Tag archieven: embargo

De Prinsjesdagstukken

LekkenDe Kamerleden mogen wel reageren op de Prinsjesdagstukken. Ze mogen niet in discussie met elkaar. Daar moeten ze mee wachten tot de begrotingsdebatten loos gaan. Dat is de uitkomst van en overleg tussen de Kamervoorzitter en de fractieleiders.

Het kabinet had besloten dat de pers de Prinsjesdagstukken meteen na ontvangst openbaar mocht maken. De Kamerleden moesten dan terughoudend zijn met hun reacties. Dat vonden de parlementariërs onzin. Iedereen mocht er over schrijven en praten en zij niet? Of mochten ze er wel over praten, maar geen mening erover geven?
Gerdi Verbeet en de fractieleiders zijn er vandaag uitgekomen: de Kamerleden mogen er volop tegenaan. De onderlinge discussie moet echter een paar dagen wachten. We mogen dus een eigenaardig debat verwachten. Kamerleden die elkaar in de haren vliegen over uitlatingen die ze in de pers hebben gedaan.

Het besluit van het kabinet om de pers de vrijheid te geven meteen uit de stukken te publiceren, is bedoeld om de jaarlijkse folklore rond het Prinsjesdagembargo op te heffen. Ondanks dat embargo publiceerde de pers toch hele passages. Soms zelfs nog voor de stukken waren overhandigd. Elk jaar rees de vraag: wie heeft er gelekt?
Het was natuurlijk Frits Wester, voormalig persvoorlichter van het CDA. Het spectaculaire was er wel af, toen hij vorig jaar voor de zevende keer op een rij, trots gnuivend meldde dat hij de stukken weer had. Het zat natuurlijk anders in elkaar. RTL Nieuws was het persbureau dat door Balkenende was ingehuurd, zodat het kabinet zich kon voorbereiden op de reacties uit de samenleving op de Prinsjesdagboodschap.

De pers krijgt vrijdag 16 september het materiaal. De vraag is nu: hoe lang van te voren zal Frits Wester ermee op de proppen komen? Ik gok dat uiterlijk dinsdag 13 september de stukken op straat liggen.
Om RTL Nieuws een paar slagen voor te zijn, lekt het kabinet Rutte ondertussen het een na het nader nieuwtje uit de plannen voor het komende jaar. Iedereen vreest een dramatische begroting, waarmee Rutte I flink zal doorpakken om de staatsboekhouding op orde te krijgen. Rutte en Verhagen lieten al doorschemeren dat er misschien nog meer bezuinigd moet worden, dan de geplande 18 miljard euro.

Het kabinet weet ook wel dat het slecht nieuws een paar pittige commentaren zal opleveren. Maar het debat zal gewonnen moeten worden en daarom lekt het kabinet een paar positieve berichten. Extra geld voor het technisch onderwijs en 12.000 extra banen in de zorg. Mogen we nog meer van dat soort extra’s verwachten in de aanloop naar Prinsjesdag?
Het is wel een fraaie rolverdeling. Het kabinet lekt het positieve nieuws en Frits Wester mag de ellende naar buiten brengen.

Geef een reactie

Het kabinet lekt zelf (2)

Het kabinet lekt zelf (Onderstaand stuk is inmiddels achterhaald. Of toch niet? Zie de update onderaan).

De voorzitter van de 2e Kamer, mevrouw Verbeet, gaat uitzoeken wie de emabargo-code van de Prinsjesdag papieren heeft gelekt. Het ligt voor de hand de dader onder de Kamerleden te zoeken. De fracties hebben namelijk de stukken al ontvangen, dus die zijn verdacht.

Zelf verwachtte ik dat ook dit jaar Frits Wester van RTL Nieuws de primeur zou hebben. Hij moest de eer echter aan de NOS laten. De NOS verzuimde uitvoerig uit de stukken te citeren, hetgeen RTL de volgende dag wel deed, waardoor alle aandacht opnieuw naar Frits Wester uitgaat.

De NOS heeft trouwens aardig wat ex-RTL medewerkers in dienst. Marcel Gelauff (hoofdredactie), Sacha de Boer (presentatrice en getrouwd met Rik Nieman van RTL Nieuws) en Annechien Steenhuizen (van NOS op 3), komen allen uit de RTL-stal.

Zou Frits Wester nu onder een hoedje met de NOS hebben gespeeld? Zo van: jongens, halen jullie het spul nu op, anders ben ik weer de pineut. Jullie vissen het boven water en laat de publicaties verder maar aan mij over. Voer voor complotdenkers dus.
De eeuwige vraag blijft wel: hoe komt een journalist aan de stukken?

Nu is van de heer Wester bekend dat hij ooit persvoorlichter van het CDA was. Dan rijst natuurlijk het vermoeden dat het lek bij het CDA gezocht moet worden.
Deze keer denkt het roemruchte stijlloze diepgravertje, dat de PvdA heeft gelekt. De bewijsvoering: gephotoshopte documenten, waar het watermerk van de PvdA op te zien zou zijn. Wat goed zou kunnen, want de PvdA liet eerder al blijken de Miljoenennota van binnen te kennen. Door op 3 september een voorstel te lanceren voor invoering van een toptarief op de hoogste inkomens, nam het een voorschotje op de bezuinigingsplannen. Misschien was dat een poging de te verwachten kritiek op de komende snij-operaties wat wind uit de zeilen te nemen.

Nu kwamen er niet alleen uit de PvdA-hoek berichten over de financiering van de welvaartsstaat. Sterker nog: het kabinet zelf liet af en toe al wat naar buiten druppelen. Ik adviseer de kamervoorzitter dan ook het onderzoek niet te beperken tot de parlementariërs. Want: het kabinet lekt zelf. Ook voorgaande jaren kan het lek heel goed uit het kabinet komen. Gewoon een methode om alvast de stemming te peilen, zodat adequaat gereageerd kan worden als op Prinsjesdag de kritiek losbarst.
Hamvraag bij deze complottheorie: wie regisseert het lek? Balkenende? Eén van zijn coalitiegenoten? Of het RTL-netwerk, onder leiding van Frits Wester?

Update 19.55 u.:

Het lek is boven water. De NOS blijft er op hameren dat de belangrijkste cijfers uit de Miljoenennota het eerst bij het NOS Journaal bekend gemaakt werden. PvdA'er Paul Tang mag dan naar RTL hebben gelekt, wie is dan de bron van het NOS?

Geef een reactie

De toespraak bij het koffertje

Miljoenennota 2008

Mevrouw de Voorzitter,

Ik sta hier met een leeg koffertje. Op merkwaardige wijze zijn de stukken twee weken geleden verdwenen. We hebben weliswaar een aantal vingerafdrukken gevonden, maar deze kwamen niet overeen met de vingerafdrukken die wij op dit moment in de databases van justitie op voorraad hebben.

Het onderstreept nog maar eens de noodzaak de vingerafdrukken van alle nederlanders op te slaan, want laten we wel zijn: het is toch te gek voor woorden dat wij de Miljoenennota niet fatsoenlijk onder de pet kunnen houden en pas bekend kunnen maken wanneer wij dat goeddunken.

De houding van een zich kwaliteitsblad noemende NRC heeft de zaak er niet beter op gemaakt. De boodschap van het kabinet, samen werken, samen leven, is niet aangekomen bij de NRC-redactie en daar weigerde men een handtekening te zetten en voor slechts enkele dagen samen te werken met het kabinet.

Mevrouw de Voorzitter,
Wij zijn echter niet somber gestemd. Op het eerste gezicht lijkt het ons dus wat tegen te zitten, maar laten we de voordelen niet vergeten. Daar de inhoud van dit koffertje nu dus wijd en zijd bekend is, kan ik het vandaag kort kan houden.
U kent de cijfers, u kent onze motivatie, u kent ons streven. U kunt over tot de orde van de dag.

Mevrouw de Voorzitter,
Om een roemrucht sociaal-democraat te citeren, die ooit dit land mocht leiden: twee dingen.
Ten eerste wil ik aankondigen dat dit de laatste keer is dat ik met dit koffertje voor u verschijn. Nee, de geachte afgevaardigden ter rechterzijde hoeven nu niet zo verheugd te kijken. Ik zal hier weer staan, maar het koffertje niet.
Dat koffertje stelt eigenlijk niet zoveel voor en is een relikwie dat niet meer van deze tijd is.
Volgend jaar zullen wij, zodra de cijfers op een rijtje staan, de inhoud meteen op het internet publiceren.

Iedereen kan er dan mee doen wat men maar wil. De pers heeft haar vrijheid terug en het kabinet hoeft zich geen zorgen te maken over de reacties op de inhoud. Ik herhaal nog maar eens mijn woorden bij de presentatie van het regeerakkoord in februari 2002: het is natuurlijk niet zo dat wij onze oren naar de samenleving laten hangen, zo van, u vraagt, wij draaien.

Ten tweede: de naam Miljoenennota kan de prullenbak in. Het gaat inmiddels om miljarden. De samenleving, burgers en bedrijfsleven, moet tussen de oren krijgen dat regeren een uiterst kostbare zaak is. Wie dat moeilijk te verteren vindt, daag ik uit de duizenden miljarden eens op een rij te zetten die met name in de commerciële sectoren op de begroting staan en eens goed te kijken wat men daarvoor krijgt.

Mevrouw de Voorzitter,
Wij moesten maar weer eens aan het werk.

(De echte toespraak is hier te lezen).

Geef een reactie

De toestand in de polder (37)

De toestand in de polder

Secretaris van de AWBZ (Associatie van Wederrechterlijkheid Beoefenende Zelfstandigen): “Ik ben gekrenkt in mijn beroepseer. Ik begrijp de hang naar transparantie. Maar juist het ontbreken van transparantie is één van de kwaliteiten van ons vak.”
De toestand in de polder

Lid van de AWBZ: “Wat nou? Heb ik vakkundig die stukken gesnaaid en keurig aan iemand van de pers overhandigd, ter bevordering van de transparantie, gaan ze zeuren om dat embargo op te heffen! En wie zit er straks dan zonder werk?”

De toestand in de polder

Onafhankelijke crimineel: “Stelletje amateurs!”

De toestand in de polder

Penningmeester van de AWBZ (die Associatie dus…): “2,8 miljard! Ik ga me toch maar omscholen!”

De toestand in de polder

Eerste de beste crimineel: “Zoho. Effe inbreken bij het CBS. Wat zien ik? 6,3 procent meer uitgaven, en dan 5,5 procent meer inkomsten. Maar, kijk nou! Ze houen toch nog 8 miljard over! Okee, da's 800 miljoen minder dan vorig jaar. Snap ik nou hoe ze aan dat bedrag komen waarmee ze willen bezuinigen op de AWBZ (nee, niet onze Associatie maar de Wet…)

Geef een reactie

De logica van vrijheid van lekken

De logica van vrijheid van lekken

Journalisten en ethiek. Daar valt heel wat over te zeggen.
(ruis…….)

Nu weer wegens de door het NRC ruim geciteerde Miljoenennota, terwijl het embargo voor publicatie nog niet was opgeheven.

Het NRC heeft niet getekend voor dat embargo en meent de inhoud prijs te mogen geven, omdat de krant de prinsjesdagstukken door vrije nieuwsgaring verkreeg. De andere media, zo stelt het NRC, kregen de stukken uit handen van de Rijksvoorlichtingsdienst en tekenden wel voor het bijgaande embargo. Die andere media klagen nu steen en been over de embargoregeling. Sip turen ze naar hun handtekening en mopperen waarom zij nu niet, en het NRC wel mag publiceren. De secretaris van het NVJ (Nederlandse Vereniging voor Journalisten) vindt dat de andere media zich nu niet meer aan het embargo hoeven te houden. Want “dat is in strijd met de logica van vrije nieuwsgaring“. Ligt het nieuws inmiddels op straat, dan mag iedereen ermee aan de haal, zo luidt die logica.

In een redactionele verklaring schrijft het NRC: “NRC Handelsblad vindt het knevelarij om op gezag van de RVD niet te mogen schrijven over voorgenomen besluiten die uitgelekt zijn. Besluiten over voorgenomen beleid, die voor de burger belangrijk zijn, horen zo snel mogelijk bekendgemaakt te worden”.

De vrije nieuwsgaring komt bij het NRC dus voort uit een lek. Welk lek wordt niet vermeld. Maakt het NRC gebruik van de concurrentie? RTL-nieuws kwam op 9 september al met informatie uit de Miljoenennota. Heeft het NRC een deal gesloten met Frits Wester? Of hebben NRC-journalisten ingebroken in de computers van RTL?
Tot nu toe was RTL namelijk de enige die uit het koffertje van Bos citeerde. Of zou het NRC beschikken over een eigen bron, ergens diep in de wandelgangen tussen Nieuwspoort en het Binnenhof?

Opvallend is de solidariteit onder de journalisten. Natuurlijk, ze hebben vreselijk de pest in dat RTL en nu het NRC ze voor zijn geweest, maar overgaan tot een diepgravend onderzoek naar Het Lek is er niet bij. Zo luid men roept over de onzin van het embargo, zo stil is men over de schendingen daarvan. Is dat dan geen nieuws?

In een poll hier meent 61% dat de persafdeling van het kabinet lekt (23% denkt dat Frits Wester in de laatjes van het kabinet kan en 16% denkt dat er wat anders aan de hand is, zonder echter aan te geven wat dan wel, da's jammer).

Maar stel dat die persafdeling lekt? Doet men dat op eigen houtje of in opdracht van een hoge ambtenaar of wellicht iemand uit het kabinet zelf?

Niet alleen de pers moet zich voorbereiden op de complexe inhoud van de Miljoenennota, ook het kabinet zal zich moeten voorbereiden op de mogelijke reacties. Dat kost zeker een weekje of twee tijd. Niets mooier dan een fikse lekkage. Iemand weet waar het lek zit en Frits Wester zal dat zeker niet onthullen. Twee vliegen in één klap: de pers heeft het gedaan en de voorbereidingen op de reacties kunnen beginnen.

Een lekkende ambtenaar of politicus, een lekkende drukker bij de Staatsuitgeverij, een inbraak in het ministerie van Algemene Zaken of in de computers van de overheid, het is allemaal mogelijk. Het koffertje van Bos zou zelfs heel even onbeheerd achtergelaten kunnen zijn in de bar van perscentrum Nieuwspoort. Bos even naar de wc en, hoewel er niet uit de bar mag worden geciteerd, hou dan een nieuwsgierige journalist maar eens tegen.

Valt dat allemaal onder de vrije nieuwsgaring, waar het NRC zich nu op beroept?
Nee, dat valt onder het niet nakomen van afspraken tussen overheid en pers. De pers knevelt zichzelf door met die afspraken akkoord te gaan. De pers zou dit soort bindende afspraken helemaal niet moeten maken. Er is dan wel een grote kans dat de overheid nog terughoudender wordt in het verstrekken van informatie.
Voor de pers zit er dan niet anders op dan veel beter het journalistieke werk te doen. Speuren, spitten, druk uitoefenen, analyseren. Met dat laatste had een slimme journalist natuurlijk zelf kunnen voorspellen wat er in de Miljoenennota zou staan. Gewoon het laatste jaar van het kabinet onder de loep nemen.

Nu komt men met een wel erg luie methode aan de inhoud van de Miljoenennota. En het levert niks nieuws op. Ga aan het werk, journaille! En begin eens bij de bron.

Geef een reactie