Gisteren werd de 25ste verjaardag van de grondwet gevierd. Geen nationale vrije dag, geen vreugdevolle theaterprogramma's waar de koningin naar mocht kijken, geen zinderende documentaires op tv, nergens koekhappen, zaklopen en volksdansen. Wel een minister van binnenlandse zaken die de grondwet graag een beetje afgestoft wil zien.
Guusje ter Horst vindt de inhoud van de grondwet niet lekker bekken. Moeizame zinnen en ouderwets taalgebruik. Ze zou graag zien dat de grondwet wat populairder werd en met wat hedendaagse taal moet dat lukken.
De grondwet is inderdaad aan wat aanpassingen toe. Niet zozeer wegens het taalgebruik, maar meer omdat de inhoud steeds minder wordt nageleefd. In haar feestelijke toespraak heeft de minister verzuimd op te sommen hoe de overheid bepaalde zinnetjes steeds minder waarde toedicht en andere steeds meer.
Artikel 10 tot en met 13 gaat over onze privacy. Kortweg staat daar:
Ieder heeft recht op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer, recht op onaantastbaarheid van zijn lichaam. Het binnentreden in een woning zonder toestemming van de bewoner is niet toegestaan en het brief-, telefoon- en telegraafgeheim zijn onschendbaar.
De grondwet biedt wel mogelijkheden om af te wijken van deze principes. Van die rechten kan worden afgeweken 'behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen'.
Nou, van die laatste mogelijkheid maakt de overheid de inmiddels flink gebruik. Wat er al niet is ingeleverd aan het recht op privacy kun je lezen in dit overzicht dat op Sargasso is gepubliceerd.
Het lijkt er op dat maar weinig mensen zich daar druk om maken. Minister ter Horst constateerde ook al dat bedroevend wenig mensen in de grondwet lijken geïnteresseerd. Nu is dat uit haar mond een gotspe. Wie meewerkt aan wetten die de essentie van de grondwet reduceren tot een zo goed als dode letter, moet niet verwachten dat mensen de eigenlijke tekst nog serieus nemen.
Misschien raken meer mensen weer wel geïnteresseerd als het initiatief van GeenCommentaar wordt gevolgd. Met Democreatie 2.0 hoopt het weblog dat niet alleen de overheid sleutelt aan de herwaardering van grondwettelijke rechten, maar dat iedereen zich daar druk over maakt. Bij deze dus.
Mijn privacy statement is: ik heb helemaal niks met privacy. Maar ik heb wel alles met de bescherming van persoonsgegegevens.
Ik heb niks met privacy omdat ik vind dat het niet uit moet maken wat ik zoal uitspook, thuis of op straat. Wat ik lees, schrijf, kijk, zeg, het zou niet tot verdachtmakingen, stigmatiseringen of commerciële pesterijtjes moeten leiden. Helaas gebeurt dat wel en in steeds grotere mate. Privacy is steeds minder een instrument voor grotere persoonlijke vrijheid, steeds meer is het een middel tot allerlei misbruik. En dan wordt bescherming van je persoonlijke ditjes en datjes ineens enorm belangrijk.
Dat zo weinig mensen zich hierom druk maken, komt wellicht omdat we al zo lang bepaalde privacyschendingen heel gewoon vinden.
De kerkklokken op zondagmorgen, de ongevraagde reclame in de brievenbussen, de opdringerige telefoontjes van telemarketerers en het gewauwel van lui die de hele dag overal in hun mobieltjes lopen te lullen zijn daar voorbeelden van.
En zelfs als je op de wc je gemak wilt hebben, kun je gestoord worden door gerommel aan de deurklink, ook al staat duidelijk aangegeven dat de wc bezet is. Nou ben ik geen wetenschapper, maar ik denk wel dat een gestoorde stoelgang tot een hoop chagrijn leidt, dat uiteindelijk de dood voor de democratie zal zijn.
Een hele ernstige inbreuk op de privacy zijn de opiniepeilingen: vragen naar iemands privé opvattingen en daar dan conclusies aan verbinden om diezelfde privé opvattingen naar eigen inzicht om te vormen. De opiniepeiling ontfutselt op slinkse wijze je eigen gedachten. Vervolgens worden ze misbruikt voor de meest uiteenlopende doelstellingen.
Het eerste lid uit artikel 10 van de grondwet, het
recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer, wordt dagelijks geschonden. Nu de overheid op dit punt ernstig dwalende is, wordt het misschien tijd zelf het goede voorbeeld te geven.
Blijf dus met je handen van de deurklink af , als de wc bezet is. Zet alleen de ghettoblaster op je balkon voluit aan, als het hele flatgebouw er explicitet om gevraagd heeft. Onderbreek me niet met de vraag of het spannend is, als ik verdiept zit in een mooi boek. En ga ook niet ineens roepen: 'Een cent voor je gedachten!', als ik eens wat stil zit te mijmeren.
Als je zelf toch niks te doen hebt en verlegen zit om wat actie, ga je dan eens druk maken om de de overheid die zo vreselijk graag ons aller Grote Broer wil zijn.