Verwante verdachten

Verwante verdachten Een zwart schaap in de familie is meestal niet zo leuk. Rampzalig wordt het, als dat bij de AIVD bekend is. Daar weet de Amsterdammer die “familie-van…” is, nu alles van. Hopelijk is het verkeerd interpreteren van familieverbanden een uitzondering. Te vrezen valt echter dat het in de toekomst vaker voor zal komen. Als het kabinet haar zin krijgt, wordt DNA-verwantschapsonderzoek stukken makkelijker. Wordt het tijd de familiestamboom na te pluizen op verdachte takken om te kijken of er een kans bestaat dat je ook ooit als “familie-van…” het nieuws zal halen?

DNA wordt bij verwantschapsonderzoek alleen gebruikt om ouderschap aan te tonen en bij gezinshereniging in asielprocedures. Het kabinet wil het ook inzetten bij onderzoek naar strafbare feiten. Wel onder strikte voorwaarden. De DNA-databanken mogen alleen geraadpleegd worden als het gevonden DNA een volledig of vrijwel volledig profiel heeft en het verwantschapsonderzoek mag alleen als laatste middel worden gebruikt bij gewelds- en zedendelicten.

Het voorstel van het kabinet is voor advies naar de Raad van State gestuurd. Als er wijze adviseurs bestaan, mogen we verwachten dat de Raad gehakt maakt van het wetsvoorstel. En wel om de volgende redenen:

1. Tot nu toe wordt bij DNA-onderzoek bij delicten gebruik gemaakt van een database waarin alleen de DNA-gegevens zijn opgeslagen van verdachten en veroordeelden van zware delicten (sinds 2005 mogelijk gemaakt). De niet veroordeelde en verdachte verwanten zitten daar dus niet in. Dat schiet zo niet op. Ongetwijfeld zijn er criminelen, die in de familie collega's in het metier hebben. Dat wil overigens niet zeggen dat die zich vergrijpen aan hetzelfde soort delicten.

2. Dus moet op de een of andere manier van meer mensen DNA worden vastgelegd. Dat zou kunnen door voortaan bij elk delict om iedereen die in de buurt was, te verplichten DNA af te staan. Een idee dat CDA en VVD vorig jaar al opperden. Dat zou tot de burgerplichten gerekend moeten worden, vond ook minister Hirsch Ballin.
Als zo de databases worden uitgebreid en bovendien justitie toegang krijgt tot bewaard materiaal van ouderschapsonderzoeken, je al een veel grotere familie. Daarmee zadel je de recherche wel met aanzienlijk meer werk op, terwijl het niet is gegarandeerd dat men dan ook maar een millimeter dichter bij een mogelijke dader komt.

3. Je zou natuurlijk van iedere hier geboren burger het DNA kunnen opslaan. Bijvoorbeeld door dat te verkrijgen uit het bloed dat van de hielprik afkomstig is. Elke pasgeborene krijgt zo'n hielprik, bedoeld om vroegtijdig kwalijke ziektes op te sporen.
De databases worden dan zo groot, dat het een vlot recherche-onderzoek ernstig frustreert. Het kost niet alleen veel meer tijd, de kans wordt ook veel groter dat men bij mensen aan moet bellen die echt helemaal niets met de zaak te maken hebben. Zo bezien leidt het wetsvoorstel van het kabinet eerder tot belemmering van de rechtsgang en dat is strafbaar.

Het zou mooi zijn als de DNA-technologie zo werkt dat elke dader vlot kan worden opgepakt. Maar je ziet het al voor je: een ver en vergeten zwart schaap der familie pleegt ergens een heel vervelend delict en binnen een week heb jij bezoek van de recherche of, als men heel voortvarend te werk gaat, zit je een nachtje in de cel.
Een kans die er nu ook bestaat als er
een foutje in de huidige DNA-databases zit. In Australiƫ werd een man beschuldigd van moord omdat zijn DNA per ongeluk tussen het onderzoeksmateriaal was terecht gekomen.

Hopelijk stuurt de Raad van State het wetsvoorstel terug met de opmerking dat de rechtsgang er absoluut niet mee wordt geholpen.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *