Tag archieven: coalities

Wat was waar bij de TK-verkiezing?

Wat was waar bij de TK-verkiezing? Hebben we de meest bijzondere verkiezingsuitslag achter de rug? Of hebben mensen zich op laten stoken door de meest onbetrouwbare peilingen ooit?
Dat eerste lijkt mij zeker waar. Dat tweede klopt voor de helft. Onbetrouwbaar waren sommige peilingen, maar de kiezer heeft zich er niet al te druk over gemaakt.
Wat was nog meer waar of niet waar bij deze verkiezingen?

Niet waar.
Alle peilingen zaten er naast. De politieke barometer (Synovate) nog het minst, Peil.nl (Maurice de Hond) het meest. Sargasso’s metapeiling, een optelsom van alle peilingen, doet het ook aardig. Synovate peilde 5 van de 11 partijen exact goed. Sargasso had er 4 goed en Maurice de Hond maar drie.
Nu is een enkel zeteltje meer of minder ook redelijk goed gepeild. Tellen we die partijen erbij, dan heeft Synovate 7 partijen goed gepeild, Maurice de Hond 6 en Sargasso 5.
Het percentage goed gepeilde aantal zetels was bij Synovate 29%. Sargasso had 9% goed en De Hond slechts 8 procent. Alle drie zaten er flink naast met CDA en PVV.

Beetje waar.
Mijn voorspelling, een beetje natte vingerwerk op basis van de peilingen en een foutmarge van plus of min drie en wat onderbuikgevoel, deed het iets beter dan de peilingen.
Vier partijen goed geraden, vier goed geraden met 1 zetel afwijking, dus 8 in totaal aardig voorspeld. Daarmee 13% van de zetels goed geraden. Ook ik zat er bij CDA en PVV goed naast.
Maar toch. Zou je punten geven aan de goed gescoorde zaken, dan moet je bij de volgende verkiezingen toch meer letten op Synovate en mijn voorspelling.
Voorspelling peterspagina

In dit exceldocument alle gegevens op een rijtje (peilingen en voorspelling, vergeleken met de uitslag).

Niet waar.
Mijn voorspelling van de opkomstcijfers, bleken volledig uit de duim gezogen. In plaats van de ongeveer 80 procent kiezers, bleken er maar 74 procent mijn voorspelling ter wille te zijn. Wat een onbetrouwbaar volkje! En wel klagen over de betrouwbaarheid van de politici, hè?

Niet waar.
De VVD mag dan de grootste winnaar zijn met echte, keiharde zetels, verhoudingsgewijs is de VVD dat niet. De zetelwinst van D66 betekende een groei van dik 230 procent. De PVV was op die manier tweede, met een groei van 166 procent. Dan volgt GroenLinks (bijna 43%) en sluit de VVD met 41% de top vier.
Het CDA is de grootste verliezer, zowel absoluut als relatief. Dat dan weer wel. Waarbij nog opgemerkt dat de SP iets minder verloor dan de peilingen aangaven, de PvdA slecht drie zetels verloor en de PvdD stabiel bleef.

Wel waar.
Het was gisteren een bijzondere uitslagenavond. De PvdA en VVD zo lang gelijk. Pas diep in de nacht haalde de VVD die ene zetel voorsprong. Er is geen glasheldere coalitie uit de stembus gerold. Krijgen we ook de meest bijzondere coalitie van de laatste 65 jaar?
Zie hier (exceldocument) welke coalities we hadden. Invullen wat we nu gaan krijgen heeft geen enkele zin, maar een voorspelling mag je natuurlijk altijd in de reacties kwijt.

Wel waar.
Vier partijen wonnen zetels, twee bleven gelijk en drie verloren. Het electoraat heeft weer meer gestemd. Naar wat “rechts” heet te zijn heeft wel de meeste stemmen getrokken. Daar zullen we nog wat pret aan beleven.

Het gaat CDA en VVD worden

Het gaat CDA en VVD worden Wat konden ze het vandaag goed vinden met elkaar. Met studentikoze humor gingen ze op verkiezingscampagne.

Eerst natuurlijk de PvdA afbranden, die als eerste het verkiezingsprogramma veranderde. Normaal gesproken doen partijen dat pas na de verkiezingen en noemen ze dat een regeerakkoord.
Het lijkt er sterk op dat Balkenende en Rutte het wel op een akkoordje willen gooien. Dat moet haast wel door enige nostalgisch sentiment gevoed zijn.

CDA en VVD hebben het al ruim 30 jaren goed met elkaar kunnen vinden (zie
deze excelsheet, met daarin goed zichtbaar hoe lang Nederland door beiden is geregeerd). Met af en toe een derde partij erbij, hebben ze zelfs meer dan de helft van de na-oorlogse periode op het pluche gezeten. Wat Nederland nu is, danken we vooral aan de christelijk-liberale traditie.

Hunkert u ook zo naar de 50’er jaren van De Quay? Naar de roerige sixties van Marijnen en De Jong? Smacht u ook zo naar de tijden van Van Agt en Lubbers?

P.S. Had u meer tekst verwacht? Voorlopig even niet. Hoe lastig het ook is, ik probeer
kort van stof te worden.

Daar zal je Rutte hebben

foto Radio Nederland Wereldomroep Het gaat lekker met de VVD. Althans, in de peilingen. Met dertig zetels zou de VVD nu de grootste partij zijn. Het CDA ziet de bui al hangen en is bang dat ze een tweede regeerloze periode tegemoet gaat. Balkenende waarschuwt het volk alvast: aan een nieuw paars kabinet heb je helemaal niks.

Nou, daar hoeft-ie niet bang voor te zijn, want Mark Rutte ziet daar ook niks in. De verschillen met de PvdA zijn te groot, vindt hij. Dat klopt en het ligt niet eens aan de PvdA zelf. Rutte’s VVD is bezig met een inhaalslag over rechts. Zo rechts zelfs dat hij een kabinet waar VVD en PVV aan deelnemen best mogelijk acht. Rutte heeft blijkbaar Wilders door de dokter laten nakijken en deelt het volk nu mede dat heer Wilders
niet melaats is.

Tja, met de PvdA heeft de VVD niet zoveel op. Nooit gehad ook. Behalve in die twee roemruchte paarse kabinetten is het slecht nog een keer voorgekomen dat ze beiden in een kabinet zaten. Verder was de VVD vooral goede maatjes met het CDA. Dat CDA waar de kiezer nu een beetje van baalt, want die partij kijkt tegen zetelverlies aan.

Even wat geschiedenis. De VVD heeft aan 14 van de 19 na-oorlogse kabinetten deelgenomen. Twaalf keer samen met het CDA, drie keer met de PvdA en D66 en een keer met de LPF.
Daarvan heet de VVD negen keer met alleen het CDA geregeerd. Twee keer met PvdA en D66, een keer met CDA en PvdA, nog een keer met CDA en D66 en ook een wel heel korte periode met CDA en LPF (zie deze excelsheet voor een overzicht).

Het hoogste aantal zetels (36) haalde de VVD in 1998, gevolgd door het tweede kabinet Kok (PvdA, VVD en D66). Bij de eerste paarse coalitie scoorde de VVD 31 zetels. In 1982 deed de VVD met 36 zetels aan Lubbers I (CDA, VVD) mee.
Verder deed de VVD het nog wel aardig met 28 zetels in 1977 (Van Agt I – CDA, VVD) en 2003 (Balkenende II – CDA, VVD, D66).

Maar goed, historisch gezien heeft de VVD de grootste band met het CDA. In een interview met de Dagelijkse Standaard erkent Mark Rutte dat ook met: “In het verleden hebben we altijd tot overeenstemming kunnen komen met het CDA, omdat het CDA altijd een plezierige afwezigheid van standpunten heeft”.
In datzelfde artikel vindt Rutte een CDA – VVD kabinet met gedoogsteun van de PVV ook een prima optie.

Het is wel fijn dat Rutte zo duidelijk is. De voorkeuren zijn uitgesproken. Wie op de VVD stemt kan rekenen op herhaling van de perikelen van Balkenende I (CDA, VVD en LPF) en in ieder geval een periode met keiharde bezuinigingen en rechtse rethoriek.

Stemadvies

Stemadvies Naast wat napruttelen over hoe het nou zo gekomen is, ook her en der discussies over hoe nou verder. Laat de val van Balkenende de natie in onzekerheid achter? Hoe zal “De Kiezer” reageren?

Eén ding lijkt zeker: de gemeenteraadsverkiezingen zullen sterk in het teken staan van de landelijke politiek. Erg jammer voor de lokale politici. Je kunt je voorstellen dat plaatselijke CDA en PvdA prominenten slapeloze nachten hebben. Gaan ze misschien niet in de gemeenteraad komen, omdat Balkenende en Bos elkaar een kunstje hebben geflikt?

Stemadvies 1: Laat u niet verleiden tot het uitbrengen van een “commentaar-stem”. Er staan in uw woonplaats echt genoeg zaken op de agenda, waarvan uw plaatselijke vertegenwoordigers willen weten welke kant ze er volgens u mee opmoeten.
Maar mocht u een goedbedoeld advies in de wind slaan en toch in het stemhokje willen reageren op de laatste ontwikkelingen, dan hier nog een advies. Een stemadvies dat u mee kunt nemen naar 9 juni, wanneer u wel een draai kunt geven aan de landelijke politiek.

Het advies is gebaseerd op de ervaringen met de vier Balkenende-kabinetten. Vanaf 2002 is er meer energie gaan zitten in rommelig bestuur, vallen en opstaan, stuntelende bewindslieden en veel interne onenigheid. Geen wonder dat tal van prangende zaken niet zo voortvarend zijn aangepakt als strategische, hoofdlijnen- en coalitieakkoorden beloofden. Geen wonder dat er meer korte termijn politiek is bedreven, dan dat er duurzame oplossingen zijn gekomen.
Wat er onder Balkenende zo al aan gerommel tot stand is gebracht staat hier op een rij (exceldocument!).

Natuurlijk valt dat Balkenende en zijn CDA te verwijten. Ongelukkige keuzes wat coalitiegenoten betreft, te weinig compromisbereidheid naar die coalitiepartners.
Het valt ook al die coalitiegenoten te verwijten die met Balkenende in zee zijn gegaan. Voor zover ze al niet onderling overhoop lagen (LPF en VVD), dan waren ze te weinig standvastig om niet het vertrek van het CDA te eisen, maar stapten zelf op (PvdA en D66). Of zo hondstrouw dat ze het vooral geloofsbroeders naar de zin maakten en amper hun andere coalitiegenoot (CU).

Balkenende IV was de climax van gebrek aan slagvaardigheid door innerlijke twisten. De verkiezingscampagne van eind 2006, begin 2007, is eigenlijk tot op vandaag voortgezet.
Het stemadvies? Stem alles behalve CDA, PvdA, VVD, D66 en CU.