Moeten de politieke partijen de laatste campagnedagen de zwevende kiezer bewerken of de strategische kiezer?
De zwevende kiezer is een luis in de democratische pels. Burgers die elke verkiezing maar wat anders doen. Menig lijsttrekker zal er wakker van liggen, maar hoe die kiezer achter zich te krijgen, is moeilijk te beantwoorden. Gevoel, emoties en onzekerheid zijn te bespelen, de effecten nauwelijks te calculeren.
Een paar dagen geleden schreef ik over De zwevende kiezer. De strategische kiezer is weer een ander verhaal. De term ‘strategische stem’ suggereert dat er kiezers zijn die zeer berekenden te werk gaan, om een bepaalde coalitie aan een meerderheid te helpen.
Zo denkt Job Cohen door de strateeg geholpen te kunnen worden, om een VVD-PVV coalitie te voorkoen. In een artikel in Trouw schreef Maas Goote (D66), dat strategisch stemmen noodzakelijk is in Nederland, omdat de grote partijen de burger niet van dienst zullen zijn.
Peter Kanne, onderzoeker bij TNS Nipo, schreef een analyse voor De Volkskrant, waarin het gewicht van de strategische stem helemaal niet zo groot blijkt. In het artikel somt hij 14 motieven op, op grond waarvan kiezers hun stem bepalen. De strategische stem komt pas op de 10e plaats.(Lees meer op TNS Nipo).
De peilingen zijn nauwelijks van invloed, volgens het onderzoek van TNS Nipo. Helaas is niet vermeld of dat ook geldt voor de strategische stemmer. Op basis waarvan bepaalt de strateeg zijn stem? Dat kan bijna niet anders, dan op grond van de peilingen.
Maar een strategie is alleen van invloed als er veel strategische stemmers zijn. En dat is dus niet het geval. PvdA en D66 zullen er dus weinig mee winnen.
Deze informatie zal de overtuigde strateeg niet tot ander stemgedrag verleiden. Voor deze eigenwijzen dus nog even wat peilingeninformatie.
Houdt bij uw weldoordachte strategie rekening met de recente verschuiving naar links. Volgens het NRC en De Volkskrant tonen de peilingen een lichte opmars van de “linksche kerk”. Bij de laatste metapeiling van Sargasso (die alle peilingen combineert), kopte de redactie er ook zelfs winst voor de SP in.
Wie de peilingen als uitgangspunt neemt voor de Strategische Stem moet natuurlijk alleen naar de winst en verliescijfers kijken binnen de peilingen. Elke peiling berekent de winst en het verlies van zetels ten opzichte van het huidig aantal zetels in de 2e Kamer, behaald bij de verkiezingen in 2006. Maar vergelijk je de peilingen onderling, ontstaat een iets ander beeld (zie ook dit exceldocument).
Zo zou je kunnen zeggen dat D66 relatief de grootste groei doormaakt, vergeleken met 2006. Vergelijk je echter de laatste peiling voor de val van het kabinet, met de laatste peiling, dan is natuurlijk de VVD de relatief grootste stijger.
Bij Synovate (Politieke Barometer) en Peil.nl (Maurice de Hond) zijn D66. PVV en VVD de top-drie grootste stijger ten opzichte van de verkiezingen in 2006. Maar vergelijk je de eerste peiling na de val van het kabinet met de laatste peiling, dan is de VVD de grootste stijger, gevolgd door D66. Op de derde plaats staat bij Synovate dan GroenLinks en bij Peil,nl de PVV.
Verder blijkt links (PvdA, SP, GL) dramatisch te verliezen. Rechts (CDA, VVD, CU, PVV, SGP) wint, maar niet zoveel als,links verliest. Het midden (D66) wint wel behoorlijk. Alles relatief. De echte keiharde zeteltjes tellen natuurlijk uiteindelijk.
Strategisch kunt u dus D66 versterken, of het verlies van links temperen, of denken: ach, een goeie strateeg zorgt dat-ie bij de winnaars zit. Tja, dan rest u weinig anders dan u aan te sluiten bij de VVD.
De strategische stemmer
Geef een reactie