Morgen zal het weer 160 jaar geleden zijn dat in Amerika honderdduizenden mensen zich gek lieten maken door een goudvondst in het gehucht Coloma in California. Tijdens de 'goldrush' dachten velen hun amerikaanse droom te kunnen vinden en hun armeluis bestaan in te kunnen ruilen voor die van miljonair. Die droom spatte voor voor velen net zo hard uit elkaar als de druppels water die door hun zeef terugvielen in de modderige stroom der wanhoop.
Het is morgen ook al weer twee dagen geleden dat zeker net zoveel mensen zich gek lieten maken door de amerikaanse kredietcrisis en alsmaar kleiner wordende dollar. In het moeras van aandelen en beleggingen raakten velen het spoor bijster en deden hun papieren amerikaanse droom met flink verlies van de hand. Die droom spatte op de beursvloer aan diggelen.
Aan mensen die waanzinnig worden van economische perpectieven, valt goed te verdienen. De goldsrush van 1848 betekende gouden tijden voor handelaars in transportmiddelen, gereedschappen voor goudzoekers en aannemers die wegen, huizen en scholen konden bouwen.
De huidige beursperikelen betekenen goud voor de media, de deskundige beursorakels en jawel, voor de goudhandelaren. Want ineens bedenken de najagers van gouden dromen, dat die bling-bling veel waardevaster is dan een papieren aandeel. Zelfs waardevaster dan geld zelf. En dus is er temidden van de beurspaniek een soort goldrush aan de gang.
Nu is ook de goudprijs relatief. In de eerste weken van januari zakte de prijs van 900 naar 860 dollar per ounce, maar de verwachting is dat over een paar maanden de prijs tot over de 1000 dollar per ounce zal stijgen. Dat drijft mensen er toe de trendy gouden tanden uit hun gebit te rukken, het hele huis te doorzoeken naar oma's gouden kettinkje, hun huwelijk te ontdoen van die blinkende symbooltjes van echtelijke trouw en in te leveren bij de goudhandelaar.
Massaal bling-bling kopen is er niet bij. Daarvoor is het veel te duur geworden, hetgeen nare gevolgen heeft voor de juweliers en edelsmeden.
Gek wordt je ervan. Moet je nou je aandelen wel verkopen of juist vasthouden? Moet je overschakelen naar goudaandelen of je eigen goud verkopen?
Wie van al die wisselende berichten en beursschommelingen uiteindelijk helemaal flipt en krankjorem wordt omdat de gouden droom niet realiseerbaar blijkt, valt in handen van de psychiatrie. Die markt is trouwens wel booming business.
Onze economie laat zich toch het best omschrijven door twee tegeltjeswijsheden: 'Het is niet alles goud wat er blinkt' en 'De een zijn dood, is de ander zijn brood'.
In de zo geprezen vrije markteconomie mag de dromer kiezen aan wiens dood hij meewerkt. Moorddroom. Van welke kan je dat ook bekijkt, het blijft hetzelfde: een illusie dat ons soort economie iedereen rijk kan maken. Zelfs met gebakken lucht lukt dat nooit iedereen. Een lucht waar menig beleggertje vies is ingestonken.