Inmiddels is bekend dat niet alleen particulieren, maar ook lagere overheden geld hebben staan bij de omgevallen IJslandse Icesave-bank. Zeker twaalf gemeenten hebben voor 58 miljoen euro bij buitenlandse banken staan.
(Zie ook de updates onderaan het artikel en vul de poll in – laatste update: 15 okt. 18.30 u.)
In Asten had men 1 miljoen weg gezet bij Icesave, in Zundert en Goes is het aantal euro's nog onbekend, maar het gaat om miljoenen.In Zeeland is het helemaal mis. Niet alleen de gemeente Goes moet zien wat ze nog terugkrijgt uit IJsland, ook de provincie is niet zeker wat ze van de 5 miljoen die ze bij de failliete Lehman Brothers Bank terug zal zien.
De Staat is niet van plan garant te gaan staan voor de lagere overheden. De VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) is zwaar teleurgesteld in de houding van het Rijk. De gemeenten hadden immers vertrouwd op de informatie van DNB (De Nederlandsche Bank) dat het allemaal wel okee was in IJsland en Amerika?
Het Rijk weigert niet voor niets garanties te bieden. Het eigen vermogen van gemeenten en provincies is aanzienlijk. Ze hebben een aardig appeltje voor de dorst. Het kabinet maakte begin 2007 bekend de stille reserves van de provincies te willen afromen.
De oplossing?
Gemeenten hebben, volgens het CBS, zo'n 2,3 miljard euro aan eigen vermogen.
De provincies hebben een wat grotere spaarpot: 3,8 miljard euro.
Die vermogens zijn inder andere mogelijk gemaakt door het superdividend dat de Bank Nederlandse Gemeenten heeft uitgekeerd (231 miljoen euro)aan de gemeenten en afkoopsommen van het Rijk aan de provincies, voor het onderhoud van wegen
Het lijkt mij dat de gemeenten en provincies dus hun eigen boontjes wel kunnen doppen. Het wordt wel scherp in de gaten houden of uw gemeentelijke en provinciale belastingen zullen stijgen.
Raak niet in paniek als uw lokale overheid aankondigt uw spaargeld hard nodig te hebben, omdat het Rijk niet bijspringt in de lokale kredietcrisissen.
U kunt in dit geval uw medewerking gerust weigeren.
Update 13 okt; 15:40 u.
In Goes en Zundert gaat het om respectievelijke 12 en 2,5 miljoen euro. In Dordrecht staat zeker 11,4 miljoen aan onzekere aandelen uit.
Een nog onbekend aantal gemeenten zouden bij elkaar voor minstens 100 miljoen in onzekerheid leven.
Al zou dat tot 1 miljard oplopen, dan nog houden de gemeenten een reserve van 1,3 miljard euro over.
De VNG wil dat minister Bos garant staat. Hopelijk houdt Bos in dit geval de beurs gesloten.
Update 13 okt. 20.15 u.
Amstelveen: 15 milj.; Pijnacker/Nootdorp: 12 miljoen. Een inventarisatie van het ANP zou duidelijk maken dat het allemaal meevalt. De grote steden zeggen niks op buitenlandse banken te hebben staan.
Meldt u het hier als uw gemeente uit de kast komt?
Update 13 okt. 21.50 u.
Jawel, mijn gemeente is er bij! Den Haag: 10 miljoen. Het ANP had het dus mis. Minstens 1 grote stad moet zien hoe dat geld terugkomt.
Verder: Naarden 1 milj., Alphen a/d Rijn 3 milj., Veere (och, dat arme Zeeland) ook 3 milj.
Tussenstand: 10 gemeenten, bij elkaar goed voor 70,9 miljoen. Wie volgen? Want we zijn nog lang niet aan de geschatte 100 miljoen.
De PvdA heeft, bij monde van Pierre Heijen, in de 2e Kamer voorgesteld de kleine gemeenten onder financieel toezicht te stellen. Aha! op de kleintjes letten, hè? En Den Haag dan?
Update 14 okt., 12.00 u.
Gemeente Opmeer 7 miljoen. Scherpenzeel: 2,5 milj.
Voorlopige stand: 12 gemeenten, te samen 80,4 miljoen onzekerheid.
Gemeente Diemen vindt het noodzakelijk persbericht te verspreiden, dat men geen geld in IJsland heeft.
In Nova verklaarde de wethouder financiën in Zundert, dat ze daar nog altijd het Van Goghmuseum hebben. Geld is ook niet alles?
Update 14 okt., 16.40 u.
Gemeente Texel: 8 miljoen. Daarmee is de verwachte 85 miljoen overschreden en is men op weg naar de 100 miljoen.
De tweede provincie is ook “binnen”: Groningen heeft 30 miljoen in IJsland uitstaan..
Overigens is het eigen vermogen der provincies sinds 2006 toegenomen met 465 miljoen euro.
Update 14 okt., 23.00 u.
Gemeente Woudenberg: 1 miljoen. Provincie Noord-Holland: 110 miljoen (zegt Bos)
Tussenstand: 14 gemeenten, goed voor 89,4 miljoen.
Drie provincies, totaal 135 miljoen onzeker.
Eén waterschap (Roer en Overmaas): 5 miljoen in IJsland.
Dat geld zijn “we” kwijt. Nu naar je eigen lokale overheid stappen en gaan vertellen wat er met de rest van het eigen vermogen moet gebeuren, voor dat ook verdampt?
(Lees ook het artikel van 14 oktober)
Uit de poll blijkt, tot nu toe, dat een grote meerderheid vind dat de lokale overheden in deze kwestie hun eigen boontjes moeten doppen. Geen beroep op het Rijk of de eigen burger doen.
Update 15 okt., 11.30 u.
Provincie Noord-Holland blijkt 2 miljoen minder onzker spaargeld uitgezet te hebben dan Bos eerst aankondigder.
Diverse media berichten dat er ruim 250 miljoen door lokale overheden op tijfelachtiuge bankrekeningen is geparkeerd.
Echter: tot nu toe weet men niet meer dan een krappe 230 miljoen op te sommen. Nog een aardig bedrag.
De roep om maatregelen wordt steeds luider. Wouter Bos volgt het idee dat zijn partij in de 2e Kamer lanceerde, om lagere overheden scherper te contoleren op hun spaar- en beleggingszin.
Ook wordt er gekibbeld over de “schuldvraag”. Het VNG komt op voor haar leden. De staatsbank DNB had immers een A-rating gegeven voor de IJslandse bank?
Over die schuldvraag kom ik, in een nieuwe artikel, later nog terug.
Update 15 okt., 18.00 u.
De provincie Noord-Holland maakte bekend samen met de gedupeerde provincies en gemeenten aan een oplossing te gaan werken.
Morgen zouden er meer gegevens bekend gemaakt worden over het aantal overheden en de omvang van het onzekere vermogen. Prangende vraag: eerst vielen gemeenten door de mand, toen wat provincies. Zou het Rijk ook nog wat geld hebben weggezet op één van de IJslandse banken?
Morgen de laatste update hier.
Lees ook de epiloog.
