verwachten valt dat die Taskforce, in de lijn van het kabinetsbeleid, met een gedragscode op de proppen zal komen. Geen verplichtingen, maar zelfregulering. Vrijheid leidt immers tot blijheid? En laten we vrolijk zijn: gedragscodes hebben al tot veel lollige dingen geleid.

Maar ook daar heeft niet iedereen vertrouwen in. De Taskforce 'Vrouwen aan de top' ook niet en die is op het lumineuze idee gekomen een charter op te stellen. Een pakket bindende maatregelen. Dat lijkt verder te gaan dan zelfregulerende gedragscodes, maar de charter wordt niet opgelegd. Het bedrijfsleven mag dat stuk vrijwillig ondertekenen.

En zelfs daar heeft niet iedereen alle vertrouwen in. Dat wil zeggen: in nederland misschien wel, maar in Noorwegen heeft men dat anders aangepakt. In 2003 steunde een flinke meerderheid van het parlement een wetsvoorstel van de toenmalige minister van economische zaken om beursgenoteerde bedrijven te verplichten 40 procent van de bestuurzetels aan vrouwen ter beschikking te stellen. Men kreeg vijf jaar de tijd om dat percentage te halen en op 1 januari van dit jaar moest aan de wettelijke verplichting zijn voldaan. En jawel hoor, 38 procent van de commissarissen in NV's is een vrouw.
Het succes is evident. De Noorse economie is niet in elkaar gestort en de meeste bedrijven staan nog steeds als een huis. Hoewel, wat er van de noorse economie terecht komt als de 77 bedrijven die de score niet hebben gehaald, hun deuren moeten sluiten, moeten we afwachten.

Een code, een charter of een wet. Eigenlijk onzin dat zulke instrumenten nodig zijn. Om te beginnen zijn er meer vrouwen dan mannen in dit land. En als je dan nagaat dat van alle werkenden, vrouwen gemiddeld hoger zijn opgeleid dan mannen, dan moet dat toch al genoeg zijn om een einde te maken aan de deplorabele diversiteit in leidinggevende functies. Het bedrijfsleven telt slechts 13 procent vrouwelijke managers en 7 procent commissarissen.

Laat in de poll zien hoe jij erover denkt.
(poll gesloten op 21 februari, hier de uitslag)
Het glazen plafond sloop je het beste met ….
1. een gedragscode: 17%
2. met een charter: 0%
3. met een wet: 33%
4. niks, het komt vanzelf wel goed: 50%

Update 17 januari: De beursgenoteerde bedrijven in nederland doen het nog veel slechter dan de noren. Lees hier meer over de Female Board Index. Niet meer dan 5 procent vrouwen in de top. Ahold heeft de meeste vrouwen aan de top, Philips helemaal geen.
Ik heb de samenstelster van de index, Mijntje Lückerath-Rovers, om haar visie op dit artikel te geven en uitgenodigd hier een gastlog te schrijven.
Mocht dat er van komen, dan lees je dat natuurlijk weer op dit weblog.