Rutte I lijkt met de laatste golf afgekondigde bezuinigingsmaatregelen een heel volk te demotiveren. Afgelopen woensdag verzuchtte een columniste in De Pers: “Ik vind de sfeer vooral gelaten. Ook uit de kritieken en analyses komt een gevoel van moedeloosheid naar voren. We lijken de energie niet te hebben om de straat op te gaan”. Een dag later vroeg EenVandaag “antwoord op de vraag: waar blijft het massaprotest”?
Ik vroeg me eerder ook al af waarom de protesten tegen de bezuinigingen zo wijd verspreid en meer lokaal werden geuit, in plaats van de handen ineen te slaan en net zo lang het Binnenhof te omsingelen, tot het kabinet de plannen drastisch herziet. Welnu, de invloed van dit weblog is in het buitenland groter, dan in dit land 😉 Zowel in Griekenland als in Spanje blokkeerden demonstranten het parlementsgebouw. Dat werd niet zo gewaardeerd door de overheid en in plaats van de dialoog aan te gaan, liet men de politie er op los timmeren.
Maar waarom zouden we tegen het beleid van Rutte I moeten zijn? Drie redenen: het is teveel in één keer, het is op de verkeerde groepen gericht en het is in deze omvang ook niet nodig.
In dagblad Trouw betogen de economen Harm Schelhaas (CDA) en Teunis Zuurmond (VVD) dat de regering een crisissfeer creëert, terwijl het nog steeds heel goed gaat in Nederland. Citaat uit Trouw: “In Nederland is geen sprake van een economische noodtoestand. Het is (na Luxemburg) het rijkste land van de Europese Unie (…) en vergeleken met vele andere landen is de overheidsschuld met circa 66 procent van het nationaal inkomen niet groot”.
De economen zijn het erover eens dat er bezuinigd kan worden, maar niet op de manier zoals Rutte het zich voorstelt. Ze opperen het idee om de Zalm-doctrine (meevallers niet gebruiken om bezuinigingen te verlichten) voor een periode van vier jaar bij enkele inkomstenposten niet toe te passen. Ze noemen als voorbeeld btw-meevallers, winsten op de hulp aan banken en hogere gasbaten, waardoor de staatsschuld zal dalen van 66 naar 64 procent. De meevallers kunnen ook worden gebruikt “om de bezuinigingsplannen voor de zwakste groepen bij te sturen en om te investeren in projecten die voor de toekomst waardevol zijn”, aldus deze CDA- en VVD-economen.
Het is goed dat eens te lezen van ‘regeringsgetrouwen’ in een christelijk dagblad, want de opinies in meer links-georiënteerde media worden soms iets te makkelijk weggewuifd. Niet omdat er onzin wordt verkondigd, maar omdat ‘links’ niet zo trendy is.
Op Joop.nl wijst ook historicus Maarten van Rossem op de te betwijfelen noodzaak van de bezuinigingen en het a-sociale karakter van de plannen. Hij wijst op een rapport van het Internationaal Monetair Fonds, waarin de omvang van de bezuinigingen schadelijk genoemd worden, voor het herstel van de economie. De aard van de bezuinigingen vindt Van Rossem niet verstandig: “De kosten van de kredietcrisis worden niet verhaald op de sterkste, maar op de allerzwakste schouders”.
In de Volkskrant stelt ook Marcel van Dam vragen bij de hele operatie. Hij wijst op een eigenaargige draai van Rutte, die tijdens de verkiezingscampagne riep hij dat we iedere dag 100 miljoen meer schuld kregen, maar nu roept dat ‘de staatsschuld met 60 miljoen euro per dag toeneemt’. Van Dam rekent met behulp van cijfers van het CPB voor dat zonder bezuinigingen, “alleen als gevolg van herstel van de wereldeconomie, zal het begrotingstekort in 2015 zijn verdwenen. Ook als de groei terugvalt naar 1,75 procent”.
Het kan dus anders. Het moet ook anders vinden de vele burgers die al vanaf oktober vorig jaar te hoop lopen tegen de bezuinigingen. Zo gedemotiveerd is het volk nu ook weer niet, getuige de nu al 117 verschillende acties. En voor de rest van de komende maand staan er in ieder geval nog acht op stapel. Hieronder de Onrust Monitor, die in dit artikel nader wordt toegelicht. Met een klik op het plaatje kun je de details verder bekijken (exceldocument). 
Neem me niet kwalijk dat ik zo doordram over Rutte I en de bezuinigingen. Dat komt waarschijnlijk omdat ik in een hoek zit waar de klappen hard aankomen. Je kunt me dan ook van een fikse dosis subjectiviteit beschuldigen.