Een dag eerder dan voorspeld, komt Frits Wester met de Prinsjesdagstukken. Althans, een deel ervan: de marco-economische verkenningen, de cijfers waarmee het kabinet haar beleid onderbouwt. De conclusie: het valt tegen met de economie. Dat komt goed uit, want zo blijven er redenen om te bezuinigen. Commentaar van Frits Wester: “Dit zal vragen om passende maatregelen en hard ingrijpen van het kabinet. Het totaalplaatje is niet goed”, aldus RTL Nieuws.
Die cijfers zijn ramingen, die per kwartaal worden bijgesteld. Het kabinet zet haar koers uitop basis van ramingen van het CPB (Centraal Plan Bureau). De Nederlandse Bank (DNB) en statistiekenboer CBS, doen ook periodiek een duit in het zakje. De cijfers van de drie orakels verschillen in tiendes van procenten.
Het slechte nieuws wijkt ook slechts tiendes van procenten af van een eerdere raming (juni). Het CPB dacht dat er een economische groei van 1,75% zou zijn. Nu denkt het kabinet dat er slechts 1% groei zal zijn. De DNB hield het in juni op 1,7% groei (pdf). Het CPB en de DNB voorspellen een dalende trend, hetgeen het CBS al bevestigde door te melden dat het tweede kwartaal van dit jaar tegenviel: slechts, 15% groei (1e kwartaal:2,8%).
Alle reden dus voor Frits Wester om een beleidsalarm af te geven. Het zal code rood worden voor het kabinet. De PVV reageert snel en ziet geen aanleiding tot extra bezuinigingen. De NOS die, net als vorig jaar, ook wat druppels uit het lek ving, levert zelf geen commentaar, maar peilt de politici.
Pechtold (D66) neemt de cijfers serieus en maant Rutte structurele hervormingen door te voeren. Cohen (PvdA) vindt het allemaal maar zorgelijk en pleit voor een eerlijke koopkrachtverdeling. Sap (GroenLinks) vreest wel extra bezuinigingen en denkt dat het kabinet daar geen ruimte meer voor heeft.
CDA en VVD willen pas reageren als het kabinet aanstaande vrijdag het complete Prinsjesdagoeuvre vrijgeeft. Ik waag ook deze keer een gokje: nog voor vrijdag zullen we ook van het CDA en de VVD reacties horen.
Nog een voorspelling: het slechte nieuws komt naar buiten om het kabinet op Prinsjesdag een mooi gezicht te geven. Iedereen denkt dat het kabinet er een verschrikkelijke schep bovenop gaat doen. Rutte heeft, zoals beloofd, uit laten rekenen wat de stapeleffecten zijn voor de minst draagkrachtigen en stelt vast dat deze groep genoeg bijdraagt. Deze keer komt hij met een wat reƫler en nauwkeuriger voorbeeld van een bijstandmoeder. Het kabinet meldt heldfhaftig dat het bij de 18 miljard bezuinigingen zal blijven. Iedereen haalt opgelucht adem. Het kabinet mag de rit uitzitten.
Voor het folkloristisch plezier willen we natuurlijk weten wie er heeft gelekt. Vorig jaar was dat PvdA’er Paul Tang. Maar dat was onder de oude embargoregeling. Kamerleden kregen de stukken, maar mochten er nog niets over naar buiten brengen. Dit jaar zouden pers en politici de stukken pas aanstaande vrijdag krijgen. Het lijkt logisch dat het lek dan binnen het kabinet zit. Een lek van waarde. Want ja, de cijfers tellen teleur, maar zijn niet dramatisch veel slechter. Slecht genoeg om niet toe te geven aan de wens wat minder drastisch te bezuinigen. Mooi genoeg om de barmhartige uit te hangen en niet nog meer te bezuinigen.