Tag archieven: bouwfraude

Liberaal en gesmeerd

Liberaal en gesmeerd Een berichtje vorige week, riep de vraag op waarom er met enige regelmaat VVD’ers in verband worden gebracht met smeergeld. De FIOD-ECD overviel VVD’er Ton Hooijmaijers, ex-wethouder in Amsterdam en ex-gedeputeerde bij de provincie Noord-Holland. Hij wordt verdacht van corruptie en omkoping bij vastgoedprojecten (meer bij de NOS).

We zullen zien of de FIOD harde bewijzen heeft gevonden. Maar het bericht doet wel denken aan de relatie die de VVD met ondernemend Nederland onderhoudt. Ondertussen zou de VVD, door schade en schande, moeten weten beter uit de buurt te blijven van alles wat met bouw en vastgoed heeft te maken.

Dat geldt trouwens niet alleen voor de VVD. Maar te blijven bij de liberale pogingen de economie gesmeerd te laten lopen: het doet denken aan een andere FIOD-actie. In 2008 was ex-VVD senator Cees van den Oosten de pineut. Hij werd zelfs gearresteerd op verdenking van het aannemen van smeergelden ten behoeve van een nieuwbouwproject in zijn woonplaats (
bron: Volkskrant).
In 2006 haalde Neelie Kroes het nieuws wegens haar al te intieme banden met vastgoedondernemer Jan Paarlberg, die lid zou zijn van Holleeder’s criminele organisatie.

In 1999 werd bekend dat
Stork smeergeld had betaald om een gaszuiveringsinstallatie te mogen bouwen voor de NAM. Projectmanager bij de NAM was de VVD’er Joop Vos, toen ook fractievoorzitter van de VVD in de Wassenaarse gemeenteraad. Hij werd veroordeeld tot het betalen van belasting over de ontvangen steekpenningen.
In 1999 begin ook de grote bouwfraudezaak te rollen, waarbij de betrokkenheid van VVD-minister Annemarie Jorritsma naar voren kwam. Ze had iets te nauwe banden met het bedrijf Koop Tjuchem, de ondernemer bij wie klokkenluider Ad Bos in dienst was.

Datzelfde bedrijf was niet te beroerd om in Groningen mee te werken aan de realisering van de Blauwe Stad. Nu moesten daarvoor wat boerenbedrijven het veld ruimen, maar Henk Koop had daarvoor de betaalde steun van Johan Remkes, toen VVD-gedeputeerde bij de provincie Groningen.
De bron voor dat nieuwtje kan ik u niet melden. Het ging in ieder geval om een iemand die er met zijn neus bovenop stond, toen Henk Koop wat flappen aan Remkes overhandigde om hem zover te krijgen wat oppositie tegen de Blauwe Stadplannen te smeren.
Remkes is een van de Kamerleden die heeft aangekondigd, na de verkiezingen, niet meer in de politiek terug te keren. Zou Henk Koop hem een baantje hebben aangeboden?

De bouwfraude sidderde door heel het land. Ook in Limburg, waar een voormalig VVD-wethouder uit Echt in 1992 werd veroordeeld voor het aannemen van steekpenningen van wegenbouwer Baars.
Het maakt allemaal wel heel begrijpelijk waarom de VVD zich zo sterk maakt voor ondernemend Nederland. Het maakt natuurlijk niet begrijpelijk waarom er VVD’ers zijn die daar een graantje van mee willen pikken.

De bouw: geen fraude, wel chantage?

De bouw: geen fraude, wel chantage? Drie opmerkelijke getuigenissen in het AD van 14 januari uit de nu fraudeloze(?) bouwwereld.

1. De projectleider van het IJburgcollege in Amsterdam vertelt dat er een inschrijfvergoeding is gegeven aan de deelnemers in de aanbesteding, omdat hij bang is niet snel een goede aannemer te kunnen vinden.
2. Een medewerker van Staatsbosbeheer verzucht dat men zich gedwongen zag tot het beloven van een rekenvergoeding, want vier weken na de bekendmaking van de aanbesteding, had er nog geen aannemer gereageerd. Nu die rekenvergoeding wordt betaald, zijn er ineens wel inschrijvers.
3. De voorzitter van de
Regieraad Bouw, mocht deze week de Leidraad Aanbestedingen overhandigen aan minister Van Der Hoeven. Hij is tevreden over de veranderende mentaliteit in de bouwwereld en zegt: “Ik ben er niet bij als drie bouwers op de tennisbaan met elkaar praten, maar dat is iets anders dan het idee dat de bouw nog steeds compleet corrupt zou zijn“.

In 2002 bevestigde een parlementaire enquêtecommissie de informatie van klokkenluider Ad Bos dat prijsafspraken, handje klap met ambtenaren en omkoperij de dagelijkse gewoonte in de bouwwereld was. De bouwfraude kon worden bijgeschreven in het lijstje kenmerkende nederlandse cultuuraspecten (zie ook het dossier bouwfraude van het NRC).

Van schade en schande geen baksteen wijzer geworden, moest het constructieve circuit in 2004 opnieuw afscheid nemen van frauduleuze medewerkers en stromannen.
Een gewaarschuwd mens telt voor twee. In de bouwwereld staat twee voor twee jaar, want in 2006 werden nog eens wat malversaties ontdekt.

Gezien de tweejaarlijkse cyclus leek het de Nma (Nederlandse Mededingingsautoriteti) verstandig de boel in 2008 door te lichten middels een eigen enquête. Gewoon wat rondvragen. Ongeveer vijf procent van de ondervraagde opdrachtgevers en aannemers werd nog steeds benaderd voor illegale afspraken. Een kwart van de bedrijven meende dat de concurrentie oneerlijk handelde.

Uit de getuigenissen die we in het AD lezen, kunnen we concluderen dat de bouwwereld wellicht andere wegen heeft gevonden om het hoofd boven water te houden. Geen schaduwboekhoudingen meer, geen omkoperij. Gewoon niet ingaan op aanbestedingen tot de opdrachtgever over de brug komt met rekenvergoedingen.

Dat riekt naar chantage. Geen vergoeding? Geen inschrijving.
Als geen enkele aannemer reageert, kunnen de opdrachtgevers de realisatie van hun projecten wel op hun buik schrijven. Geen scholen, geen woningen, geen kantoren.
Ligt een deel van de bouwprojecten eigenlijk wel stil vanwege de kredietcrisis, begin je je af te vragen.

De rekenvergoeding werd vroeger gegeven voor de kosten die gemaakt werden bij het opstellen van een offerte. Aangezien met die vergoeding ook flink werd gerommeld en zo'n vergoeding natuurlijk geen garanties kon bieden voor een kwalitatief goed en procesmatig juist verlopen gevolg, werd de rekenvergoeding in de ban gedaan.

Wat nog wel mag, is een vergoeding geven als de offerte niet alleen met calculatie van de kosten, maar ook met een compleet ontwerp moet worden ingeleverd. Voor een ontwerp moet een aannemer een architect aan het werk zetten en dat kost al gauw wat meer dan een simpele calculatie.
In de
Leidraad Aanbestedingen van de Regieraad Bouw, een minitieus uitgewerkte gedragscode, is de ontwerpvergoeding dan ook overeind gebleven.

Hoewel de calculatiekosten gewoon tot het bedrijfsrisico behoren en een normaal functionerend bedrijf daar rekening mee houdt in de bedrijfsvoering, is het wonderlijk dat de bouwwereld tot chantagepraktijken overgaat om die schamele vergoeding af te dwingen. Daar kunnen twee redenen voor zijn.

1. De macht der gewoonte: gewend aan malafide gedrag. Dat verander je niet in zes jaar tijd. Sommige mensen hebben daar een heel leven voor nodig.
2. De economische crisis. Het gaat nu even niet zo lekker, dus tellen ook de kleine bedragen. Men heeft deze creatieve handelswijze gevonden om toch uit de kosten te geraken.

Hoe dan ook, het is wel opvallend dat de bouwwereld deze aanpak heeft gevonden. Hoe komen ze er op? Dat zal toch niet op die tennisbaan zijn, waar de voorzitter van de Regieraad Bouw geen zicht op heeft?