Categoriearchief: Maakbaarheid

Rutte de beste crisismanager?

Rutte als beste crisismanager? Vorig jaar, zo rond 9 juni, keken we terug in de geschiedenis, op zoek naar de minister-president, die de beste crisismanager aller tijden zou zijn. De lezers bepaalden dat Willem Drees als beste uit de bus kwam.

Je mag een premier natuurlijk rustige tijden wensen. De dagelijkse boel bij elkaar houden, is al een heel karwei. Wie daarnaast met oorlogen, natuurrampen, economische crisissen of andere catastrofes te maken krijgt, heeft wel een heel zware job.
Vorig jaar maar eens op een rij gezet, welke premiers met zulk onheil te maken hadden (zie dit exceldocument).

In de artikelen op dit weblog (
de aankondiging en de uitslag), verschenen ook als gastlogjes op GeenCommentaar (hier de aankondiging en daar de uitslag). Ik link ze allemaal, zodat je nog ook door de reacties kan scrollen.

Nog even, en het is weer 9 juni. Met natuurlijk weer een crisis: de kans dat Mark Rutte premier wordt. De vraag rijst dan: zal hij een goede crisismanager zijn?
Hij komt dan aan het roer, terwijl de economische crisis nog lang niet voorbij is.
Rutte wil het land er bovenop helpen, maar zijn partijgenoot
Zalm kondigde al aan dat Rutte zeer waarschijnlijk al bijna 30 miljard euro tekort gaat komen. De ABN-Amro gaat de staatsteun niet terug betalen.

Rutte is
erg openhartig over zijn kwaliteiten als “minister-president de crisismanager”. Als er een ingewikkeld kabinet wordt geformeerd, blijft hij liever in de Kamer zitten. Hij wil dus wel wat aan de economie doen, maar niet als hij ook nog een kabinet bij elkaar moet houden. Dat mag Neelie Kroes dan doen. Rutte wil dan fractievoorzitter blijven.

Zijn staat van dienst in die hoedanigheid, geeft niet het idee dat hij in die positie wel een goede crisismanager is.
In 2006 leidde hij de VVD-campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen en de partij ging er 1,5% op achteruit. Als lijsttrekker bij de 2e Kamerverkiezingen in datzelfde jaar, verloor de VVD zes zetels. Maar goed, de grillen van het electoraat zijn een lijsttrekker niet helemaal aan te rekenen.

Als fractievoorzitter kreeg Rutte wel wat crisissen voor de kiezen. De grootste was natuurlijk de
affaire Verdonk, in 2007. Verdonk had het op haar heupen gekregen, omdat ze bij de verkiezingen meer voorkeursstemmen had gekregen dan Rutte en deed een greep naar de macht. Rutte wist ternauwernood zijn huid te redden.
In 2009 kreeg hij opnieuw met wat oppositie uit eigen gelederen te maken, toen hij de vrijheid van meningsuiting wenste op te rekken door het verbod op Holocaustontkenning af te schaffen.

Maar goed, hij leeft nog en trekt wederom de VVD-kar. Nu met meer succes dan in 2006 en een kans om vader des vaderlands te worden.
Daarom vandaag de lezersvraag: Kan Mark Rutte de beste “MP als crisismanager” worden?

Ledigheid te huur

Ledigheid te huur Op de demissionaire valreep gaat het kabinet toch nog tot harde actie over en verklaart de oorlog aan de ledigheid.

Bij monde van minister Huizinga
klonk gisteren: “We onderkennen de ernst van het probleem. We gaan nu samen aan de slag om dit probleem op te lossen”.
Dat “samen” moet nog even nader worden uitgelegd. Volgens de minister is het “bijzonder dat overheid en bedrijfsleven elkaar zo snel gevonden hebben”.

Het gaat om de leegstand van kantoren. Een hardnekkig probleem en niet langer te tolereren, want “dat is onverantwoorde verspilling van de schaarse ruimte in ons land”, aldus Huizinga. En “het is slecht voor ondernemers die de waarde van hun vastgoed zien kelderen”.

De bedrijvige ledigheid neemt al jaren rond de 14% van alle werkruimte in beslag, maar dat kan de komende jaren nog flink toenemen. Het adviesbureau voor commercieel vastgoed, DTZ Zadelhoff, noemt die ledigheid “structureel aanbod”.
In een recent rapport (pdf!) waarschuwt DTZ Zadelhoff voor veroudering van dat aanbod: “Een potentieel gevaar dreigt aan het einde van 2010. Dan zal aanbod dat nu tussen de 2-3 jaar op de markt is, tot het structurele aanbod gaan behoren. Het structurele aanbod zal dan stijgen naar maar liefst 44%”.

Hebben overheid en bedrijfsleven elkaar nu snel gevonden, als het om oplossingen gaat? In een
heldhaftige slotverklaring (pdf!) wordt het zwaartepunt bij de overheid gelegd.
Het Rijk moet wettelijke maatregelen nemen om de structurele leegstand weg te werken. De provincies moeten de gemeenten aansturen op afspraken over de omvang en kwaliteit van kantorenprogramma’s per regio. De gemeenten moeten, gezamenlijk met andere overheden, een lange termijn (her)ontwikkelingsbeleid voor kantorenlocaties ontwikkelen.

Het bedrijfsleven heeft afgesproken elkaar vooral onderling te stimuleren. Beleggers moeten in eigen kring stimuleren dat men terughoudend is in de aankoop van panden op locaties die snel zullen verouderen. Ontwikkelaars moeten elkaar opjutten om te investeren in de duurzame (her)ontwikkeling van verouderde kantorenlocaties en gebouwen.
De gebruikers, het bedrijfsleven zelf, moeten elkaar motvieren om een zorgvuldige afwegingte maken tussen het betrekken van duurzame nieuwbouwkantoren en het benutten van verduurzaamde bestaande kantoren.

Veel concreter is men niet geworden. Terwijl hier in 2007 toch al suggesties werden gedaan, om de ledigheid aan bedrijfsruimten om te bouwen tot nuttigheid in het algemeen belang (zie
artikel op dit weblog).
Om te beginnen een deel toe te voegen aan de woningvoorraad. Of mensen nu werken of niet, er moet wel gewoond worden en op dat gebied valt er ook wat achterstand in te halen. Natuurlijk kan al die leegheid ook tegen de vlakte worden gewerkt om ruimte voor uitbreiding van volkstuintjes te creëren. Twee vliegen in één klap: er is meer groen en we kunnen er van eten.
En met de vergrijzing voor de boeg zal er een stijgende behoefte aan rust- en verpleeghuizen zijn. De gebouwen hebben we dus al.

Wat wilt u doen met dat leegstaande kantorencomplex in uw buurt?

Insecten redden de mensheid

Insecten redden de mensheid Wie vindt dat we te veel ingrijpen in de natuur, moet er eens bij stilstaan hoe wreed de natuur ingrijpt op ons voortbestaan. Nu de lente in volle glorie losbarst, vindt er grootschalige voedselvernietiging plaats. Vogels vreten complete insectenkolonies leeg. En dan moet het nog zomer worden, wanneer de mens zelf voedsel platmept of vernietigt met mierenlokdoosjes en anti-muggenspray.

Aanstaande dinsdag, 18 mei, is er weer een Spinoza te Paard. Elke derde dinsdag van de maand worden in het Paard van Troje (Den Haag) leuke lezingen gehouden over tal van wetenschappelijke onderwerpen. Een initiatief van het NWO ((Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek).
Op 18 mei kun je van Marcel Dicke, winnaar van de Spinozaprijs 2007, horen wat het nut van insecten is. Om te illustreren dat ons voortbestaan van ongedierte af kan hangen, zijn er ook insecten te eten. Het publiek mag de beste insectensnack kiezen.

In april maakte minister Verburg bekend
1 miljoen euro uit te trekken voor onderzoek naar insecten als voedsel. Vorig jaar organiseerde de Wageningse Universiteit een serie lezingen, om duidelijk te maken dat insecten niet alleen voor onze voedselvoorziening belangrijk zijn.
Natuurlijk, je kunt ze eten en er wordt hoog opgegeven van de eiwitrijke kwaliteiten. Maar insecten spelen ook een rol als bestrijdingsmiddel. Wie een gifvrije landbouw wil, moet insecten met rust laten. Verder zijn de beestjes ook een bron van inspiratie voor de technologie. Zo helpen kakkerlakken en mieren bij het oplossen van vervoersproblemen.

Ik zag dat collega weblogger
Verbal Jam een moordaanslag zelf ongemoeid liet om er fraaie foto’s van te maken. Hij liet zijn huisspin ongestoord een wesp vangen. Terwijl wespen juist hun jonkies voeren met bladluizen en ruspen, die een gevaar voor onze voedselgewassen zijn.
Ingrijpen dus! Zie je een vogel op zoek naar onze eiwitvoorraad, verjaag het beestje onmiddellijk uit je tuin.

En ga dinsdag naar Spinoza te Paard (toegang € 8,50). Wie de kinderen op insecteneducatie wil trakteren, kan in de week van de biodiversiteit (22 tot 30 mei) naar de kriebelende beestjes in dierenpark de Oliemeulen in Tilburg.

Schadevrije robots

Schadevrije robots Om de kosten van de gezondheidszorg wat in te dammen, zal steeds meer de hulp van robots worden ingeroepen.
Robots heb je in soorten en maten. Van handige hulpjes in huis, tot rondvliegend oorlogstuig. De laatste categorie wil nog wel eens tot onbedoelde slachtoffers leiden. Collateral damage genoemd. Dat kan ook bij robotica in huis, dus ook in de zorg.

BBC News meldt een Duits onderzoek, waarbij robots, uitgerust met een detectie systeem, werden getest. Het systeem is zo geprogrammeerd dat een robot die de groente moet snijden, precies de juiste snijbewegingen maakt. Stoot de robot op ander materiaal dan stopt hij met snijden.
Goed, je hebt er thuis eentje die kip kan fileren. De robot die de keukenvloer moest schoonmaken is echter defect, en de fileerrobot glijdt weg en zijn mes raakt je ter hoogte van je navel. De robot voelt ongeveer dezelfde substantie en hakt door.

Tenzij de robot dus is voorzien van een goed werkend ‘collision detect system’ (lees meer
op BBC News).
Robotica moet natuurlijk extreem veilig zijn. Een robot die contact legt met de dokter èn klopt, veegt en zuigt, mag een handige hulp voor ouderen en gehandicapten zijn, maar moet niet de stofzuigerslang in de mond van de patiënt duwen, in de veronderstelling bezig te zijn met het toedienen van medicatie.
Robots die straks in ziekenhuizen patiënten in en uit bed tillen, moeten niet ineens denken dat ze balen meel staan uit te laden, die met een reuzenzwaai op de lopende band van een fabriek moeten worden gegooid.

Een demente oudere is over een aantal jaren wellicht omringd door een robot die het huishouden doet, eentje die de pillen verzorgt en een die voor het sociale vertier zorgt. Krijg je krantenberichten die melding doen van een bejaarde terecht is gekomen onder botsende robots.
Zijn foutloze robots maakbaar? Of zitten we straks met explosief stijgende zorgkosten wegens toename van ongelukken in en rond het (zorg)huis?

De meeste fouten zullen menselijk blijven. Een foutje in de software, een verkeerd afgestelde arm of slecht onderhoud en de robot functioneert niet naar behoren.
Misschien moeten robots door robots worden gemaakt?

Meer ruimte per persoon

Meer ruimte per persoon Alsof bij de individualisering de einder nog lang niet in zicht is. Zo mag je het CBS-bericht wel lezen over de verdeling van de vierkante meters Nederland. Er is in tien jaar tijd 17 duizend hectare woonterrein bijgekomen. Huishoudens namen minder ruimte in beslag, individuele personen juist meer.

Elke centimeter lijkt in Nederland nu wel op de een of andere manier benut. Ter land of ter water, alles heeft een functie. Ongerepte natuur is er niet. Toch is het nog aardig groen in Nederland. Nuttig groen, dat wel. Van de 80 procent land gaat het grootste deel op aan de agrarische sector. Slechts 10 procent gaat op aan bebouwd terrein.
Wie bij het persberichtje van het CBS doorlinkt naar de meer gespecificeerde gegevens (zie deze CBS-Statline), ziet hoe de ruimte is verdeeld.

Om te beginnen is er een fractie ruimte bijgekomen. Nederland is tussen 1996 en 2006 maar liefst 0,04% groter geworden.
Het heeft de agrarische sector niet mogen baten. Dat is de enige functie die aan oppervlakte heeft verloren (-3,26%). Dat verlies is deels opgegaan aan water, waarvan het oppervlakte met 1,44% is toegenomen. Maar de landbouw heeft natuurlijk ook ingeleverd op bijna elk ander terrein.

Opvallend is de grote groei van semi-bebouwd terrein. Daarmee wordt bedoeld: begraafplaatsen, vuilstortplaatsen en wrakkenopslagplaatsen. Maar ook delfstofwinplaatsen en bouwterreinen, waar nog niet wordt gewoond of gewerkt. Die categorie bewijst dat Nederland maakbaar blijft, want die nam steeds meer hectares in beslag. Ook de begraafplaatsen en de wrakkenopslagplaatsen groeiden.
Vuilstort en delfstofwinning namen minder ruimte in.

Een tweede ruimtevreter zijn de recreatieterreinen. Dat zal ook menig boer in het nauw hebben gebracht. Ruim 10,5% meer vierkante meters zijn tot ontspanningsoorden omgetoverd.
Daartoe rekenen we parken, plantsoenen, sportterreinen, volkstuintjes, campings, wandelgebieden, enzovoorts. De volkstuintjes hebben ingeleverd, de rest is gegroeid. Opvallend hierbij is dat parken en plantsoenen aardig zijn uitgedijd.

Pas op de derde plaats komt de functie wonen en werken. Er is 9,8% meer hectare aan opgegaan aan wonen, winkels, bedrijven, openbare en sociaal-culturele voorzieningen.
Die laatste twee categorieën zijn nauwelijks of niet gegroeid. Wonen, winkels en bedrijven wel. U snapt waarom menig Nederlanders als een gestresste kip op die paar vierkante leefruimte rondloopt. Voor ontspanning moet-ie de scharrelruimte uit. Naar de recreatieterreinen die hierboven zijn genoemd.

De CBS-cijfers zijn in
deze excelsheet samengevat. Het aandeel bebouwd terrein neemt nog geen 10 procent van alle oppervlakte in gebruik. Maar wat groen (land) of blauw (water) is, heeft wel vaak een functie waar mensen op de een of andere manier gebruik van maken. Of dat nou per huishouden, of per persoon is.
Maar goed, ongerepte natuur, daar hebben we niks aan. Het is maar goed dat die paar stukjes land waar wij niet mogen komen, door staatsbosbeheer onder controle worden gehouden. We willen niet aan onkruid ten onder.

De demissionaris

De demissionaris“Dus dan zie je dat ondanks het feit dat een kabinet demissionair is dat toch ook belangrijke zaken gerealiseerd kunnen worden”.
Aldus de premier aan het slot van zijn toespraakje op de persconferentie na de laatste ministerraad.

Ach, de arme man. De Tweede Kamer had hem al een dikke 300 zaakjes uit handen genomen, door ze controversieel te verklaren (hier in de lijst, pdf!). Dan valt er op zo’n persconferentie niet veel spektakel te maken.
Een beetje spektakel is er nog wel. Daarvoor blijft het kabinet, ook in ontbindende staat, genoeg doorblunderen. Vorige week stuurde het de bezuinigingsvoorstellen naar de Eerste Kamer.
Een dik pakket stukken, maar dat was niet naar de zin van de voorzitter. Het mag dan een dik zijn, maar slechts één pakket vond de voorzitter veel te weinig en zag dat als een schoffering van de Senaat. Er werden alsnog tien exemplaren nagezonden.
De voorzitter maande het kabinet zulke streken niet te herhalen.

Overbodige waarschuwing, want wat kan het kabinet in de nog korte tijd fout doen? Bovendien kan de Eerste Kamer beter weten. De senioren zijn, ondanks waarschuwingen, herhaaldelijk in de maling genomen door dit kabinet. Kan een demissionair kabinet eigenlijk naar huis worden gestuurd wegens onfatsoenlijk handelen?

Ook al mag Balkenende nog wel een aantal zaakjes wel afhandelen, hij zou natuurlijk het fatsoen kunnen opbrengen zelf een deel er van controversieel te verklaren. Maar het is en blijft een demissionaris met en missie.
Deze week gaat de nieuwe Tracé-wet naar de Kamer. Een wet die het mogelijk maakt infrastructurele projecten sneller door de besluitvorming te jagen. Raar dat zoiets nog nodig is, want waar kunnen er nou nog nieuwe wegen, spoorbanen of waterwegen worden aangelegd?

Bij de huidige wetgeving kan het lang duren voor er een definitief besluit gereed is voor de aanleg van een weg. Jan en alleman mag er op los schieten en in de praktijk leidde dat tot tal van onderzoekjes en heroverwegingen. Net zo lang tot het naar de zin van alle betrokkenen was.
De nieuwe Tracé-wet wil daar een eind aan maken. Simpelweg door de voorstellen van de overheid leidend te maken in het besluitproces. Dat betekent dat anderen geen alternatieven meer kunnen aandragen.

Nu had de demissionaris al die jaren de mond vol van de betrokkenheid van de burger. Daar mankeerde nogal wat aan, vond hij. Met deze wet wordt die betrokkenheid weggezet op een parkeerplaatsje naast de snelweg. De burger mag vanaf de zijlijn toekijken.

Noot: Omdat je met Balkenende maar nooit weet of een demissionair besluit ooit tot geruchtmakende geschiedenis zal leiden, volgen we het kabinet bij het afhandelen van lopende zaken.
Eerdere artikeltjes in deze reeks: 25 februari: Demissionaire verzekering, 19 maart: Steun en stabiliteit. 9 april: Regering gaat ondergronds.

Regering gaat ondergonds

Regering gaat ondergronds De demissionaire regering gaat ondergronds. Wie de demissionaire streken van dit kabinet wil volgen, zal dus ook de kop in het zand moeten steken.

Waarom? Omdat het Rijk, samen met provincies, gemeenten en waterschappen, meer gebruik wil maken van de kansen die de ondergrond biedt. De boodschap uit de Beleidsvisie duurzaam gebruik ondergrond waarmee de ministerraad op voorstel van minister Huizinga van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer heeft ingestemd, aldus een
persbericht uit de ministerraad van vandaag.

De motivering lijkt wel een ronkende passage uit een of ander verkiezingsprogram: “Hiermee kunnen de mogelijkheden die de ondergrond biedt voor verbetering van de kwaliteit van de bovengrondse leefomgeving, beter worden benut en kan tegelijk een solide basis worden gelegd voor het realiseren van de kabinetsdoelstellingen op het gebied van klimaat, energie, water, mobiliteit en landbouwbeleid”.

Maar deze regering is toch eigenlijk klaar met het werk? Het is aan een nieuw kabinet om een dergelijke visie te formuleren. Gelukkig is een beleidsvisie nog geen wet en hoeven we ons om dit demissionaire besluit niet druk te maken. Of zit er een addertje onder het gras?

Ondergronds is het al een volle boel. Kabels, leidingen, tunnels, parkeergarages en natuurlijk opslagruimten. De vandaag vastgestelde beleidsvisie stelt dat die ondergrondse drukte het bovengrondse leven aangenamer maakt. Zeker, zaken als televisie, internet, gas, water, en licht komen gedeeltelijk via het ondergrondse tot ons.
Maar, zo waarschuwt het kabinet, we kunnen niet zomaar van alles onder de grond plempen, want het kan beperkingen voor het bovengrondse leven betekenen. Boven een gasleiding kan je niet alles bouwen.
Dus wil het kabinet nationale en regionale belangen waarborgen en in een gezamenlijke aanpak met provincies en gemeenten een mooie ondergrondse structuurvisie ontwikkelen.

Een van de zaken die de regering graag ondergronds wil hebben, is CO2. Daar is in Barendrecht heel wat om te doen geweest en nog steeds staan die plannen onder druk. In
november 2009 negeerden de toenmalige minister van VROM (Cramer) en haar collega van Economische Zaken (Van der Hoeven) allerlei protesten en zetten de plannen door.
In januari dit jaar ging een meerderheid in de Tweede Kamer akkoord met CO2-opslag in Barendrecht. Om begin maart toch wat gas terug te nemen: de plannen mochten verder ontwikkeld worden, maar de in demissionaire staat mochten er voorlopig geen vergunningen worden afgegeven.
Half maart werd de crisis- en herstelwet aan de Eerste Kamer voorgelegd, met daarin de plannen voor de CO2-opslag. Dat was tegen het zere been van de Energieraad, die hier een trucje in zag vaart te maken met de kabinetsplannen.

Vervolgens kwam er eind maart een
onderzoek boven water, waaruit bleek dat twee gasvelden onder Barendrecht helemaal niet geschikt waren voor de geplande CO2-opslag. Dezelfde minister Van der Hoeven had om dat onderzoek gevraagd, maar de resultaten tot dan toe niet bekend gemaakt.
Je kunt, in de Barendrechtse kwestie, dus wel zeggen dat het kabinet al een fraai voorbeeld heeft gegeven van wat zij het “waarborgen van nationale en regionale belangen” noemt.

Mevrouw Cramer is op VROM vervangen door mevrouw Huizinga, die nu met de ondergrondse beleidsvisie op de proppen komt. Waarin het vooral gaat om dat er samenhang moet komen in boven- en ondergronds bouwen. Om knelpunten op te lossen, zoals “de aanleg van gasleidingen waarbij bovengronds een externe veiligheidszone in acht moet worden genomen”. Een van de punten waar de inwoners van Barendrecht zich juist druk om maken.
Er is, zo stel het kabinet “meer regie en een betere afstemming nodig”. Een extra aanwijzing om de CO2-opslag er door te drukken?

Eerdere artikeltjes over de demissionaire doordrammerij waren hier te lezen op
25 februari en 19 maart.

Liberaal en gesmeerd

Liberaal en gesmeerd Een berichtje vorige week, riep de vraag op waarom er met enige regelmaat VVD’ers in verband worden gebracht met smeergeld. De FIOD-ECD overviel VVD’er Ton Hooijmaijers, ex-wethouder in Amsterdam en ex-gedeputeerde bij de provincie Noord-Holland. Hij wordt verdacht van corruptie en omkoping bij vastgoedprojecten (meer bij de NOS).

We zullen zien of de FIOD harde bewijzen heeft gevonden. Maar het bericht doet wel denken aan de relatie die de VVD met ondernemend Nederland onderhoudt. Ondertussen zou de VVD, door schade en schande, moeten weten beter uit de buurt te blijven van alles wat met bouw en vastgoed heeft te maken.

Dat geldt trouwens niet alleen voor de VVD. Maar te blijven bij de liberale pogingen de economie gesmeerd te laten lopen: het doet denken aan een andere FIOD-actie. In 2008 was ex-VVD senator Cees van den Oosten de pineut. Hij werd zelfs gearresteerd op verdenking van het aannemen van smeergelden ten behoeve van een nieuwbouwproject in zijn woonplaats (
bron: Volkskrant).
In 2006 haalde Neelie Kroes het nieuws wegens haar al te intieme banden met vastgoedondernemer Jan Paarlberg, die lid zou zijn van Holleeder’s criminele organisatie.

In 1999 werd bekend dat
Stork smeergeld had betaald om een gaszuiveringsinstallatie te mogen bouwen voor de NAM. Projectmanager bij de NAM was de VVD’er Joop Vos, toen ook fractievoorzitter van de VVD in de Wassenaarse gemeenteraad. Hij werd veroordeeld tot het betalen van belasting over de ontvangen steekpenningen.
In 1999 begin ook de grote bouwfraudezaak te rollen, waarbij de betrokkenheid van VVD-minister Annemarie Jorritsma naar voren kwam. Ze had iets te nauwe banden met het bedrijf Koop Tjuchem, de ondernemer bij wie klokkenluider Ad Bos in dienst was.

Datzelfde bedrijf was niet te beroerd om in Groningen mee te werken aan de realisering van de Blauwe Stad. Nu moesten daarvoor wat boerenbedrijven het veld ruimen, maar Henk Koop had daarvoor de betaalde steun van Johan Remkes, toen VVD-gedeputeerde bij de provincie Groningen.
De bron voor dat nieuwtje kan ik u niet melden. Het ging in ieder geval om een iemand die er met zijn neus bovenop stond, toen Henk Koop wat flappen aan Remkes overhandigde om hem zover te krijgen wat oppositie tegen de Blauwe Stadplannen te smeren.
Remkes is een van de Kamerleden die heeft aangekondigd, na de verkiezingen, niet meer in de politiek terug te keren. Zou Henk Koop hem een baantje hebben aangeboden?

De bouwfraude sidderde door heel het land. Ook in Limburg, waar een voormalig VVD-wethouder uit Echt in 1992 werd veroordeeld voor het aannemen van steekpenningen van wegenbouwer Baars.
Het maakt allemaal wel heel begrijpelijk waarom de VVD zich zo sterk maakt voor ondernemend Nederland. Het maakt natuurlijk niet begrijpelijk waarom er VVD’ers zijn die daar een graantje van mee willen pikken.

Marktwerking en het ei van Columbus

Marktwerking en het ei van Columbus Beter een half ei dan een lege dop. Met die boodschap werden we vroeger opgevoed als krappe tijden tot zuinigheid leidden. Of, als er geklaagd werd over een schaars gedekte tafel, dienden we toch eens te denken aan al die mensen die het zoveel minder hadden dan wij.

En omdat in elk klein burgertje de kiem zit van een verwende kapitalist, reageerden we vaak verongelijkt met een: “Nou, dan gaan die mensen toch naar de markt?!”. We hadden ergens iets over marktwerking opgepikt. Dat marktwerking de oplossing voor alles was. Maar wat weet een zesjarige snotneus daar nou van?

Ruim 50 jaar later snap ik er nog steeds weinig van, maar we hebben nu veel meer informatie en begrijp ik het CBS-bericht van vandaag veel beter:
Eieren alsmaar duurder.
Bij het boodschappen doen was ik al een keer geconfronteerd met een leeg schap, dat normaal gesproken tjokvol eieren stond. Eieren zijn ineens schaars. En dus zijn ze duurder. Logisch. De mantra ‘schaarste = duurder’ zit er goed ingeheid.

Maar waarom heeft een welvarend land ineens een schaarste aan eieren? Dat is de schuld van mislukte EU-samenwerking en het gegeven dat we een betere wereld voor legkippen willen.
Binnen de EU moet elk land de vreselijke legbatterijen sluiten. Duitsland was daar snel mee, maar had daardoor wel ineens te weinig eieren om iedereen van omeletten te voorzien. Dat heet een gat in de markt. De Nederlandse eierproducenten vulden dat gat en exporteerden massaal onze eitjes naar de buren. Gevolg: nu hebben wij te weinig eieren om alle monden mee te voeden. Dus niet alleen lege schappen. Als er wel een eitje is, dan kosten ze nu 11 procent meer dan vorig jaar.

Duitsland had gewoon tot 2012 moeten wachten met het sluiten van de legbatterijen. In 2012 moet elk Europees land de legbatterijen moeten sluiten. Of onze regering had moeten ingrijpen. Leuk dat de Duitsers zo snel zijn met het nakomen van afspraken, maar de consequenties moeten ze zelf maar nemen. Onze eitjes, blijven onze eitjes. Dan hoeven de prijzen ook niet omhoog, wat weer belangrijk is om de burger tevreden te houden. Er moet namelijk nog flink worden bezuinigd en dat gaat de burger wel betalen.
Maar de regering legt de eierexport niet aan banden, want dan help je de hele marktwerking om zeep. We zijn geen communisten!

Nu kunnen we in ons gelukzalig leventje wel een paar dagen zonder een eitje. De andere schappen in de supermarkt zijn afgeladen met veel en nog steeds betaalbaar spul. Rijst uit Azië bijvoorbeeld. Voor de mensen die het daar voor ons maken veel te duur. Omdat wij hier van de een op de andere dag rijst op biologische verantwoorde wijze zijn gaan telen, er dus schaarste optrad en we daarom die rijst importeren?

Nee. Dit is weer een ander marktmechanisme. In Azië werken ze hard op de rijstvelden. Hard werken was ook zo’n redenering waar wij mee grootgebracht werden. Wie hard werkt, zal het goed gaan. Nou, dat klopt. Ik werk hard en verdien genoeg om rijst en zelfs een wat duurder eitje te betalen. Ik begrijp steeds meer van marktwerking en hard werken, de pijlers van onze welvaart.
Ik begrijp alleen nog steeds niet goed waarom het niet opgaat voor de werknemers op de rijstvelden. Oh, wacht even. De rijst wordt vanuit Azië hierheen geëxporteerd. Dus daar schaarste, dus daar duurder, dus daar een probleem.

Nou, het dubbeltje is gevallen en ik kan weer over tot de orde van de dag. Dat wil zeggen: nog harder werken, zodat ik nog meer verdien en nog meer rijst kan eten. Kunnen ze in Azië meer rijst telen, zodat ze meer verdienen en hun eigen dure rijst kunnen betalen. Zo helpen we allemaal de marktwerking een handje.

Toch knaagt er iets. Bij de Aziaten is dat de honger, hier is dat het geweten. Dat knaagt des te harder, omdat het ei van Columbus me niet te binnen schiet. Behalve dan, dat ik wel begrip kan oopbrengen als er wel wordt ingegerepen. Bijvoorbeeld door de export alleen toe te staan voor alles wat een land nog over heeft, ná voeding van de eigen monden. Maar dat is dan weer protectionisme. Het eerste de beste Aziatische land dat daartoe overgaat, kan rekenen op wereldwijde tegenmaatregelen, waar ze ook niet beter van worden.

Twee kinderen – heel gezond

Twee kinderen - heel gezond Mocht Job Cohen minister-president worden, dan hebben we er eentje waarvan we gezond leiderschap mogen verwachten. Camiel Eurlings trekt zich terug om een gezin te stichten. Advies: hou het bij twee kinderen en ook hem kunnen we gezond en wel terug verwachten. Wouter Bos heeft drie kinderen. Da’s niet best, want daarmee loopt hij een grotere kans op ziektes.

Twee kinderen hebben is gezonder dan geen, één of meer kinderen. Dat is de vrolijke conclusie die Noorse en Engelse onderzoekers trekken, na een 33 jaar lang 1,5 miljoen mannen en vrouwen te hebben gevolgd (meer
op gezondheidsnet.nl en de Britse Telegraph.co.uk).
Mensen met een of geen kinderen hebben een hoog risico op bijna alle ziekten. Nou, dat kan in mijn geval kloppen. Al zeer vroeg besloten geen kinderen te krijgen, en jawel hoor, zit ik opgezadeld met een reumakwaaltje en een slecht gehoor.

Ouders met meer dan twee kinderen lopen ook aardig wat risico, maar nou net weer niet voor zaken waar mijn ouders (drie kinderen gemaakt) aan leden. Moeder al lang overleden en vader hartpatiënt, maar ‘still standing strong’.
Tot zover de minuscule empirische check in eigen omgeving.

Toeval of niet, het getal 2 lijkt verdacht veel op het ideale kindertal dat een totale bevolking gezond kan houden. Het gemiddelde kindertal in Nederland staat op 1,7. Net onder de twee dus. Logisch dat de gezondheidskosten de pan uitrijzen?
We doen maar matig ons best het gemiddelde op te krikken naar twee. Er is een hele lichte toename. Ten opzichte van 2000 is het gemiddelde kindertal met 0,05 gestegen. Ruim 10 jaar geleden lag het rond de 1,5. Lager dan nu, dus er is een lichte neiging op naar de twee te gaan (zie deze CBS-Statline).

Dat zou helemaal naar de wens van Rouvoet zijn. Zelf vader van vier kinderen, dus hij moet wel oppassen met zijn gezondheid.
In februari 2008, stelde Rouvoet in De Pers, dat 2,1 kind per gezin heel gezond zou zijn om problemen op gebied van bevolkingskrimp en vergrijzing te voorkomen. Het kwam hem op stevige kritiek te staan, omdat velen hier geen bevolkingspolitiek à la China willen.

Een gemiddeld kindertal zegt natuurlijk niets over eigen gezondheid of die van gans het land. Maar als iedereen het bericht van de Noorse en Engelse onderzoekers serieus neemt, dan stelt dus niemand meer de vraag of men wel of geen kinderen wenst. Iedereen verwekt er precies twee.
Met ruim 4 miljoen vruchtbare vrouwen mogen we dus een babyboom van 8 miljoen kinderen verwachten. Wenselijk of niet?