Je zou het op het eerste gezicht niet zeggen, maar in Zeeland is weinig draagvlak voor water. Wie echter de traumatische ervaringen van de Zeeuwen kent, begrijpt het verzet tegen plannen de Hedwigepolder onder water te zetten. Het kabinet zegt de Zeeuwse gevoelens te respecteren en heeft besloten de polder met rust te laten. Dat wil zeggen: als de Europese Commissie akkoord gaat. Zo niet, dan worden alsnog de dijken doorgestoken.
De polder was aanvankelijk gekozen als één van de gebieden die, in het kader van Europese afspraken, geschikt lijken om de natuur te herstellen. Waarmee bedreigde flora en fauna weer een kans kan krijgen en evenwicht tussen urbanisatie en natuur meer in balans kan komen. Maar ja, de Zeeuwen kiezen liever voor behoud van de landbouwgronden en recreatieve uitbating van de polder.
Ed Nijpels, voorzitter van de commissie die het kabinet adviseerde tot ontpoldering, verwacht tegen dit besluit ook de nodige weerstand. Op de eerste plaats van de Europese commissie, zeker van tal van natuurorganisaties en ook van onze zuiderburen, die een plas water boven hun hoofd kennelijk wel zien zitten. Dat is bij elkaar toch een groot draagvlak vòòr de ontpoldering, tegenover die paar Zeeuwen die tegen zijn. Het kabinet zwicht dus niet voor de macht van het getal.
In en rond het de Hedwigepolder krimpt Zeeland. Het aantal bewoners wordt steeds minder, hetgeen lokale bestuurders hoofdpijn bezorgt over de toekomst van hun heerlijkheden. In 1570 was Zeeland al zo'n heerlijkheid kwijt aan het wassende water, nu dreigen dorpen en zelfs steden ten onder te gaan door gebrek aan wassende bevolking.
Zou er een oplossing gevonden kunnen worden voor beide problemen? Kunnen de Zeeuwen blijven wonen en werken in een gebied dat onder water wordt gezet?
De BNA (Beroepsvereniging van architecten) hebben het Ontwerplab Krimp opgezet. Het Ontwerplab heeft een methode ontwikkeld waarin sociaal-economische, cultuurhistorische en ruimtelijke karakteristieken van een gebied gecombineerd worden met een analyse van de manier waarop mensen wonen, werken, recreëren en hoe de zorg is georganiseerd. De verkregen gegevens zouden bestuurders en beleidsmakers in krimpende gemeenten kunnen helpen zinnige plannen voor de toekomst te maken. Zo is ook onderzoek gedaan in Terneuzen, dat een stukje links naast de Hedwigepolder ligt.
Opvallend is dat één component ontbreekt: de natuur en de plannen over natuurherstel. Da's jammer van datzelfde BNA heeft grappige ideeën over wonen op water. “Bouwen met water is interessante en wereldwijd nijpende problematiek, die door creatieve en innovatieve bouwkundige oplossingen het hoofd geboden kan worden“, ronkt het op de BNA-website.
Zet de Hedwigepolder onder water, school de boeren om tot vissers en natuurbeheerders. Laat ze wonen in de futuristische paalwoningen die werden ingediend voor de prijsvraag Nieuw Tij, wonen in Zeeland, in mei 2006. Persoonlijk zou ik liever de pittoreske Japanse paalhuizen zien, zoals linksboven afgebeeld. Maar goed, het gaat om het idee ontpoldering te combineren met het gegeven dat sommige mensen niet voor het water willen wijken. Bouw dan wijken die voor water geschikt zijn.
En de natuur dan? Nou weet ik een soort paalwoning, van waaruit je de meest fantastische vogels kunt zien. Toegegeven, het is het enige paalhuisje en je moet je wel heel stilletjes gedragen. Dat moeten Zeeuwen kunnen opbrengen.
Voor het kabinet in botsing komt met de Europese Commissie, is het misschien verstandiger nog eens met de Zeeuwen rond de tafel te gaan en te zoeken naar alternatieven die natuurherstel en wonen en werken combineren. “Lukt 't vandaege nie, dan lukt 't merrege”, is een typische Zeeuwse uitdrukking, volgens de Zeeuwse commissaris der Koningin, Klara Peijs. De nuchtere en relativerende karaktertrekjes die zij de Zeeuwen toedicht, zouden het gewenste draagvlak misschien wat kunnen vergoten.