Een gekozen koers, is een gelopen koers. Hoeveel er ook naar Rome leiden, eenmaal een richting gekozen, zijn er geen andere wegen meer mogelijk. En zeker geen weg terug.

Eigenlijk wilde ik beginnen met: Een colonne eenmaal in beweging, kan niet meer worden gestopt. De roemruchte woorden, die de ontruiming van een gekraakt pand in de Amsterdamse Vondelstraat begeleidden. De overheid bepaalde dat er sprake was van een noodsituatie en een krasse maatregel (inzetten van het leger) onvermijdelijk was. Een historisch voorbeeld van ‘niet lullen, maar poetsen’.

Het zou overdreven zijn met die woorden het huidige bezuinigingsbeleid te karakteriseren. Het leger wordt niet ingezet om de centen op te halen. Niet nodig, want iedereen lijkt er van overtuigd dat onplezierige maatregelen echt nodig zijn. Niemand werpt dan ook barricaden op.
Dat zou onder de geldende waarden en normen niet geaccepteerd worden. Erover meepraten mag wel. Maar niet alles mag worden gezegd. De rijksoverheid dicteert bezuinigingen, de gemeenten leggen die hun inwoners op, de leidinggevenden in overheden en organisaties voeren ze uit. De betrokken burgers en werknemers mogen alles zeggen, behalve één ding. Elk voorstel om niet bezuinigen, wordt als onverantwoordelijk van de hand gewezen.

Heel vriendelijk wordt gezegd dat men meeleeft en begrip heeft voor de teleurstellingen, waarop in de gunstige gevallen nog wordt gevraagd: maar wat wil je dan? Niet bezuinigen, probeer je nog een keer. Het antwoord is ‘njet, onbespreekbaar’. Argumenten om eens anders tegen de kwestie aan te kijken, worden weggewuifd. De vraag of het echt nodig is, heet een gepasseerd station. De rekening retour sturen naar degenen die de crisis hebben veroorzaakt, wordt als idioot activisme gezien. De stelling dat investeren een beter antwoord op de crisis is, dan vergaande bezuinigingen, wordt volkomen genegeerd.
Kortom: er is maar één weg uit de economische malaise.

De ‘mensen in het land’, de inwoners van gemeenten, het personeel op de werkvloer wordt gevraagd creatief mee te denken. Dat heeft menigeen ook gedaan. Maar elke alternatieve begroting, elk voorstel op ander grote of kleine zaken te bezuinigen, elk voorstel om andere keuzes dan de kaasschaafmethode te maken, worden niet serieus genomen. We draaien nog een paar rondjes op de rotonde, maar worden maar naar één afslag gedirigeerd.

Als alles is gezegd, maar niets wordt gehoord, heeft het dan nog zin met andere ideeën te komen? Nee, dan blijft er slechts een strategie over: de hakken in het zand en de bezuinigingen niet accepteren. Dat je dan van onverantwoordelijkheid wordt beschuldigd, is de wereld op zijn kop. Een beweging kan altijd worden gestopt of van richting worden veranderd.

Laat ik tot slot eens collaboreren met het eenrichtingsverkeer van Rutte en consorten. Als 16 miljoen inwoners de komende vier jaar elke week 5 euro en 41 cent afstaan, heb je ook de 18 miljard waar Rutte om vraagt. Natuurlijk moet dat in redelijke solidariteit verdeeld worden. De bijstandsmoeder 1 euro per week en de miljonairs 15 euro?