Een klein, maar opvallend zinnetje in een Belgische krant: het koningshuis wordt gemoderniseerd.
De Belgen willen hun grondwet opknappen. In Nederland zijn daar ook ideeën over, maar eerst moet een staatscommissie haar licht over de constitutie laten schijnen. In België moet het eerst nog tot een nieuw kabinet komen, voor er werk gemaakt kan worden van een moderne grondwet. De belangrijkste modernisering van de Belgische monarchie? Bezuinigen. De jaargelden worden beperkt tot de koning, de troonopvolger en de eventuele weduwe. De rest van de familie zal dus een bijbaantje moeten zoeken.
De meest vergaande modernisering van een koningshuis is natuurlijk het afschaffen van dat archaïsch relikwie. Levert meteen een erg interessante bezuiniging op. De meningen daarover zijn zowel in België als in Nederland dusdanig verdeeld, dat het in het voordeel van de monarchieën uitvalt.
Dat betekent nog niet dat de modernisering van dat instituut van louter financiële aard moet zijn. Er zijn nog wel wat bevoegdheden, functies en ceremoniële zaken op te kalefateren.
Wij hebben een wel nieuwe regering. Met een gedoogbommetje eronder. Die zal echter niet tot ontploffing komen als VVD en CDA het koningshuis met rust laten. Deze regering zal er niet aan ontkomen wat te snoeien in het royale budget. Maar inhoudelijk zullen Rutte en Verhagen wel met hun tengels van Beatrix afblijven. De enige politieke partijen die de monarchie van regeringstaken wil ontslaan zijn D66, GroenLinks, de SP en de PVV.
De VVD en CDA zien daar niets in. De PVV zal de ook de monarchie gedogen, zolang de oranjetelgen maar geen verkering krijgen met een leuk prinsje of prinsesje uit een islamitisch koningshuis. En ze moeten wel ophouden met nare dingen over de PVV te toeteren. Maar Rutte en Verhagen zullen vast niet de afschaffing van de koninklijke meningsuiting tot de modernisering van de monarchie rekenen. Wilder zal het niet in zijn hoofd halen het kabinet daarvoor te laten vallen.
En het volk? Dat ziet wel wat in een beetje modernisering. Uit een enquête die Synovate voor de NOS uitvoerde (pdf!), bleek dat ruim 64 procent van de ondervraagden hopen dat Willem-Alexander en Maxima het koningshuis een nieuw verfje zullen geven. Ze mogen wel wat privileges inleveren, minder verdienen, wat opener de pers tegemoet treden en een bescheidener rol in de regering en bij kabinetsformaties spelen.
Het volk wil dus wel wat inhoudelijke wijzigingen. Maar afschaffen hoeft niet. Een puur ceremonieel koningshuis kan men prima mee leven, mits het volk wat moderner wordt toegesproken.
En jawel, Beatrix is gaan twitteren. Eén van die noviteiten in communicatie, waarmee de kloof tussen vorst en onderdanen wordt overbrugd. Nu nog Willem-Alexander in de jury van ‘Holland got talent’ en Maxima in die van ‘So you can dance’ en de modernisering van ons koningshuis is een feit.
In België spelen er nog andere sentimenten, waardoor een puur financiële modernisering de toekomst van het koningshuis niet meteen veilig zal stellen. Een onderzoekje bij de zuiderburen wees uit dat veel Belgen de bezuiniging niet ver genoeg vinden gaan. Waar in Nederland nog veel mensen vinden dat de monarchie het volk verbindt, vinden vooral de Vlaamsgezinde Belgen juist dat de koning maar op moet stappen,omdat hij de splitsing van het Vlaams en Franse deel in de weg zit.
Ik zou zeggen: schaf de troonopvolging af. Voor onze kroonprins bedenken we een afvloeiingsregeling. Hij mag best een poosje ergens hoofd van een waterschap worden, totdat ook die bestuurslaag weg wordt bezuinigd.
Wat de Belgen met troonpretendent Filip aanmoeten, zou ik niet weten. Misschien een functie als kabinetsinformateur? Daar kan-ie nog jaren mee vooruit, gezien het tempo waarin de Belgen tot een regering wensen te komen.
Tag archieven: belgië
Ongelimiteerde ouderen
De jeugd heeft de toekomst. Die gevleugelde zegswijze behoort binnenkort tot het verleden. Simpelweg omdat er amper nog jeugd zal zijn. Overschaduwd door de vergrijzing.
De gevolgen zijn nog niet helemaal duidelijk. In ieder geval moeten we tot op hoge leeftijd blijven werken. Verdere voorspellingen is een kwestie van koffiedik kijken. Toch zijn er al voorbeeldjes waaraan je kunt zien welke cultuuromslag de samenleving zal ondergaan.
Daarvoor moeten we naar België. De ING wilde de kwetsbare ouderen beschermen. Ze zijn vaak slachtoffer van pinfraude. De ING had een oplossing: een pinlimiet voor 60-plussers. Mocht er wat fout gaan, dan zijn ze niet zoveel kwijt.
Na een storm van protest trok de bank de maatregel weer in. Ondermeer omdat men niet van leeftijdsdiscriminatie beschuldigd wilde worden. Die aantijging kwam van diverse seniorenorganisaties.
Niks kwetsbare oudjes dus. Meteen de barricaden op. Grote kans dat de weerbaarheid van ouderen wordt gevoed door de tv-serie Benidorm Bastards. Bejaarden die jongeren op stang jagen met vaak flauwe humor. Hoewel de ING misschien tot de maatregel besloot na het zien van deze pinnende bejaarde (youtube).
Als je de serie ziet (eind augustus ook op de Nederlandse beeldbuis te zien), valt het ergste te vrezen voor de vergrijzing. Het is maar goed dat we langer door moeten werken. Dan is er minder tijd om uit verveling de openbare ruimte te vullen met grappen waar doorgaans opgeschoten pubers zich aan te buiten gaan (zie bijvoorbeeld dit fragment, ben benieuwd of je het de 10 minuten volhoudt).
Maar goed, wat zal er in de samenleving allemaal wel veranderen ten gevolge van de vergrijzing? Een revival van seniorenpartijen, die een meerderheid in het parlement halen? De rollator terug in het basispakket van de zorgverzekering? Burgemeesters krijgen het een stuk rustiger omdat het zo bijzonder niet meer is dat mensen 100 jaar worden? En de 100-jarigen dus zichzelf maar een auto kado doen?
Stel je een samenleving voor met alleen maar 50-plussers. Wat zal er dan allemaal anders gaan?
In de hemel is geen bier
Hoe gaar den Belg ook is van de voortslepende kabinetsformatie, er is altijd wel een visionair die de politici er op wijst dat de maakbaarheid van de samenleving vooral draait om bier. Met de best maakbare bedoelingen wordt geprobeerd een hemel op aarde te creëren en dat gaat niet altijd goed omdat men in de hemel geen bier drinkt.
Johan Sanctorum, voormalig directeur van de Vlaamse Jeugdopera en ex-communicatieconsultant, schrijft op zijn weblog Visionair België, hoe de kwaliteit van de belgische samenleving valt af te meten aan de kwaliteit van het bier.
De Belgische kabinetsformatie gaat vooral moeizaam omdat vlaams en waalse sentimenten in de weg zitten. Nu zoekt men naar maakbare constructies om nog enige bestuurbare samenhang te vinden. Johan Sanctorum signaleert de nodige vermoeidheid hierover bij het electoraat, dat het geloof in de instituties begint te verliezen.
Gandhi heeft ooit gezegd: 'Bijna allles wat ge doet is onbelangrijk, maar het is belangrijk dat ge het doet'. Johan Sanctorum zegt nu eigenlijk: 'Wil wat ge doet belangrijk zijn, doe het dan goed'.
Hij legt uit hoe de recente geschiedenis van het Hoegaarden-bier model staat voor de manco's van de hedendaagse maakbaarheid. Dit eeuwenoude, ambachtelijk vlaams biertje legde in 1957 het loodje omdat het niet kon concurreren met minder ambachtelijke maar wel goedkoper geproduceerd gistennat. In de 60-er jaren wist men echter een nieuw, succesvol witbier te reproduceren op basis van hoegaarden-receptuur. Het waalse Interbrew had een oogje op de succesvolle bierbrouwer, maar deze wilde van een overname niks weten. In 1985 legde een brand echter de brouwerij volledig in puin en men zag zich genoodzaakt de handel te verkopen aan de walen.
Die redding had echter onaangename gevolgen voor de kwaliteit van het bier. Productieprocessen moesten goedkoper en sneller en zo ging ook het bier smaken. Interbrew verhuisde de brouwerij naar het waalse Jupille, maar kreeg het niet voor elkaar die ouderwetse, degelijke hoegaarden-smaak uit de koperen ketels te toveren. Nu is een maand geleden de hele handel weer terugverhuisd naar het vlaamse Hoegaarden.
Volgens Johan Sanctorum biedt dat nu hoop voor de toekomst van de belgische maakbaarheid: “De globalistische mythe van de totale maakbaarheid en inwisselbaarheid houdt hier op (…), onder de waan van de dag, het gereken en het gesjacher, gist een fundamentele maar discrete chemie, die vroeg of laat haar waarheid doet gelden (…), Eilanden van kwaliteit (…), Uniek, vrouwelijk, plekbewust, compromisloos. In een wereld waar alles onderweg is, zo rap en goedkoop mogelijk, zijn onverzettelijke individuen, onverplaatsbare processen en oncopieerbare recepten een verademing“.
Daar heeft hij een punt. De kwaliteit van het bestaan kun je niet organiseren met schema's, boekhoudformules en economische modellen. Die kwaliteit is al volop aanwezig in de samenleving en daar wordt veel te weinig gebruik van gemaakt. Zo heeft hier de Week van de democratie ook niets opgeleverd omdat die kwaliteiten nauwelijks serieus werden genomen.
Maar kan de kwaliteit van het bestaan wel afgemeten worden aan de kwaliteit van het bier? Ik zelf ben geen bierdrinker. Maar ik wordt nu wel nieuwsgierig naar de kwaliteit van het lokale bier in Nederland. Doet ons kabinet het goed en smaakt de pils nog best? Of constateren bierkenners dat limburgs bier een ranzig smaakje heeft gekregen? Is heineken nog zijn ster waard?
(Zaterdagbijlage: het volledige artikel van Johan Sanctorum).