Al die codes, wat moeten we er eigenlijk mee? Wel, mag ik de vogende codes even doorgeven?
De ster van Betlehem kan je niet zomaar vervangen door een meer geavanceerde navigator. Da's je reinste blasfemie. Dus mag de Reclame Code Commissie zich buigen over een klacht van de Stichting Schreeuw om Leven, die de reclame van electronica-gigant Dixons aan de kaak stelt. Dixons komt onder andere met een cartoon waarop de drie wijzen met behulp van een TomTom de weg naar de geboorteplaats van de jongeheer proberen te vinden.

Alsof TomTom een heldere ster is! Absoluut niet, zegt de VEB (Vereniging voor Effectenbezitters). Dat bedrijf scoort beroerd als het gaat om transparantie. De VEB komt met een lijst van 44 beursgenoteerde bedrijven die onderzocht zijn op naleving van de Code Tabaksblat. TomTom staat op een gedeelde 16e plaats en moet 34 bedrijven boven zich dulden. Over de hele linie kan de uitvoering van de Code Tabaksblat nog steed stukken beter, vind het VEB. De gezamenlijke effectenbezitters menen zelfs dat de commissie Frijns, die aanstaande woensdag met een nieuw rapport komt over de implementatie van de code, maar het beste vervangen kan worden door een veel krachtiger commissie. Overigens stelt de VEB, toch geen gezworen vijanden van meer liberale principes, dat wetgeving misschien beter is dan zelfregulering, om de Tabaksblat-code er nu eens goed in te rammen. Nooit gedacht dat effectenbezitters communistisch zouden worden, maar dat krijg je als men zich verenigt in solidariteit.

Dat de commissie Frijns maar eens plaats moet maken voor meer daadkrachtiger types, lijkt gestaafd te worden door een actie van de commissie zelf. Het Financieel Dagblad klapt vandaag al uit de school en publiceerde enkele bevindingen uit het rapport dat pas morgen wordt gepresenteerd. De commissie Frijns reageerde met een persbericht, waarin het niet alleen de “voortijdige” bekendmaking betreurt, maar bovendien stelt dat de gelekte informatie onjuist is. Dat laatste zullen we dus woensdag kunnen beoordelen.

De transparantie die de commissie Frijns moet stimuleren, geldt dus niet voor haarzelf. Het Financieel Dagblad beroept zich op 'ingewijde bronnen'. Kennelijk is er binnen de commissie ernstige onenigheid over hoe transparantie gedefinieerd en gepraktiseerd moet worden.

Hot item bij die Tabaksblat-code zijn nog steeds de hoge beloningen. De VEB meldt: ” Geen van de AEX en AMX ondernemingen is transparant omtrent methode en verantwoording van de toekenning van bonussen, zowel achteraf als vooraf.”

Het Financieel Dagblad lekt: “Commissarissen moeten veel kritischer zijn op mogelijke excessen in de variabele beloning van topbestuurders. Zo zou moeten worden voorkomen dat een overnamepremie wordt verdisconteerd in het beloningspakket van de ceo.”

Voorzitter Dorenbos van de stichting Schreeuw om leven klaagt: ” Vooral in de kersttijd ligt dat gevoelig. Er zijn grenzen.” Ja, allicht, hij vreest natuurlijk een overname van de kerstgedachte. Dixons is onderdeel van Dexcom, één van die buitenlandse investeerders die hier het commerciële erfgoed lijken over te nemen. Ook daar gaat de commissie Frijns wat over zeggen, maar dat mag ik dus nu niet verklappen. Als ik Dorenbos was, zou ik niet naar de Reclame Code Commissie stappen, maar een aanzienlijk belang kopen in TomTom. Dan kan-ie De Heer weer eens goed op de kaart zetten en alle dolenden de richting wijzen.

Nee, het zal nog wel wat jaartjes duren voor beursgenoteerde bedrijven de tranparantie die de bijbelse codes nu eenmaal missen, definitief van zich af schudden en glashelder hun beleid en beloningen kenbaar maken. Als dat er al ooit van zal komen.