Ondanks alsmaar oplaaiende ruzietjes, zit het huidige kabinet nog ferm in het zadel. Hoewel je, ook de laatste week weer, moet afvragen hoe lang ze dat nou volhouden. Dat schreven we in november 2008 bij de uitslag van de verkiezing voor het binnenbrandje van het jaar. Met binnenbrandjes werden de onenigheden bedoeld tussen de toenmalige coalitiepartners CDA, PvdA en CU.
De coalitie was nog maar 20 maanden in dienst en telde gemiddeld al 1,25 binnenbrandjes per maand. Dat gaf aanleiding om ook te schrijven: Het kabinet heeft nog tot 2011 te gaan. Als het voor die tijd niet aan een burn-out ten onder gaat.
Het kabinet haalde 2011 dus niet. Uitgeblust en opgebrand konden CDA en PvdA hun onenigheid over de Uruzgan-missie. In de navolgende verkiezingen werd de PvdA met één zetel minder net niet de grootste partij, het CDA werd gehalveerd.
Rutte I is 14 maanden actief en de vuurtjes worden vooral opgestookt door de gedoogpartner. Dat zou je als binnenbrandjes kunnen zien, maar het is allemaal rook zonder vuur. De gedoogpartner stemt braaf met VVD en CDA mee, op één enkele kwestie na (de weigerambtenaren).
Voor de echte binnenbrandjes moeten we kijken naar eventuele wrijvingen tussen VVD en CDA. Het lijkt mee te vallen, maar de laatste dagen begint er enige verandering in te komen.
Zo smeult er al iets onder de hypotheekrenteaftrek. Verhagen (CDA) sluit niet uit dat bij een nieuwe bezuinigingsronde de HRA op de agenda komt. Oud VVD-bewindslieden Nijpels en Hoogervorst denken er ook zo over. Schatkistminister De Jager (CDA) vindt het prachtig als collega's (Verhagen dus) in het kabinet zeggen dat er geen taboes zijn, maar speculatie over inperking van de hypotheekrenteaftrek zijn een speeltje van de media. De Jager denkt dat het zijn schatkist niet veel zal opleveren.
Zijn dat alleen reacties op het geblaat van de PVV of warmen de partijen zich op voor een mogelijk conflict dat tot de val van het kabinet kan leiden? CDA-voorzitter Peetoom heeft er in ieder gevallen scenario voor klaar liggen. Dat is niet vreemd voor het CDA. De partij die het meest heeft geregeerd, heeft ook ervaring met ploffende kabinetten. Maar waarom gooit mevrouw Peetoom dat nu in de pers?
Voor de val van het kabinet zijn meer binnenbrandjes nodig. Zoveel dat men uiteindelijk een excuusonderwerp zoekt, om de boel op te heffen. Het begin lijkt er te zijn. Het CDA krijgt ineens ruzie met de VVD over de 130 km snelheid en CDA-kamerlid Eddy van Hijum overweegt zich aan te sluiten bij oppositiepartij GroenLinks en van VVD-minister Kamp meer daadkracht te eisen om de groeiende werkloosheid aan te pakken.
Mark Rutte zal even optimistisch beweren dat onderlinge onenigheid er allemaal bij hoort, maar Mark, met optimisme alleen blus je geen binnenbrandjes. Het moeten er niet teveel worden.
We eindigen met de vraag, die we ook in 2008 stelden: Wie durft een voorspelling te wagen en kan zeggen aan welke kwestie het kabinet de vingers zo ernstig zal branden dat het de handen af moet trekken van de zo begeerde regeringsverantwoordelijkheid?
En voorspelt u dan ook wanneer dat binnenbrandje een heuse uitslaande brand zal zijn.