Maar weinig mensen stappen over naar een andere zorgverzekering. Zie hier de maakbaarheid van de marktwerking in een notendop.
De bedoeling was dat mensen prijs- en kwaliteitsbewust zouden shoppen. De verzekeraars zouden de lucratiefste pakketten aanbieden. De klanten zouden hun oude verzekering zeker opzeggen, als ze bij een ander een veel aantrekkelijker aanbod zagen.
Dat heeft nooit zo gewerkt. Het hoogste aantal overstappers telde men in 2006, vlak nadat de marktwerking in de zorg was ingezet. Ongeveer 19 procent stapte over. Geen indrukwekkend percentage, maar daarna was de hype wel over. Elk jaar bleef het aantal overstappers rond de 4 procent hangen.
Naar de oorzaken voor de geringe motivatie om van verzekeraar te wisselen, tast men in het duister.
Merktrouw zou een oorzaak kunnen zijn. In crisistijden zou je verwachten dat consumenten op zoek gaan naar de goedkoopste zaken, maar ze blijken toch aardig trouw aan de hun bekende produkten. Een onderzoekje in 2008 wees uit dat mensen wel gevoeliger werden voor speciale aanbiedingen, maar nog weinig zin hadden over te stappen van merk of aankoopplaats.
Dat de marktwerking soms zo slecht werkt, valt de consument te verwijten? Het luie, gemakzuchtige koopvolk?
De grondgedachte achter het begrip marktwerking is dat alleen zo het beste komt bovendrijven. Bedrijven moeten met elkaar concurreren om het prijs- en kwaliteitsbewuste volkje als klant binnen te halen. Zo krijgen we de beste zorg, voor de beste prijs, verzekerd door de beste verzekering.
Maar de klant haakt natuurlijk af, als hij zich afvraagt hoeveel zin het heeft de bewuste consument uit te hangen. Als premies blijven stijgen en het nieuws bol staat van veranderingen in de pakketten en bezuinigingen leiden tot inkrimping van die pakketten, dan kan ik me voorstellen dat ‘de consument’ eerder het gevoel krijgt dat zijn gedrag niet uitmaakt.
Juist nu de crisis nog rondspookt, zie je de mankementen van de marktwerking. Het zou het ideale instrument voor de maakbaarheid van de samenleving zijn. Nu de consument ook wel door heeft dat juist die marktwerking tot deze crisis heeft geleid en overal overheidsingrijpen nodig is om de boel overeind te houden, weet de consument het ook niet meer.
Marktwerking of een sterk geleide economie, hebben beide voor- en nadelen. Maar geen van beide werken perfect. We zouden dus geen van beide moeten willen? Is er een andere weg?
Tag archieven: consument
Overheidssteun voor crisisconsument
Treft de crisis de consument, dan is de koek snel op. Mocht de crisis ook mij tot werkloosheid brengen, dan zal ik ruim 470 euro netto per maand minder in de knip hebben. Dat bedrag rolde uit de werkloosheidsberekenaar van het Nibud, dat onderzocht heeft hoe mensen het rooien als de crisis hen treft. Het laat zich raden dat die mensen betalingsproblemen hebben.
Uit het rapport 'Rondkomen in economische onzekerheid' (pdf!) blijkt dat 70 procent van de nieuwe werklozen moeite hebben hun uitgavenpatroon aan te passen. Nou, zou je zeggen, laat ze dan een voorbeeld nemen aan die 30 procent die er blijkbaar geen moeite mee heeft.
Hoe dat komt, vermeldt het rapport niet. Da's jammer. Want is het nou onkunde of spelen er andere factoren mee?
Er zou bijvoorbeeld een verschil in vaste lasten kunnen zijn, waar niet zo makkelijk in te snijden valt. Een hypotheekaflossing en een ziektekostenverzekering bijvoorbeeld. Die zijn er in soorten en maten en kunnen dus voor de een hoger zijn dan voor een ander.
Als ik al mijn abonnementen en lidmaatschappen opzeg, kijk ik nog tegen een tekort van 400 euro aan. Drastische vermindering van energiegebruik kan helpen, maar niet onmiddellijk. Daar zou ik pas bij de volgende jaarrekening iets van kunnen merken. Ik los het pas op als de boodschappen bij de goedkoopste super worden gedaan, stop met bloggen en het vakantiegeld volledig opgaat aan de rest van het tekort.
Geen probleem, want mijn eventuele werkloosheid is natuurlijk van korte duur. Een jaartje retraite van mijn huidige uitgavenpatroon zou misschien heilzaam kunnen zijn. Maar zou de economie mijn bijdragen niet missen?
De financiƫle sector wordt met miljarden overeind gehouden. Ook al verandert in het gewoontepatroon van die sector niets substantieels. Bedrijven worden gesteund met gesubsidieerde werktijdverkortingen. De allergrootste verandering in hun patronen, zie je vooral op het werkrooster.
De getroffen consument kan slechts een beroep doen op bestaande voorzieningen en mag het Nibud te hulp roepen om het uitgavenpatroon aan te passen. Geen extra steun dus.
Da's wel een beetje raar. Want het is toch helemaal niet goed voor de economie als consumenten minder gaan besteden? Moet de consument, onmisbare factor voor de elektronicabedrijven, de warenhuizen, de horeca en zelfs de supermarkts, niet worden gesteund?
Te denken valt aan tijdelijke verhogingen van de WW-uitkeringen, voor diegenen waarvan vaststaat dat er een onlosmakelijk verband is tussen de crisis en hun werkloosheid.De overheid is niet van plan de koopkracht te redden. Met die koopkracht lijkt het wonderwel mee te vallen, ook al gaat die volgend jaar achteruit. Alleen mensen die werkloos worden, zullen pijn lijden, zegt minister Donner. Geen reden om er iets aan te doen. Loonmatiging is veel belangrijker.
Tot zover de overheidssteun voor de crisisconsument.