Is een kamer of appartement in een verpleeghuis een woning of een niet-woning? Rare vraag, denkt u? Niet voor de verpleeghuizen. Het antwoord op die vraag kan een hele smak belasting schelen.
Elke gemeente heft ozb (onroerend zaak belasting). Tot 2006 bestond er zowel een eigenarenbelasting als een gebruikersbelasting. Sinds 2006 is die gebruikersbelasting voor woningen komen vervallen.
Daar zagen directies en besturen van verpleeghuizen ineens een lucratieve mogelijkheid. Want als ze aannemelijk konden maken dat de kamers of appartementen van hun zorgbehoevende inwoners, vooral een woonfunctie hebben, dan hoeven ze dus geen gebruikersbelasting daarover te betalen.
En zo troffen diverse gemeenten en verpleeghuizen elkaar voor de rechter. De ene rechter stelde de gemeente in het gelijk, omdat in een verpleeghuis de kamers niet afsluitbaar waren. Geen woning dus, vond de rechter en het verpleeghuis diende het volle pond te betalen.
Een andere rechter oordeelde dat een gemeente onvoldoende duidelijk heeft gemaakt waarom een verpleeghuis niet gevrijwaard kon worden van de gebruikersbelasting. De gemeente moet dat alsnog doen en ondertussen de proceskosten vergoeden, die het verpleeghuis maakte voor deze rechtsgang. De Hoge Raad heeft zich er ook eens over uitgelaten. Zodanig, dat belastingadviseur Deloitte de verpleeghuizen aanraadt altijd bezwaar te maken tegen een volledige ozb-aanslag.
De Hoge Raad stelt bijvoorbeeld dat bij het bepalen of een ruimte een woning of een niet-woning is, het er niet toe doet of een kamer voorzien is van een volledige kookvoorziening. Ontbreekt dat, dan kan de kamer of het appartement toch als woonvoorziening aangemerkt worden en dus kan er geen gebruikersbelasting over worden geheven.
Veel juridisch gesteggel dus. Wat ik vreemd vind, is dat verpleeghuizen zowel de eigenarenbelasting als de gebruikersbelasting moeten betalen. Nu moeten ze zich in allerlei juridische bochten wringen, om delen van het verpleeghuis als woning erkend te krijgen.
In mijn ogen zijn het geen woningen, hoe gezellig en privacybeschermend ook ingericht. Volgens de gemeentewet is het dan terecht dat de ozb volledig en in alle hevigheid wordt gevorderd.
Toch hoop ik dat verpleeghuizen gelijk krijgen als ze een beroep doen op een uitzondering in de gemeentewet. Artikel 220e stelt dat “gedeelten van de onroerende zaak die in hoofdzaak tot woning dienen” buiten de ozb-heffing dienen te vallen.
Beter zou het zijn als de interpretaties deze bepaling niet langer onderwerp van dure rechtszaken zijn. Is er niet een Kamerlid die een motie kan indienen om verpleeghuizen op te nemen in het rijtje zaken die wel vrijgesteld zijn van de ozb?
Want wat is allemaal niet ozb-plichtig? Bedrijfsmatig geƫxploiteerde cultuurgrond (land- en tuinbouw) en kassen, natuurschoon, waterschappen en kerkgebouwen (zie artikel 220d van de wet gemeentelijke belastingen).
Waarom niet alle zorginstellingen vrijwaren van de ozb? Het zal voor de gemeenten behoorlijk wat inkomstenverlies betekenen, maar het gat dichten ze vast met verdere uitbreiding van de betaald parkeerzones.
Het is volstrekt belachelijk dat een verpleeghuis wel ozb moet betalen en een kerk niet.