Moet elk schaap een herder hebben? En wat heeft dat schaap daar zelf over te zeggen?
Nou zou het voor de werkgelegenheid een aardige opsteker zijn als elk individueel schaap zijn eigen herder meekreeg. Dat is echter niet haalbaar. Niet iedereen is geschikt voor het herdersambt en het toch al dure lamsvlees wordt onbetaalbaar.
Maar wat houdt een schaap tegen om zijn eigen herder te kiezen? Ook een schaap heeft zo zijn individuele behoeften, voorkeuren, dromen en wensen. Schapen zijn net mensen.
Tegen de tijdgeestelijke stroom in, wil ik hier een pleidooi houden voor een renaissance van het polytheïsme. Het wordt tijd een paradoxale ontwikkeling in de geschiedenis te corrigeren. Het is tenslotte raar dat waar de mensenmassa zich steeds verder individualiseerde, de massa aan goden en godinnen is gereduceerd tot pakweg een stuk of vier geesten, waarvan er twee nog sterk op elkaar lijken ook.
De behoefte aan meerdere goden is nooit weggeweest. Het eerste bewijs daarvoor is dat binnen de paar overgebleven hoofdstromen altijd een gewoonte is geweest zich op te splisten in tal van variaties op het thema. Hoewel men het over een en dezelfde god sprak, had men blijkbaar toch heel verschilllende opvattingen over de godsbeleving. Men wilde wel monotheïstich worden, maar men is nooit tot een eensgezinde monomanie gekomen.
Het tweede bewijs: daar waar men de religie dan maar helemaal opgaf, kozen velen voor een welhaast goddelijke verering van tal van andere zaken, Van de mammon tot het voetbal, van popidolen tot internethypes.
De behoefte om iets te willen geloven, om iets te aanbidden, om op te gaan in gemeenschappen van min of meer spirituele aard is nooit weggeweest. De ontwikkeling naar meer monotheïstiche stromen heeft de verdeeldheid onder de mensen niet weggenomen. Wellicht is dat tegen de natuur van het kuddedier dat zonder de groep niet kan leven, maar wel erkenning wil van zijn individuele existentie.
Ook de behoefte aan meer vrijheid is nooit weggeweest. Vrijheid te kunnen zeggen wat je wilt, te kunnen kiezen wat je wilt en jawel, ook te geloven wat je wilt. Het is de behoefte van het schaap zijn eigen herder te kiezen, in plaats van er eentje van staatsrelibeheer opgedrongen te krijgen.
Dat vraagt om meer producten op de schappen van de spirituele supermarkt. In een tijd waarin “vrije markteconomie” een bijna religieus credo is geworden, wordt het dus hoog tijd het polytheïsme nieuw leven in te blazen.
De eerste aanzetten daartoe zijn er de laatste decennia al gedaan. Veel zoekenden vonden heil in oude culturen of quasi wetenschappelijke varianten waar god tot energie of je reinste chaos werd verklaard. En zo kennen we naast allah, boeddha, brahma, god, ook quantum en energetica.
Het feit alleen al dat mensen in staat zijn de overstap van de ene god naar een andere te maken, zegt wat over de alles overheersende drang naar keuzevrijheid. En er valt alleen wat te kiezen als er meerdere keuzes zijn. Misschien zou het een schone taak van de overheid kunnen zijn om ook op religieus gebied innovatie en oprichting van eigen bedrijfjes te stimuleren.
Wie weet er een paar leuke goden en godinnen, waarmee we de democratisering van het reli-gevoel kunnen uitbreiden?
Verwante blogjes over de democratische potentie van religie vind je hier en daar op het oude weblog en alhier op dit weblog.