Categoriearchief: Maakbaarheid

Naar de maan.

Naar de maan De NASA heeft een crash veroorzaakt. Niet per ongeluk. En niet hier maar op de maan. Ruimte genoeg, geen teken van leven te bespeuren, dus dan kan je wel het een ander laten neerstorten, zonder slachtoffers te veroorzaken. Lichtend voorbeeld voor vliegtuigmaatschappijen en autorijders.

Een raket en een sonde zijn te pletter gebracht in het zuidpoolgebied van de maan. Doel van de inslag is een fikse krater veroorzaken, waarin men dan weer sporen van water hoopt te vinden. Zou er water zijn, dan is langdurig verblijf op de maan een stuk comfortabeler.

Want dat we naar maan gaan is zeker. Kijk, dat zit zo. We weten allemaal dat de aardse bevolking, inclusief de aanwas daarvan, het leven alhier steeds duurder maakt. De problemen die regeringen wereldwijd moeten oplossen veroorzaken al heel wat kosten. De oplossingen zijn mogelijk vele malen duurder. Ofwel: het redden van de aarde is in de toekomst niet meer te financieren.

Ja maar, zult u zeggen, er wordt heel wat geld de ruimte in gesmeten. Kan dat niet beter aan aardse zaken worden besteed?
Nou, u weet niet waar u het over heeft. Het geld dat aan ruimtevaart wordt uitgegeven, is een minimale fractie wat het hele aardse leven kost. En het dient een hoger doel. Omdat de aarde niet te redden is, moeten we uitwijken naar andere plekken in het heelal.

Een mens kan echter niet zonder zijn natje en zijn droogje. Dus moeten we eerst op zoek naar water. Tenslotte is heel het aardse gedoe ook met water begonnen. En hoewel er nog aardig wat water op aarde is, het is op veel plaatsen moeilijk te verkrijgen of van zulke erbarmelijke kwaliteit dat hele volkstammen nog dagelijks te kampen hebben met onhygiënische toestanden en de gemiddelde levensverwachting van kinderen onmenselijk laag is. Hulde dus aan de voortschrijdende ruimtevaart.

Geen enkel puntje van kritiek?
Jawel, het had iets goedkoper gekund door wat zuiniger met het materiaal om te springen. De NASA had beter een maanlander in het gebied kunnen plaatsen. En dan na een jaar of tien een sonde erheen sturen, die gaat kijken of het ding is gaan roesten.

Is er roest, dan gaan we naar de maan.

Geef een reactie

Dan maar de lucht in…

Dan maar de lucht in...

Wie hoopt dat Nederland ooit weer gouden VOC-tijden zal beleven, koestert misschien de romantische gedachte dat het ideaal ook nu weer zeevarend zal worden verwezenlijkt. Zeevaart is voor nostalgische dromers. Het visionaire kabinet herneemt de koers die een historische zeeheld ooit inzette met een 'dan maar de lucht in'.

In dat kader lanceerde de minister van economische zaken vandaag zelfs een compleet 'office'. Het NSO (Netherlands Space Office) heeft van het rijk de opdracht gekregen het nationale ruimtevaartprogramma tot grote hoogten op te stuwen.
NSO-directeur Ger Nieuwpoort meent dat de ruimtevaart “de samenleving ongelofelijk veel te bieden heeft“. Hij somt de verworvenheden die ruimtevaart ons bracht nog eens op: “Boeren kunnen tegenwoordig hun akker al monitoren met satellieten, schepen kiezen hun routes op basis van satellietinformatie over stromingen, om maar te zwijgen over alle mogelijkheden die satellietnavigatie meebrengt“.

Je ziet het al voor je: de files in de gaten houden en bijsturen dankzij een complete file satellieten in de ruimte. Het fileprobleem is het niet het enige waar Nederland sterk in is en de NSO-directeur ziet kansen voor de ruimtevaart als die aansluit “bij de Nederlandse sterktes, zoals landbouw, water en energie“.
Samen met het NWO en de KNAW wil hij dolgraag “kijken op welke wetenschapsgebieden ruimtevaart nog meer van toegevoegde waarde is”.

Maar waarom alleen met wetenschappelijke of economische gebieden? Waarom niet met zaken dien evenzeer belangrijk zijn voor het nationaal geluk? Zo heeft de Russische ruimtevaart al aansluiting gevonden bij humor en schoot vandaag een clown de ruimte in. De stichter van Cirque du Soleil, Guy Laliberté, kocht een ticket van 35 miljoen dollar om een feestje te gaan bouwen op het ruimtestation ISS. Hij is daarmee de zevende ruimtetoerist die met een Russische Soyoez meevliegt. Niet alleen voor de lol. Hij wil hiermee ook het groeiende tekort aan schoon water aan de orde stellen.

Aan humor ontbrak het ook niet bij het Nederlandse Space Office. De toekomst van de ruimtevaart werd gesymboliseerd door een caravan. Studenten hadden het ding tot een heuse ruimteclausule omgebouwd. Of was dat serieus bedoeld? Zullen we het nog meemaken dat de jaarlijkse vakantiespits op de route naar het zuiden tot het verleden behoort? Gaan we met onze caravans massaal naar de maan?

Ruimtevaart kost een lieve duit. De kosten worden nog wel eens verdedigd met het argument dat veel bijproducten heel nuttig zijn voor de samenleving. Niet alleen de navigator in uw auto, ook levensbelangrijke medische technologie hebben we er aan te danken.
Ziet u nog meer toegevoegde waarde voor de ruimtevaart? En welke clowns ziet u graag het helaal ingeschoten?

Geef een reactie

Het einde der mannen.

Het einde der mannen Aan allerlei gedoe tussen mannen en vrouwen komt pas over zo'n 375 duizend jaar een einde. Omdat mannen ten onder gaan aan de kuren van hun Y-chromosoom. Maarten Keulemans wordt op VPRO's Noorderlicht ondervraagd over mogelijke scenario's waar de mensheid aan ten onder kan gaan.

Eén daarvan is de teloorgang van het mannelijk Y-chromosoom. “Het aantal werkzame genen op het mannenchromosoom is in miljoenen jaren teruggelopen van ruim duizend tot enkele tientallen“, zegt Keulemans. Op de website Exit Mundi licht hij dat met de nodige nuances toe. Zo denken onderzoekers dat het Y-chromosoom zich ooit eens danig heeft geweerd tegen aanvallen van het X-chromosoom (lees de Engelstalige uitleg op Exit Mundi). Het Y-chromosoom is dus veel weerbaarder dan sommigen denken. In de natuur zijn echter ook voorbeelden gevonden van populaties waar de mannen zo goed als verdwenen zijn.

Afijn, misschien kan het een evolutionaire verklaring zijn voor het vrouwenoverschot. Dat overschot valt in Nederland nog wel mee (in 2004 ruim 160 duizend vrouwen meer dan mannen, volgens het CBS). Het overschot bestaat overigens alleen in het oudere bevolkingsdeel. Vanaf 30-jarige leeftijd zie je het overschot licht groeien.

Nu hebben mensen de bijzondere gewoonte de natuur niet op haar beloop te laten. Dus treffen ze allerlei maatregelen tegen alles wat als ongerief wordt ervaren. Zo zijn er te weinig vrouwen in topfuncties. Met afspraken, desnoods wetten, zou dat ongemak bestreden kunnen worden.
Niet doen, zegt Marike Stellinga in de Volkskrant. De Elsevier-journaliste meent dat het najagen van zoveel ambitie niet in de natuur van de vrouw zit. Het komt voor, zeker, maar Marike Stellinga gelooft niet dat de vrouwen die wel torenhoge ambities hebben, ook maar een strobreed in de weg wordt gelegd.

Zolang het mannelijk Y-chromosoom niet volledig is gedegenereerd, moet de gelijkheid tussen vrouwen en mannen misschien afgedwongen worden door de wetenschap. Knutselen aan de natuur kunnen we al. Knutselen aan de menselijke natuur vordert ook gestaag.
Wellicht zou de zwangere man kunnen leiden tot meer gelijkwaardigheid?

Geef een reactie

De draaglijke lichtheid van het werk.

De draaglijke lichtheid van het werk Het doorwerken tot je 67e gaat er komen. Alleen nog even een oplossing zoeken voor de zware beroepen. Tuurlijk, zegt Wouter Bos, komt helemaal in orde. We gaan werkgevers verplichten het werk zo licht te maken, dat niemand meer tot op de draad versleten raakt, lang voor het 67e levensjaar is bereikt.

Je kan de reactie van werkgeverszijde wel voorspellen: da's goed, meneer Bos, maar geef ons dan geld om het mogelijk te maken. Alle hoop is gevestigd op technologie. Dat levert vooralsnog erg dure speeltjes op, die bovendien nog niet optimaal zijn ontwikkeld. Hoewel er al wel mooie praktijkvoorbeelden zijn.

De Multistrater wordt de stratenmaker van de toekomst. De machine lijkt alles te kunnen (bekijk ook dit filmpje). Maakt oude stenen schoon, sorteert ze keurig op maat en kan ze in de meest fraai patronen neerleggen. Een soortgelijke machine, de Streetwise 1200, zullen we niet snel in het straatbeeld zien. De Nederlandse firma Robostreet is vorig jaar failliet verklaard. De oorzaak daarvan is op het internet niet te vinden, maar wellicht kan Robostreet met staatssteun nieuw leven ingeblazen worden?

Stratenmaker hoeft dus geen zwaar beroep meer te zijn. Maar hoe zit het dan met alle andere beroepen die gebukt gaan onder versleten ruggen, knieën, schouders en handen?

Zolang er nog geen robots zijn die het volledig overnemen, kan de mens zich wel in een robotpak hijsen. Het zogenaamde exoskelet ondersteunt de lichamelijke functies, die van zwaar werk te lijden kunnen hebben. Loop- en tilbewegingen worden lichter omdat in het robotpak acht motoren zitten die knieën, ellebogen en schouders ondersteunen (hier op dit filmpje te zien).

Met dat idee speelt ook de Universiteit Twente, maar dan met een heel ander doel: fysiotherapie. Ook hier ondersteunt robotica de noodzakelijke bewegingen. De robot LOPES, kan mensen die door een hersenbloeding gedeeltelijk zijn verlamd, helpen sneller te revalideren.
Het project heeft net 1,6 miljoen euro subsidie gekregen om de robot geschikt te maken voor gebruik in de revalidatiecentra.

Kijk, met zulke technieken kun je wel doorwerken tot je er definitief bij neervalt. Want waarom zouden ook niet de broze skeletten van 80-jarigen niet in een robotpak gehesen kunnen worden? Kunnen ze weer zelf hun bed opmaken.
De vergrijzing hoeft helemaal geen probleem te zijn. Al we maar half mens, half robot worden.

Geef een reactie

Reik de tuinen uw hand

Reik de tuinen uw hand De overheid heeft het maar druk met de verloedering. De normen en waarden hebben ze aardig op peil, de jeugd onder curatele van Rouvoet's buro, hele wijken worden krachtig prachtig. En dan ineens gooien tuinen roet in het eten. Geen nood, deze regering weet ook dat kordaat aan te pakken. Met een handreiking.

Een handreiking is een mooi voorbeeld van gewenst burgermansfatsoen, hoewel dit begroetingsritueel soms ook aan verloedering onderhevig is. Je hebt mensen die kieskeurig zijn een hand te schudden, omdat een of ander religieus voorschrift de Mexicaanse griep al eeuwen geleden voorzien had. En je hebt mensen die een hand pakken om niet het bewuste lichaamsdeel, maar de mens erachter eens flink te schudden.

Toch hecht de regering aan de handreiking. De nieuwste heet Handreiking Aanpak Verloederde Tuinen. Er zijn namelijk tuinen die de leefbaarheid in de wijken teniet doen, zo stelt het ministerie van VROM. Met de handreiking kunnen gemeenten en woningcorporaties deze ergernis tegengaan. Bijvoorbeeld door gesprekken te voeren, lezen we op de website van VROM.

Mensen die een tuin hebben, weten wel wat een karwei het is die een beetje in het gareel te houden. Dat groeit en bloeit maar en je kunt er tegen praten wat je wilt, het is aan dovenetelsoren gericht.

Ik ben blij nu nog maar één stukje tuin te hebben. De voortuin is lang geleden door de overheid in beslag genomen. Niet wegens verloedering, maar omdat de overheid de grond voor eigen gebruik nodig had.
Ik moet zeggen dat de overheid meteen maatregelen trof om mogelijke verloedering tegen te gaan. De grond werd geasfalteerd en daarna vrij gegeven aan het verkeer. Elk sprietje dat nog de kop op steekt uit een enkel scheurtje, wordt genadeloos platgereden.

Maar de achtertuin is een probleem. Eerst was die volgezet met wat struiken die CO2 afvangen, plus nog wat zuurstofgevende gewassen. Dat was niet naar de zin van de buren. Hun strakgemaaide grasveldjes hadden te lijden onder overgewaaide zaadjes uit onze planten. Eenmaal geland op het gras van de buren, begonnen die te groeien en te bloeien en dat was tegen de natuur van de buur.

Praten hielp niet, want de buren dreigden naar de rechter te gaan. Omdat we de opvattingen van de rechter betreffende tuinonderhoud niet kenden, kozen we voor een andere aanpak.
Eigen groente en fruit kweken. We hadden de nodige kassen amper opgebouwd of daar stond de buurman aan de deur met een volledige welstandscommissie bij zich. De kassen moesten afgebroken worden. Zo gezegd, zo gedaan. Waarop de buren klaagden over het uitzicht. Het leek wel een stortplaats voor bouwafval.

Toen maar het voorbeeld van de gemeente gevolgd. De hele tuin geasfalteerd. En net toen we, met een feestelijke opening, het hek ontsloten om het verkeer er over te laten razen, stond de VROM-inspectie in de tuin. “Mogen wij u een handreiking doen?”, klonk het minzaam. Wij waren natuurlijk niet te beroerd om ook van die kant de felicitaties ontvangst te nemen.
“Nee, u krijgt van ons de Handreiking Aanpak Verloederde Tuinen”, sprak de inspecteur. Een nog grotere verrassing, dachten wij. Een prijs van de overheid voor onze voortvarende aanpak om de verwilderding van de tuin definitief te beëindigen?

Helaas. We zijn de komende jaren zoet met het afbetalen van de boetes en de laatste rekening van de hovenier. Die heeft goedgekeurde gewassen grindtegels gelegd, waarop een aantal potten met goedgekeurd groen staat. Met behulp van een door de gemeente gesubsidieerde kunstenaar ziet het er wel heel artistiek uit.
De buren vinden het prachtig. We horen, behalve hun kinderen en hun muziek, niets meer van ze.

Geef een reactie

Virtueel collecteren

Virtueel collecteren Terwijl deze week het KWF gewoon deuren langs gaat voor de grootste collecte van het jaar, vraag je je af of het niet stukken makkelijk zou zijn de donaties via internet binnen te halen. Obama haalde bijna 90% van zijn campagnegelden binnen via internet (lees meer op Frankwatching).

Het KWF heeft haar website natuurlijk ook voorzien van een knop om geld over te maken, alleen zul je op je virtuele bankafschrift de naam van het factureerbedrijf zien. Dat kan verwarring geven. Dan toch maar op de collectebus wachten en de vergunning van de collectant controleren?

Niet alleen goede doelen doen aan fondsenwerving via internet. Particulieren kunnen er ook wat van. Beroemd werd de student bouwkunde, die 12 duizend euro binnensleepte met slapend rijk worden. In de V.S. is een website in het leven geroepen voor mensen die hun dromen willen waarmaken, maar het nodige geld daartoe ontberen (lees meer op reuters.com).

Het initiatief Kickstarter.com moet de intermediair zijn voor mensen die ooit nog eens een berg willen beklimmen, een uitvinding van de grond willen krijgen of een solo zeiltocht rond de wereld gefinancierd willen zien. Het maakt niet uit om welke bedragen het gaat. Kleine en grote projecten kunnen zich aanmelden.

Het internet te hulp roepen om geld binnen te halen? Toen ik het las, dacht ik zoiets al eens eerder gelezen te hebben. Maar waar? Ik kan het tot nu toe niet vinden en dus roep ik de hulp van de lezers in. Gratis natuurlijk. U hoeft er geen geld bij te leveren en op een vergoeding hoeft u ook niet te rekenen.

Mocht u wel een ideetje hebben, waar u de nodige euro's voor nodig heeft om het te realiseren, mag u dat best vermelden.
Heeft u wel eens iemand gesteund, die een droom via internet verkocht?

Geef een reactie

De elite op het Procrustesbed

De elite op het Procrustesbed “We hoeven niet alle studies op een procrustesbed bij te snijden of op te rekken tot één uniform formaat“.
Alzo sprak minister Plasterk bij de opening van het academisch jaar. De aanwezige hooggeleerden kennen hun klassiekers natuurlijk op hun duimpje en begrepen Plasterk's beeldspraak onmiddellijk.

Voor de minder belezenen onder ons: het bed van Procrustes bestaat in meerdere varianten. De kern van het verhaal is echter dat Procrustes, een figuur uit de Griekse mythologie, een bandiet was die mensen naar zij logement lokte. Wie te klein was voor een bed werd op pijnlijke wijze uitgerekt, wie te lang was werd op maar gehakt.

Dat kan je vandaag de dag de studenten niet meer aandoen, vindt Plasterk. Het huidige stelsel, met maar twee soorten hoger onderwijs, HBO en universitair onderwijs, zou veel breder moeten zijn. Om de groeiende en diverse instroom beter te bedienen. Een breder hoger onderwijs, met een scala aan varianten van verschillende duur, zou ook kunnen bijdragen aan minder vervroegde uitval. Daartoe zou het ook beter zijn als het hoger onderwijs met een bredere studie begint en men pas later een specialisatie kiest.

De plannen van Jos van Kemenade opnieuw op de agenda? In 1975 presenteerde hij de nota Hoger onderwijs in de toekomst, waarin sprake was van vier typen van programma's: voorbereiding van wetenschappelijke onderzoekers, voorbereiding van beroepen waarvoor wetenschappelijke vorming vereist is, voorbereiding voor beroepen die specifieke wetenschappelijke kennis vereisen, en algemeen toepasbare programma's.

Er valt veel te zeggen voor Plasterk's idee. Je hebt nu eenmaal studenten met verschillende talenten en verschillende ambities. Waarom die in de twee bedden (HBO en universiteit) geperst?
Plasterk stelt ook voor de grenzen tussen HBO en universiteit te vervagen. Het HBO zal het toejuichen, want die sector zoekt al jaren naar een statusverhoging. Of de academici er blij mee zullen zijn?

Die zullen misschien teleurgesteld zijn dat minister Ter Horst zichzelf nuanceerde. Ook zij hield een toespraak bij de opening van het academisch jaar.
Ze verwees naar de ophef die ontstond toen ze in een interview opriep tot een tegenbeweging van de intellectuele elite. Die elite zou de versimpeling en de verruwing van het maatschappelijke debat een andere wending moeten geven.

“Dé elite bestaat niet“, zegt zij nu, “dat werd terecht opgemerkt in de reacties op mijn oproep“. Wat ze wel van de hoogopgeleiden vraagt is “dat individuele wetenschappers zich niet terugtrekken uit soms op hoge toon gevoerde publieke discussies, maar er een doordachte en daardoor vaak ook matigende bijdrage aan te geven“.

Een matigende bijdrage? Nee toch? De elite op het Procrustesbed der normen en waarden van dit kabinet? Laat iedereen alsjeblieft op zijn of haar nivo excelleren. Scherp, ad rem, bij de tijd, aan de grenzen rommelen en vastgeroeste kaders loswrikken. Ter Horst geeft gelijk dat er doordachte bijdragen nodig zijn. Ze heeft ook gelijk dat wetenschappers zich ook met het maatschappelijk debat moeten bemoeien.
Maar weldenkers, doordenkers, diepdenkers zijn er al. Alleen wordt niet naar ieder doordacht geluid geluisterd. Behalve als ze “matigend” zijn.

Overigens heb ik niets tegen een “elite” van doordenkers. Ik zelf ben er niet zo goed in en ben blij met iedereen die dat beter kan en het ook nog eens zo kan vertellen dat ik het begrijp.
Was Plasterk's breder hoger onderwijs er maar geweest in mijn studietijd. Misschien had me dat de bagage gegeven nu een veel doordachtere bijdrage aan het maatschappelijk debat te leveren.

Geef een reactie

Kennisdemocratie: wat de burger moet weten.

Kennisdemocratie: wat de burger moet weten “Uitspraken op weblogs worden politieke feiten, virtuele ongecontroleerde beweringen worden broodjes aap en voor pressiegroepen wordt het steeds makkelijker het internet voor hun eigen doelen in te zetten“. Dat staat in het persbericht van de WRR (Wetenschappelijk Raad voor het Regeringsbeleid), die een paar raadleden afvaardigde naar de vandaag afgesloten conferentie Towards Knowledge Democracy.

“De democratie verkeert in crisis. De bestuurlijke hiërarchie sluit slecht aan bij de slimme samenleving. Zwabberend Nederland wordt volgens hem alleen weer bestuurbaar als burgers en professionals structureel kunnen meebeslissen“, zei Roel in ’t Veld, medeorganisator en voorzitter van die conferentie.

“Goed onderbouwde kritiek is wat het beleid de scherpe kanten geeft. VROM is daar vaak erg blij mee. Hoewel meer mensen meepraten, zijn de gesprekken soms minder zorgvuldig“, sprak minister Cramer op dezelfde bijeenkomst.

Kennisdemocratie. In een interview op Binnenlandsbestuur.nl legt Roel in 't Veld heel bevlogen uit, waarom we naar een kennisdemocratie moeten.
We worden slimmer, burgers weten meer, de gemiddelde professional doet niet onder voor de gemiddelde beleidsambtenaar, dus zouden burgers en professionals niet alleen een prominente plek als adviseur van de overheid moeten krijgen, ze zouden ook mee moeten beslissen.

Die kennisdemocratie komt er niet zomaar. Een behoorlijke hobbel die genomen moet worden, is de nog immer regenteske houding van de overheid, stelt Roel in 't Veld. Een overheid die gecontroleerd wordt door een volksvertegenwoordiging “die ’s ochtends bij het benzinestation een krant kopen en van de inhoud daarvan laten afhangen wat ze de rest van de dag doen“.
Laat dus de burgers en de professionals meer hun zegje over de zaken doen.

Regentesk of niet, de toespraak van minister Cramer getuigt op zijn minst van grote terughoudendheid voor het idee van de kennisdemocratie. Jawel, zegt ze, burgers moeten meer kunnen bijdragen aan nieuw beleid, maar de discussie daarover moet geduldig en zorgvuldig worden gevoerd. Mensen verkondigen heel rap hun positie in het debat en willen nog rapper resultaat. De problemen waar een overheid mee te maken hebben, zijn veel te complex voor een snelle en onzorgvuldige aanpak.

De minister vindt het een leuk idee, maar niet haalbaar op de korte termijn. Ze trad dus op als een uitstekende ambassadeur van het kabinet op die conferentie. Een kabinet dat altijd welwillend luister naar burgers en professionals, Een kabinet dat altijd verkondigt hoe belangrijk die burgers en professionals zijn. En vervolgens over gaat tot de orde van de dag.

Die orde van de dag, zo laat het kabinet herhaaldelijk weten, is te complex om morgen nog met een oplossingen te komen. Die orde is te duur om de wensen te realiseren van bij de gezondheidszorg betrokken burgers en professional. Helaas moeten we eerst de rest van de wereld zien mee te krijgen om milieudoelstellingen te effectueren. En, oh ja, jammer van die crisis. We zullen allemaal eens stapje terug moeten doen.

Kennisdemocratie anno 2009. Het kabinet informeert burgers en professionals. Opdat die weten dat het nog wel even zal duren voor ze volledig serieus worden genomen.

Geef een reactie

Van de ezel en het gouden kalf

Van de ezel en het gouden kalf

Een ezel stoot zich in het gemeen, geen tweemaal aan dezelfde steen. Een mens dus wel. Het hoeft niet eens een steen te zijn, zelfs aan iets licht en luchtigs als een zeepbel kan een mens zich akelig stoten. Zeker als die mens een bankier, aandeelhouder of politicus is.

“De lessen die kunnen worden getrokken uit de financiële crisis mogen niet worden vergeten“, aldus Jean-Claude Trichet, president van de Europese Centrale Bank (ECB) in het NRC.
Hij vreest dat nu de economie zich langzaam herstelt, men de crisis snel vergeten zal zijn. Over tot de orde van de dag. Hetgeen in de financiële wereld neerkomt op het eindeloos melken van Ezeltje Strekje. In de Efteling poept het beest almaar geld, alsof er nooit een crisis is geweest. Maar da's dan ook een sprookje en 's wereld economie is dat zeker niet.

Zijn er nou lessen geleerd? En welke dan? Als je de waarschuwing van econoom Roubini leest, valt te vrezen dat er geen enkele les is geleerd.
Hij voorspelt een nieuwe crisis. Deze keer niet wegens het verstrekken van ongedekte hypotheken en een doldraaiende vastgoedmarkt. Deze keer komt de dreiging van een onverklaarbare stijging van prijzen op de olie- en voedselmarkt (meer in het NRC).
Ook twijfelt de econoom aan de betekenis van de verleende overheidssteun, die volgens hem, een gevaar voor het economisch herstel vormen.

Dat olie en voedsel duurder worden vinden we normaal, omdat we op school hebben geleerd dat alles waar weinig van is, duur moet zijn. Een onontkoombare economische wet. Alsof economie hetzelfde is als het weer. Je kan er van alles over zeggen, er iets aan veranderen kan je niet.

Van fouten leren, kan dat dan wel? Tja, in het complexe raderwerk is het lastig onthouden waar het om zou moeten gaan. Wellicht helpt het ezelbruggetje “Berg as”. Wie onzorgvuldig handelt met de zes elementen die in dat ezelsbruggetje zijn samengevat, kijkt niet tegen een hoop geld aan, naar tegen een berg as.
Die zes elementen zijn: een evenwichtige Betalingsbalans, evenwichtige Economische groei, Rechtvaardige inkomensverdeling, Gezond leefmilieu, evenwichtige Arbeidsmarkt en een Stabiel prijsniveau.

Nu is het met het voedsel zo dat het weer roet in het eten heeft gegooid: Tegenvallende oogsten door droogte. De wereldbevolking groeit door, dus het is erg vervelend dat er minder te eten is en dat de gierstenpap bij een deel van de bevolking niet meer op het menu staat, omdat die te duur voor het huishoudbudget is geworden.
De ellende zou te overzien zijn als er wel een rechtvaardige inkomensverdeling zou zijn en de prijzen stabiel blijven. Om maar twee elementen van de “berg as” te noemen.
Dat die prijzen de pan uit rijzen omdat ook speculanten zich met de handel bemoeien, wordt door sommige deskundigen niet als de oorzaak van de nieuwe crisis gezien. Tuurlijk, zo stellen ze, er ontstaat dan weer een zeepbel, maar als die uit elkaar spat, dalen de prijzen weer en is dat probleem toch opgelost?

Ofwel: laat de economische wetten hun werk doen en het komt allemaal wel goed.
Van de ene zeepbel naar de andere? Van de ene crisis naar de andere? Dan denk ik: verander dan die economische wetten. Die komen niet uit de lucht vallen als donderslag bij heldere hemel. Ons economisch stelsel is geen natuurverschijnsel.
Of is het dat geworden, omdat “de lessen die kunnen worden getrokken uit de financiële crisis” opzettelijk worden vergeten? Omdat er meer wordt gehecht aan traditie en rituelen, zoals de dans om het gouden kalf?

Geef een reactie

Belgen doneren levend minder

Belgen doneren levend minder In België overweegt men een vergoeding te geven aan mensen, die nog tijdens hun leven een orgaan willen afstaan (lees meer in De Standaard).

Het aantal mensen dat na hun dood een orgaan wil schenken groeit gestaag. Toch is er een nijpend tekort. Dat zou gedeeltelijk opgevangen kunnen worden als ook levende mensen een orgaan weggeven.
In België doen vier op elke miljoen inwoners dat. In Nederland zouden dat er vijf keer zoveel zijn. Omdat wij hier wel een vergoeding krijgen?

Awel, die vergoeding mag niet hoger zijn dan de kosten van de operatie. Een levende donor mag er financieel niet op achteruit gaan, maar er ook niets op verdienen. Keurig geregeld in een wet, die ook voorschrijft wat er zo al gedoneerd mag worden: nieren, deel van de lever, deel van de longen (niet in Nederland), stamcellen en bloed. Er moet ook een rechter aan te pas komen. Zonder rechterlijke toestemming is donatie bij leven niet mogelijk.

De vergoeding staat wel ter discussie. Ook her wordt bekeken of de vergoeding van dien aard kan zijn, dat er meer levende donoren komen om het tekort aan organen te verminderen.
Er wordt bekeken of de huidige onkostenvergoeding niet wat ruimer kan. Bijvoorbeeld door geen eigen risico te laten betalen, nazorg en inkomstenderving tijdens de herstelperiode ruimer te vergoeden.

De vereniging voor nierpatiënten is natuurlijk blij met elke donor, maar ziet nog een probleempje.
Steeds meer mensen staan leven en wel een nier af. Nog even en bij meer dan de helft van de niertransplantaties is een levende donor betrokken. Leuke trend, maar nierpatiënten vrezen dat hierdoor de druk zal toenemen, zelf een donor te vinden. In België verwacht men geen explosieve stijging van levende donors, als de vergoeding een feit is. Maar een specialist merkt nog fijntjes op: “zij die een orgaan afstaan, worden statistisch gezien altijd wat ouder dan de gemiddelde Belg“.

Uit een Zweeds onderzoek zou blijken dat een nierdonatie bij leven, de levensverwachting niet in gevaar brengt. De gegeven nier doet het wel veel beter bij de ontvanger. Maar gezondheidsethiek is niet hetzelfde als andere ethische overwegingen. Zo stelt Dagblad Trouw de vraag of je de burger wel onder druk mag zetten met dat argument betreffende de positieve levensverwachting.

Ik geef onmiddellijk toe dat ik niet sta te popelen nu een nier of stukje lever af te staan. Tegen geen enkele vergoeding. Ik blijf bij leven liever zo compleet mogelijk. Toch heb ik wel bewondering voor de mensen die het wel durven.

Bent u ook zo'n altruïst?

Geef een reactie