Afgelopen vrijdag flitste er weer een ministerraad voorbij, gevolgd door de gebruikelijke persconferentie. Een van de weinige gelegenheden waar Rutte wel in het openbaar zijn mond opendoet.
Hij zegt er zelf natuurlijk niets over, maar na anderhalf jaar regeren is wel duidelijk wat er op Ruttes agenda staat: het klootjesvolk mores leren en de nietszeggendheid van het premierschap vervolmaken.
Vergeleken met zijn voorganger is Ruttes leiderschap van een welhaast zenboeddhistische allure. Waar Balkenende met hele verhalen over normen en waarden het volk trachtte te structureren, heeft Rutte maar twee woorden nodig om het gepeupel in het gareel te ranselen: crisis en bezuinigingen. Hij is mediawijs genoeg om die mantra te variëren. Zo werd ‘crisis’ ineens ‘eurocrisis’ en van ‘bezuinigen’ maakt hij wel eens ‘gezonde overheidsfinanciën’ of ‘toekomst veilig stellen’.
Dat zijn waarschijnlijk al weer te veel woorden naar zijn zin. Over alle andere zaken doet hij er zoveel mogelijk het zwijgen toe. Als de Tweede Kamer hen zelf wil horen, laat hij zijn ministers aan het woord. Als zijn gedoogpartner weer eens het zoveelste onzinpuntje meldt, heeft hij er niets over te zeggen. En dat allemaal met een lach, waarmee hij de Daila Lama naar de kroon steekt.
Ook nu hij in het Catshuis de herstructurering van ‘dit prachtige land’ bespreekt met Verhagen en Wilders, volhardt hij in stoïcijnse zwijgzaamheid. Rutte wil er maar één ding over kwijt: zwijgen vergroot de kans op succes van de onderhandelingen.
Zo is het maar net. Spreken is zilver, zwijgen is goud. Rutte gaat voor goud. De gouden glans van groot en wijs staatsmansschap. Misschien is dat wel zijn belangrijkste agendapunt. Ook een premierschap is tijdelijk, maar jaren nadat de dienst er op zit kan er nog over geschreven en gesproken worden. Rutte doet hard zijn best om zijn geschiedenis te profileren.
Hij is er nog niet. Een verspreking hier, een stilte teveel daar en eigenlijk nog veel te veel woorden. De Rijksvoorlichtingsdienst liet weten dat pas dinsdag de besprekingen in het Catshuis worden hervat, wegens verplichtingen elders. Gokje: na de vrijdagse persconferentie en een weekend rusten na gedane arbeid, gaat Rutte maandag naar zijn zenmentor.
Het begint met een lachsessie. Even alles losschudden. En daarna?
Rutte: Meester, kunt u…
Goeroe: Nee Mark, stil.
Rutte: Maar meester ik…
Goeroe: (Zucht) okee dan, eerst maar in jezelf keren. Zeg de mantra op.
Mark, Goed, meester. Crisis, bezuinigen, crisis, bezuinigen, cri….
Goeroe: Mark? Wat hebben we vorige week afgesproken? We zouden geen woord teveel gebruiken. Herinner je je nog welk woord je tot volkomen rust brengt?
Rutte: Ah, ja. Okee dan: bezuinigen, bezuinigen, bezuini…
Goeroe: Even stil Mark. Alle begin is moeilijk. Haal eens diep adem en ga terug naar het moment waarop we je gouden mantra hebben gevonden.
Het is een minuutje of drie stil tot Mark lacht: Meester! Ik heb hem weer!
Goeroe: Ga je gang, Mark.
Rutte: Ik,ik, ik, ik, ik, ik….
Na een kwartier valt er een serene stilte.