Leren doe je op school of universiteit. Daarna is het met het grote leren wel afgelopen. Misschien nog een cursusje hier, een training daar of bijspijkeren in de workshop ‘De lerende organisatie’. Vandaag kwamen uit heel de samenleving mensen bij elkaar voor een landelijke maatschappelijke stage.

De maatschappelijke stage is een uiterst leerzame ervaring. Zo’n stage biedt de mogelijkheid wat op te steken van hoe de maatschappij in elkaar steekt en hoe je als burger daarin een rol kan spelen. Thema van de maatschappelijke stage was vandaag: hoe lang mag een mens leren?
Studenten waren uitgenodigd om op speelse wijze hun visie daarover te geven. Politiefunctionarissen waren uitgenodigd de studenten een lesje te leren. Terugblikkend kunnen we vaststellen dat het een zeer geslaagde dag is geweest.

Het begon op het Haagse Malieveld, waar de staatssecretaris van Onderwijs Zijlstra de studenten onderbrak toen zij hem hun maatschappelijk bewustzijn toejoelden. “Het zou van fatsoen getuigen als de toekomstige leiders van Nederland – en dat zijn jullie – ook zouden kunnen luisteren naar de argumenten van een ander”, doceerde Zijlstra.
Nu hadden ze dat al gedaan. Ze gaven alleen te kennen het met die argumenten niet eens te zijn. Zij maakten op een speciale manier gebruik van hun medezeggenschap, waar Mark Rutte in 2005, als staatssecretaris Onderwijs, zo voor had geijverd. Dat is Zijlstra vast vergeten.

Rutte stond in 2005 zij aan zij met de studenten om de verkiezingen voor de studentenraden te promoten. Geheel tegen de zin van de bestuurscolleges. Rutte kwam met een ingrijpende wet op het hoger onderwijs, waarin ook de organisatie van het bestuur werd aangepakt. Dat vonden de bestuurscolleges niet zo nodig. Studenten hadden genoeg inspraak vonden ze. Mark Rutte dacht daar anders over. Hij adviseerde de studenten: “Laat die bestuurders maar zweten”.

Dat moet Rutte in gedachten hebben gehad, toen hij zei “respectvol kennis te nemen van de demonstraties en dat het kabinet natuurlijk luistert naar signalen uit de samenleving”. Niet dat de studenten hun zin gaan krijgen. Tjonge, realiseerden zij zich, er is wel wat veranderd in de maatschappij. Hoe kan het nou dat studenten in 2005 wel op steun van Rutte konden rekenen en studenten in 2011 niet?

Dat gingen ze dan maar eens op het Binnenhof vragen. Daar hadden de Haagse autoriteiten ook op gerekend. Geheel volgens het draaiboek van deze maatschappelijke stage, werd het tijd de andere deelnemers toe te laten: de politie.
Ook de politie moet op een veranderende maatschappij zijn voorbereid. Het zou best eens kunnen dat er roerige jaren in het verschiet liggen. Rutte’s bezuinigingen treffen niet alleen studenten, maar bijna iedereen. Wat te doen als iedereen de straat op gaat om een potje te protesteren?

De geschiedenis leert (die wel, de mensen niet) dat studenten prima materiaal zijn om te oefenen met radicale elementen. De burgemeester noemt de oefening geslaagd en de studentenbonden spraken van een fantastische manifestatie.
En zo keerde iedereen tevreden huiswaarts. Geïnspireerd door dit succes overweegt de overheid de scholen en universiteiten af te schaffen en geheel te vervangen door de maatschappelijke stage.