Het vertrouwen van de burger in de politiek wordt er niet groter op als steeds meer burgerzaken per computer worden geregeld. Dat ligt niet aan de computer zelf, maar aan de onbegrensde technische mogelijkheden. Die zijn zo ver ontwikkeld en de kennis ervan is zo weid verspreid dat de veiligheid in het geding is. De enige veilige pc is een computer die uit staat. Een veilige internetionale democratie blijft dus science fiction.
Het kabinet heeft de bezwaren van stemmen per computer onderkend en in 2009 mogen we dus weer het rode potlood hanteren. In Zwitserland neemt men daar geen genoegen mee. Om er zeker van te zijn dat het dataverkeer van stemcomputer naar de telcomputer goed aankomt, gaat men het onzekerheidsprincipe toepassen. Dat is niet een soort foutverbeterende code die het onveilige gevoel van de kiezer corrigeert. Het is een principe uit de kwantummechanica.
Deze techniek komt er simpel gezegd hier op neer: Zodra er ook maar iets gebeurt met het dataverkeer, bijvoorbeeld een hacker die een kijkje wil nemen in de uitgebrachte stemmen, dan verandert er iets aan de data. Het beveiligingssysteem herkent dat en men weet: hier is iets loos.
Heeft men een waterdichte beveiliging gevonden? Nee, maar omdat er zoveel kennis en kunde voor nodig is om dit systeem aan te vallen, denkt men dat het onmogelijk is misbruik te maken van deze werkwijze.
Dat lijkt mij een illussie. Want is het niet zo dat elk veiligheidssyteem, analoog of digitaal, fysiek of virtueel, tot nu toe altijd kwetsbaar is gebleken? Of het blijkt niet bestand tegen de genialiteit van cybercriminelen, of er is een programmeerfoutje over het hoofd gezien. Er lijkt wel geen brug tussen computer en veiligheid te bouwen of er zit wel een constructiefoutje in.
Met de beveiliging van je pc thuis of op werk is het inmiddels zo gesteld dat er maar één maatregel helpt: doe er geen dingen op waar anderen kwaad mee kunnen. Ga er maar van uit dat jouw pc al eens een bezoekje heeft gehad van een onbekende uit China. Vertrouw niet elke site die je bezoekt. De postbank weet daar inmiddels alles van. Afgelopen week zijn toch weer wat pc-gebruikers misleid door een imitatie-postbanksite.
De kwantumtechnieken waar men in Zwitserland gebruik van wil maken, zijn knap ingewikkeld. Maar alle technieken zijn te leren en dus ook te misbruiken door wie dat wil. En zelfs al zou er ooit wel een waterdichte techniek bedacht worden: het onveilige gevoel dat een regering met de stemcomputergegevens kan doen en laten wat ze wil is daar nog niet mee weggenomen. Dat vereist andere technieken. Dat vraagt om een 100% betrouwbare overheid.
Helaas weet je alleen van dictaturen zeker waar je aan toe bent. In een democratie zul je altijd moeten afwachten wat er van verkiezingsbeloftes terecht komt. Een democratie vraagt veel vertrouwen. Dat is nu eenmaal het onzekerheidsprincipe van ons soort democratie.