De paus is onnavolgbaar. Ik bedoel: hij wordt wel door de media op de voet gevolgd op zijn bedevaart in het Midden-Oosten, maar hoe moet je de boodschappen duiden die hij achterlaat?
“Geweld komt vaak voort uit religieuze manipulatie”, schijnt-ie gezegd te hebben tijdens zijn bezoek aan Jordanië.
Is dat een wat laat excuus aan de slachtoffers van katholieke inquisities en kruisvaarten? Hij is tenslotte wel vaker wat aan de late kant. Het duurde even voor hij een bisschop met tunnelvisie over de holocaust corrigeerde.
Of heft hij, midden in het gekwelde gebied, de vinger naar de concurrentie en beschuldigt hij islamitische leiders van manipulatie? Het kan ook zijn dat de boodschap gericht is aan Israël. Je weet het niet.
Dat laatste lijkt me onwaarschijnlijk omdat hij ook voorstelt dat joden en katholieken samen moeten werken voor de wereldvrede. Ook die boodschap is multi-interpretabel. Bedoelt hij een fusie of is het achterliggende doel de joodse religieuzen terug te drijven in de schoot van de katholieke kerk? Meer een overname dus.
De paus betuigde ook respect voor de islam. Da's weer wat anders dan onderdelen van die leer als slecht en onmenselijk te betitelen. Dat gaf wat rumoer, waarop de paus meedeelde dat zijn woorden verkeerd waren opgevat.
Dat zal hij misschien weer zeggen als hij maandag in Israël landt en hem wordt gevraagd wat hij nou bedoelde met “geweld komt vaak voort uit religieuze manipulatie”.
En mocht er een rabbi vragen of de paus zijn voorstel tot joods-katholieke samenwerking serieus gestalte wil geven door zijn mijter te verruilen voor een keppeltje, zullen (alweer) velen teleurgesteld raken als hij het afdoet met “verkeerd begrepen” te zijn.