Meten is weten. Maar cijfers, voor zover ze al objectief gevonden zijn, zeggen niets. De interpretaties zeggen alles. En meningen sturen die interpretaties, voor zover meningen al niet aanleiding tot onderzoek zijn. Voor die stelling heb ik geen enkel wetenschappelijk of statistisch bewijs gevonden. De vraag of iets waar is, dient niet alleen voor, maar ook na een onderzoek te worden gesteld. Naar mijn mening dan.
Een paar voorbeeldjes, die tot deze zondagse overpeinzing hebben geleid, roepen bij mij meer vragen op, dan de antwoorden die de onderzoeken gaven. Lees mee en kijk of dat ook bij jou het geval is.
Drie onderzoekers gingen op zoek naar het mogelijke verband tussen criminaliteit en culturele achtergronden. En wat vonden ze? Een vermoeden.
Ze graaiden wat cijfers bij elkaar, lieten wat sociaal-economische factoren weg. De verschillen tussen autochtonen en allochtonen bleken kleiner te worden, maar toch nog redelijk groot. De onderzoekers vermoeden daarom dat culturele factoren een rol spelen.
Dat roept dan de volgende vragen op:
– Is er ergens ook een onderzoek dat een verklaring geeft waarom 98,6 procent van de autochtonen en 95,5 procent van de allochtonen helemaal niet in de misdaadstatistieken voorkomt?
– De verschillen werden dus kleiner nadat een aantal sociaal-economische factoren weggelaten waren. Ofwel: andere factoren beleven over. Wat zouden de vermoedens zijn als je de statistieken alleen filtert op psychische gesteldheid? Of eetgewoontes, drankgebruik, of vrije tijdsbesteding?
Als de opinie zelf wordt onderzocht, wil dat ook wel eens tot opmerkelijke conclusies leiden. Twee onderzoekjes peilden de meningen over de verhoging van de aow-leeftijd. Zowel 21minuten.nl als het roemruchte Peil.nl (pdf!) van Maurice de Hond vonden dat een meerderheid tegen doorwerken tot je 67e is. Maurice de Hond peilde in opdracht van de SP. Agnes Kant concludeert nu dat CDA en PvdA kiezersbedrog plegen. Tijdens de verkiezingen zouden die partijen namelijk tegen de verhoging van de aow-leeftijd hebben gepleit.
Ook hier weer een paar vraagjes.
– Kan de SP zich nog herinneren hoe dat onderwerp tijdens de verkiezingscampagnes werd besproken door CDA en PvdA? Het CDA sloot het eerst niet uit en werd geattaqueerd door de PvdA. Waarop de PvdA door het CDA van loze verkiezingspraat werd beschuldigd en zich afvroeg hoed de PvdA de vergrijzing dan wel wilde bekostigen. Vervolgens kwam de PvdA toen met het idee belasting te heffen op de wat rijkere AOW'ers.
– Hoe zou de SP de vergrijzing dan wel bekostigen, als ze in een kabinet zou zitten?
– Is ook onderzocht of de mensen wel tegen langer doorwerken zijn, maar wellicht inzien dat er geen ontkomen aan is? Dat denken leden van de PCOB (Protestant Christelijke Ouderenbond) namelijk wel. Die vinden doorwerken prima, mits aan voorwaarden gebonden.
Tot slot nog een onderzoekje van het soort waar je zowel links- als rechtsom mee kan.
Italiaanse onderzoekers hebben het luisterend vermogen van discotheekgangers onder de loep genomen. Links en rechts wat geturfd en op basis daarvan durven de onderzoekers wel de verklaring af te geven dat de linkerhersenhelft actiever is bij benaderingsgedrag en de rechterhersenhelft meer betrokken is bij teruggetrokken en vermijdingsgedrag.
Eerst constateerden ze in een discotheek dat relatie veel mensen hun rechteroor aanboden als ze werden toegesproken. In een vervolgonderzoek werden de dansliefhebbers om een sigaret gevraagd. Degenen die dat in hun rechteroor werd getoeterd, bleken vrijgeviger te zijn dan degenen die links werden aangesproken.
Levert dat nog vragen op? Zeker wel.
– Is er een voorkeursoor in stille ruimten?
– Hoe zit dat met het rookverbod in Italiaanse discotheken?
Verder iemand nog vragen?
Catherine Keyl is stomverbaasd dat mensen tachtig cent per minuut willen betalen voor een luisterend oor, waar ze zelf wel wat aan over wil houden.
Als je wat langer de rust van het buitenhuisje-leven ondergaat, onthaast je zover dat het uiteindelijk nergens meer over gaat. En dan verval je in filosofie.
Uit Sam Cooke's “