Tag archieven: Fortis

Prijswinnaar verbiedt fusie

Prijswinnaar verbiedt fusie Nog een paar uurtjes en dan moet bekend worden of een van de laatste hobbel is weggenomen, die nu de fusie Fortis en ABN-Amro tot een oerdegelijke nieuwe Nederlandse bank in de weg staat. Die hobbel gaat wel de Aletta Jacobs Prijs 2010 krijgen.

Eurocommissaris Mededinging, Neelie Kroes, valt in de prijzen, Niet te beroerd om grote mannen, grote bedrijven, grootse plannen te dwarsbomen, zodra ze oneerlijke concurrentie ruikt. Wie verdacht wordt van prijsafspraken, kartelvorming of te veel staatsteun aan bedrijven, krijgt het met mevrouw Kroes aan de stok.
Ze krijgt de Aletta Jacobs Prijs ”vanwege de grote maatschappelijke impact van haar werk en de evidente voorbeeldfunctie die zij vervult op soms unieke en vaak machtige posities”.

Neelie Kroes moet
in de gaten houden of bedrijven op een groeiende Europese markt wel gelijke kansen hebben op de uitdijende Europese markt. De Eurocommissaris meent oprecht dat concurrentie kan leiden tot betere prijzen en kwaliteit voor de consument. Er moeten dus voldoende bedrijven zijn waar de consument uit kan kiezen, zonder dat de consument wordt gepiepeld door onderlinge prijsafspraken in deze of gene sector.

De consument zal zich in ieder geval zich met het nodig leedvermaak verkneukeld hebben over de aanpak van grote jongens. Shell, kreeg
een megaboete wegens deelname aan een rubberkartel. Ook het roemruchte Microsoft bleek uiteindelijk zwakker dan Neelie Kroes zelf. De softwaregigant mag de grootste blijven, maar moet Windows ook op de markt brengen met minder toeters en bellen. De consument moet immers de vrijheid hebben die toeters en bellen bij andere bedrijven te kopen.

Verder merkt de consument er niet veel van. Windows blijft een relatief duur product, ook in de uitgeklede versie. Verder wordt alles duurder, vaak verdedigd met het argument dat alles nu eenmaal duurder is geworden. Een enkele prijzenslag tussen supermarkts daar gelaten, maar daar had de Eurocommissaris niet de hand in.

Voorts is ze een stuk vriendelijker voor haar voormalige politieke collega’s. Ze verleende het kabinet al drie keer eerder uitstel om kopers te vinden voor onderdelen van de ABN-Amro. Daarmee bood ze Wouter Bos en haar partijgenoot Zalm meer ruimte dan ze in andere zaken bereid was te geven.
Het laatste nieuws over de ontwikkelingen is dat Wouter Bos hoopvol is gestemd over een goede afronding van de gesprekken met bedrijven die ABN-Amro willen ontlasten van de ballast die Neelie Kroes heeft aangewezen.

Hoopvol? Is dat niet een understatement voor naderend onheil? En wat gaat de Eurocommissaris doen als niet aan haar voorwaarden is voldaan? Nog een keer uitstel geven of, onder het motto “crisisnood breekt wetten”, zal ze toch akkoord gaan met de fusie van Fortis en ABN-Amro?
Een beetje prijswinnaar toont karakter. Ze spreekt natuurlijk haar veto uit.

Valt Bos op 19 oktober?

Valt Bos op 19 oktober?Welke banken zijn maandag uitgespeeld? Als er dit weekend geen wonder gebeurt, zal de rechter de DSB-bank maandag buiten spel verklaren. Kleine speler, dus dat zal aan de comeptitie niet zo gek veel veranderen.
Maar er is nog een bank die wat langer in het reservehokje zit te wachten en maandag 19 oktober als deadline boven het hoofd heeft hangen.

De bank van Bos. Ofwel de ABN-Amro. Wouter Bos heeft van Eurocommissaris Kroes tot maandag uitstel gekregen, om onderdelen van de ABN-Amro te verkopen.
Dat moet, omdat de nieuwe nederlandse bank die Bos voor ogen heeft, een te grote positie zou krijgen op de markt voor het MKB. Dat mag niet van Kroes, die overigens zo vriendelijk is geweest al drie keer eerder uitstel te verlenen. alvorens toestemming te geven tot de fusie van ABN en Fortis.

Gek, dat we van Bos nog weinig hebben gehoord of hij mevrouw Kroes tevreden kan stellen. Zijn er inmiddels banken die onderdelen van ABN-Amro gaan opkopen?
En wat nou als het hem niet lukt? Heeft hij een plan B in de kast voor de toekomst van Fortis en ABN? Of is het dan over en uit. Met natuurlijk de kans dat Bos valt, omdat zijn reddingsplan in duigen valt?
Zijn er kenners in de zaal die even in het bancaire koffiedik kunnen kijken?

Openbaring uit de ministerraad

Openbaring uit de ministerraad

Nu ook de overheid voor het weekend is gesloten, even een moment om stil te staan bij de vraag hoe open de overheid moet zijn.

Het kabinet beantwoordt de vraag met een experimentje. Een selectie uit wetsvoorstellen kunnen op een nieuwe website bekeken worden en je kan er op reageren. Niet op alles. Per wetsvoorstel bepaalt het kabinet welke doelgroepen mogen reageren. Internetconsultatie noemt men dat en vooral bedoeld voor doelgroepen die direct met een bepaald wetsvoorstel te maken krijgen.

Je moet wel door heel wat ambtelijk en juridisch jargon heen, dus of een winkelier meteen begrijpt wat een wetsvoorstel betreffende de duurzaamheid van koopzondagen inhoudt?
Op de website wordt wel moeite gedaan het wetsvoorstel enigszins begrijpelijk toe te lichten. Je kan lezen waarom het wetsvoorstel er ligt, wat het beoogde doel is en welke delen der bevolking er mee te maken zullen krijgen. Soms staat er ook een stukje achterliggende geschiedenis bij.

Nu is de overheid steeds meer virtueel te volgen. Je kan meestal niet reageren. Je kan wel, op de wesbites van ministeries bijvoorbeeld, een vraagje mailen naar de persvoorlichters. Maar zo'n reactie wordt niet op de website gepubliceerd.
Dat kan op weblogs als deze dus wel. Daarom maar een in de berichten van
de ministerraad gevist.

De reguliere media doen ook elke vrijdag verslag van de wekelijkse ministerraad, maar je moet naar de website om oorzaken te lezen die de kranten laten liggen.
Natuurlijk willen de kranten graag de aanpak van de kredietcrisis volgen en dus berichten ze vandaag massaal over de 25 miljard euro die het kabinet extra gaat uitgeven aan Fortis en ABN Amro. Groot bedrag, dus belangrijk genoeg om te vermelden.
Twee andere berichten maken duidelijk hoe het met de prioriteitenstelling van dit kabinet zit.

Het besluit om die 25 miljard te investeren is redelijk snel genomen. Dus je zal waarschijnlijk geen klachten horen uit de hoek van de bankmedewerkers en hun klanten. Maar vaak is de overheid nogal traag met besluiten en dat kan voor sommige partijen soms akelig vervelend zijn.
Daarom heeft het kabinet de Wet “dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen” (een initiatief van twee Kamerleden) door de parlementaire procedures gejaagd en zal die wet op 1 oktober 2009
in werking treden. De overheid zal dan verplicht zijn eendwangsom te betalen, als binnen een wettelijk vastgestelde termijn een besluit uitblijft.

Saillant detail: Ook per 1 oktober zal een wet in werking treden die de overheid wat meer tijd geeft tot besluiten te komen. Respons op bezwaarschriften en op aanvragen op grond van de WOB (wet openbaarheid van bestuur) kan dus wat langer gaan duren.

Het pappen en nathouden van Fortis en ABN Amro heeft dus hogere prioriteiten, dan veel andere zaken waar een kabinet mee te maken heeft.
Prioriteit heeft ook de overheidsbalans. De steun aan de banken mag dan veel geld kosten, het kabinet waakt er wel voor dat rijks's uitgaven niet de pan uit rijzen. Zo is de ministerraad akkoord gegaan met versobering van de huurtoeslag. Een maatregel als gevolg van de verslechterde economische vooruitzichten. De eigen bijdrage zal per januari 2010 worden verhoogd voor alle huishoudens die zo'n toeslag krijgen. In 20011 en 2012 zal die eigen bijdrage verder worden verhoogd.

Je ziet het. Het kabinet heeft veel aan het hoofd. En nu kan alle openheid wel worden vergroot door de schedel van het kabinet te lichten, maar of je dan veel wijzer wordt van de brei aan besluiten die je daar aantreft?

Zalm's toezicht

Zalm's toezicht Ex-minister van financiën, Gerrit Zalm, mocht voor het eerst de ABN-Amro resultaten van 2008 presenteren. Daarbij lichtte hij ook een tipje van de sluier over de toekomst van die bank, als het samengaan met Fortis voltooid zal zijn. Dat is de klus die Zalm heeft gekregen van zijn opvolger, minister Bos.
Het tipje van de sluier? ABN/Fortis moet weer een normale bank worden. Geen gekke zaken in het pakket en grote terughoudendheid met bonussen.

Ik heb geen idee of Wouter Bos een gedetailleerde taakomschrijving voor Zalm heeft laten maken en hoe groot of klein de vrijheid van Zalm's handelen is. Net zo min als ik een idee heb of Zalm nauw contact houdt met Bos en wie van die twee dan het meest te vertellen heeft.

Eén man is daar niet erg gerust op. Nout Wellink van de DNB (De Nederlandse Bank) wil een buffer tussen ABN/Fortis en Wouter Bos. Een stichting die moet voorkomen dat Bos direct invloed uitoefent op de genationaliseerde bank.

Nou, mij lijkt Zalm daar geknipt voor. Doe laat zijn niet zomaar van alles en nog wat aanleunen door Wouter Bos. Dus waar heeft Wellink het over? Of zijn Bos en Zalm zulke dikke maatjes dat Wellink zich wat buiten spel voelt gezet?
Dat is nergens voor nodig, want zijn DNB moet toezicht houden op banken en dus ook op ABN/Fortis.

Er moet ergens op het crisispad iets zijn gebeurd, waardoor Wellink geen vertrouwen meer heeft in Bos. Juist in deze tijden hoort de minister van Financiën invloed te hebben op de gang van zaken. Tenslotte worden ABN en Fortis gered en omgevormd met staatssteun. Dus waarom een buffer tussen de bank en Bos? Waarom is er een stichting nodig om die twee wat bij elkaar vandaan te houden?

Wellink zegt een groot voorstander te zijn van een parlementaire enquête naar de diepere oorzaken van de crisis. “Wij willen dolgraag vertellen wat wij weten”, zegt hij in het gelinkte AD-artikel.
Ja, dat willen wij ook. We willen ook weten wat Wellink's rol is geweest en of het nou terecht is dat hij geen excuses hoeft te openbaren. En of de DNB nou wel of niet de bonussen bij ABN-Amro heeft goedgekeurd. Wellink zegt van niet, Zalm zegt van wel.

Kijk, daar gaat iets mis. Althans voor Wellink. Bluft hij daarom wel alles te willen vertellen? De ontsnappingsroute voor die boute uitspraak ligt al klaar. Zeer waarschijnlijk komt erg geen parlementaire enquête, waar hij onder ede kan worden verhoord, maar een parlementair onderzoek. Dan kan hij zich beroepen op zijn geheimhoudingsplicht.

Het zal toch niet zo zijn dat het meningsverschil tussen Zalm en Wellink iets te maken heeft met de carrière die ieder voor zich nog denkt te ontwikkelen? Voelt Wellink zich bedreigd door de innige samenwerking tussen Bos en Zalm? Vreest hij zijn baan te verliezen, omdat Bos heeft beloofd dat Zalm de nationale toezichthouder mag worden, als hij de klus bij ABN/Fortis heeft geklaard?

Zalm gefeliciteerd

Zalm gefeliciteerd Gerrit Zalm wordt de chef van De Nieuwe Sterke Nederlandse Bank (voorheen Fortis en ABN-Amro). De trouwe lezers weten dat de redaktie al op de eerste versie van dit weblog een hotline verbinding had met heer Zalm. Na de verbouwing tot dit huidige weblog bleef die lijn wonderwel intact. Dus maar eens geprobeerd of we de felicitaties rechtstreeks aan meneer Zalm kunnen overbrengen.

Hotline: “Tuut……..tuut…….tuut…..”
pp: “Zucht…….”

Hotline: “Tuu…klik, krak..Welkom op de Zalmlijn. Wilt u informatie over de geschiedenis van De Zalm, toets een 1. Wilt informatie over het heden van De Zalm, toets een 2. Wilt informatie over de toekomst van De Zalm, toets een 3. Maak nu uw keuze”.
pp: (toetst een 3).

Zalm: “Jahaa, zegt u het maar….”
pp: Meneer Zalm, u zelf aan de lijn, wat een verrassing!”

Zalm: “Ik dacht het al! Daar krijg ik u aan mijn lijn”.
pp: “Da's nieuw, dat keuzemenuutje. Wat als ik nou een 1 of een 2 had ingetoetst?”

Zalm: “Mocht ik thuis zijn dan had u mij daar ook aan de lijn gekregen”.
pp: “Maar dat is dan toch onnodig wachten voor niks?”

Zalm: “Voor niks? U moet niet beledigend worden!”
pp : “Ik bedoel dat niet persoonlijk. Maar het lijkt me overbodig als je in alle gevallen toch een en dezelfde persoon aan de lijn krijgt”.

Zalm: “Ik kom gewoon tegemoet aan de behoefte van mensen keuzes te willen hebben. Ik noem dat de democratisering van de Zalmlijn. Bovendien kan ik dan hier zien voor welke informatie men heeft gekozen, dus als iemand dan over iets anders begint verbreek ik gewoon de verbinding”.
pp: “Sjonge, dat noemt u democratisering?”

Zalm: “Dat is mijn keuze. Verder valt democratisering hier onder toets 1 dus komt u eens ter zake”.
pp: “Ja, ik dacht ik ga u persoonlijk feliciteren met uw nieuwe functie onder Wouter Bos”.

Zalm: “Dank u, dank u, maar u ziet het niet helemaal goed. Geeft niet, dat ben ik inmiddels wel van u gewend”.
pp: “Hoezo niet goed?”

Zalm: “U zei 'onder Wouter Bos'. Da's niet correct”.
pp: “Nou, Bos zei dat hij zeker tot 2011 de boel blijft controleren, dus zult u verantwoording aan hem moeten afleggen”.

Zalm: “Ik blijf verbaasd over het feit dat dit blogje van u nog bestaat, ondanks het leveren van halve waarheden”.
pp: “Halve waarheden?”

Zalm: “Jazeker. Het klopt dat Bos dat heeft gezegd, maar hij zei ook dat hij het dagelijks management overlaat aan de deskundige ter plaatse”.
pp: “En dat gaat u dus worden. Heeft u er zin in?”

Zalm: “Amice, anders had ik…..”
pp: “Heer Zalm! Kunnen we het nou nooit eens worden ?!”

Zalm: “Pardon?”
pp: “Hoe vaak heb ik u gevraagd mij niet uw amice te noemen?”

Zalm: “Oh, zo. Juist, ja. Hahaha, het was maar een grapje”.
pp: “Kan zijn, maar ik lees hier
bij de NOS dat uw humor niet bij iedereen in goede aarde valt en dat doet dat 'amice' bij mij ook niet”.

Zalm: “Tja, wij hadden lang geleden ook al een verschil van humor, nietwaar?”
pp: “On topic weer, heer Zalm. Ik vroeg of u er zin in had. Het lijkt me niet zo'n gemakkelijke klus”.

Zalm: “Het is geen klus, het is een uitdaging”.
pp: “En wie zegt dat u daar de meest geschikte kandidaat voor bent?”

Zalm: “Wouter Bos!”
pp: “Ja , die was wel erg complimenteus over uw staat van dienst”.

Zalm: “Erg fideel van hem en zo uitmuntend gesteld!. Mijn aanvankelijke scepsis over een sociaal-democraat op Financiën heb ik moeten bijstellen. Wat kan die man rake dingen zeggen”.
pp: “Wouter en u lijken ineens opperbeste vrienden. Dat is wel eens anders geweest, toch?”

Zalm: “Ach, meneer, Wout en ik kennen elkaar al zo lang. Ik verwijt de kerel niets”.
pp: “U kent elkaar al lang. U doelt, neem ik aan, op de tijd dat u beiden nog lid was van de PvdA?”

Zalm: “Ook dat. Ik weet nog goed dat ik hem wekenlang probeerde over te halen samen met mij de overstap naar de VVD te maken. Jammer, dat hij dat nooit heeft gedaan”.
pp: “Sans rancune dus?”

Zalm: “Ach, meneer, iedereen zo zijn hobby's. Dat moeten we respecteren van elkander”.
pp: “Hobby's? Regeren of een grote bank leiden, dat noemt u toch geen hobby's?”

Zalm: “Kijk, nu draaft u alweer door. Dat heb ik niet gezegd. Ik had het over de keuze voor een politieke partij”.
pp: “Dat is hobbyisme?”

Zalm: “Tot op zekere hoogte wel, ja”.
pp: “Ik begrijp er niets van”.

Zalm: “Dat komt door uw grenzeloze naïviteit”.
pp: “Huh?”

Zalm: “Luister, regeren of een bank van naam leiden, dat is het echte werk. Aanpakken, handen uit de mouwen en zo”.
pp: “En macht hebben natuurlijk”.

Zalm: “Wie wat wil bereiken moet daar gaan zitten waar-ie ook daadwerkelijk invloed heeft”.
pp: “Dat is de dieperliggende reden om deze baan aan te nemen?”

Zalm: “Nee, nee, als men een beroep op mij doet het landsbelang te dienen, dan ga ik die verantwoordelijkheid niet uit de weg. Ik weet wat goed burgerschap dient in te houden”.
pp: “Heeft u nog voorwaarden gesteld?”

Zalm: “Dat gaat u niks an!”
pp: “Kom, meneer Zalm, banken zullen meer transparantie aan de dag moeten leggen dan tot op heden het geval was. Wen er vast maar aan en vertel: wat zit er voor u in?”

Zalm: “Niet meer dan mijn huidige salaris”.
pp: “Niks meer? Ik kan het nauwelijks geloven”.

Zalm: “Nou goed dan, als ik het goed doe, dan zit er misschien wel een bonusje in het verschiet”.
pp: “Misschien wel…?”

Zalm: “Okee, okee. Het staat nu al vast dat ik het goed al doen”.
pp: “Wie zegt dat?”

Zalm: “Zit u wel te luisteren?”
pp: “(zucht…) En als het nou allemaal niet lukt?”

Zalm: “Uw kennis van zaken is bedroevend slecht. Mijn hele carrière kenmerkt zich door louter successen”.
pp: “Daar wordt verschillend over gedacht”.

Zalm: “Dat is nu eenmaal een bijverschijnsel van democratie. Dat noemen we vrijheid van meningsuiting. Het heeft mij echter nooit belemmerd of schade toegebracht. De huidige benoeming mag daar wel een uitstekend voorbeeld van zijn”.
pp: “Verder nog iets in de kleine lettertjes vast laten leggen?”

Zalm: “Ik verheug me er nu al op mijn oude flipperkast op mijn nieuwe kantoor te zullen zien”.
pp: “En dan maar hopen dat die nieuwe bank geen flipperkast zal worden”.

Zalm: “Zo is het wel genoeg, amice!”

Kredietaardigheid

Kredietaardigheid

Uw kredietwaardigheid wordt nauwlettend in de gaten gehouden door het BKR (Bureau Krediet Registratie). Bent u wat slordig met uw financiële beheer en u wilt morgen een nieuwe wasmachine aanschaffen met een betaalregeling, dan blijkt dat ineens niet meer te kunnen. Het BKR neemt u in bescherming, zo zegt men zelf.
Waarom dan er dan toch nog veel geleend kan worden en de roodstand is toegenomen, is een raadsel. Faalt het toezicht van het BKR?

De financiële sector wordt in de gaten gehouden door Wellink's DNB (De Nederlandsche Bank). Zo lezen we op de DNB-website: “Het DNB toezicht is er op gericht verstoringen in de financiële sector te voorkomen en zo bij te dragen aan de goede werking van de financiële markten”.
Nu de kredietwaardigheid van banken er droevig bijstaat, rijst de vraag of de DNB wel op heeft zitten letten.

Maar er is wel een groot verschil tussen u of een gemiddelde bank. Mocht het BKR u te laat weerhouden hebben van schulden, dan is het over en uit. U kunt nergens meer terecht voor grote aankopen of leningen. Eerst naar de Gemeentelijke Kredietbank om een regeling voor schuldaflossing los te peuteren. Uw dagelijks functioneren raakt er door ontregeld.

Voor de banken is men echter uiterst kredietaardig. De Staat gaat met 34 miljard euro Fortis uit de schulden helpen. Om het dagelijks functioneren van de bank niet in gevaar te brengen, zo heet dat. De Staat gaat nog verder, in haar rol van Nederlandsche Kredietbank: er komt een vangnet van 20 miljard euro om de complete financiële sector gaande te houden.

De kredietaardigheid van onze overheid loopt over van barmhartigheid. Al ergens gelezen dat bankemployees, van directeuren tot de boekhouders, zijn ontslagen wegens de veroorzaakte ellende? U zou als boekhouder van uw bedrijf of penningmeester van de vereniging al lang er uit zijn gebonjourd.

Dat de financiële sector overeind wordt gehouden door al die noodhulp, valt nog enigszins te begrijpen. Maar dat er niet flink wat koppen rollen, is niet te volgen.

De kredietaardigheid blijft overigens binnen de eigen grenzen. De Staat wordt een stuk grimmiger als een IJslandse bank er een puinhoop van heeft gemaakt. Dan wordt er straffe taal gesproken en gedreigd met maatregelen. De Britse regering haalt zelfs de anti-terreurwet van stal om tegoeden van IJslandse bedrijven in beslag te nemen.

Ben benieuwd hoe hard de Britten en onze Wouter Bos zullen zijn op het overleg van het IMF (Internationaal Monetair Fonds), dat dit weekend wordt gehouden. Gaat hij, samen met wat andere Europese landen, de handen ineen slaan en Amerika, waar de leende begon, onder strenge curatele stellen?

Dat komt er natuurlijk niet van. Ook hier zal men kredietaardig voor elkaar zijn. Allemaal wat bij elkaar lappen en de boel draaiende houden. In de hoop dat de paniekerige stormen op de beurzen wel weer liggen.
Die beurzen sluiten is er niet bij.

Uw beurzen worden ook open gehouden. Om al die kredietaardigheid te betalen.

Geld en je leven!

Geld en je leven

Vandaag opent onze Nationale Glimlach de tentoonstelling “Geld en je leven!” Te zien in De Nederlandsche Bank.
Mooier kan het niet. In het kantoor van financieel orakel
Nout Wellink wordt de jeugd voorgehouden bewust om te gaan met geldzaken.

“Financiële educatie van jongeren”, zo orakelt men, “is van groot maatschappelijk belang. Immers, steeds meer jongeren hebben schulden”.
De tentoonstelling laat de jeugd alles zien waar ze in het leven mee te maken krijgt: “gokken, sparen, lenen, uitgeven, werken en studeren”.

Opmerkelijke volgorde. Begint het leven met gokken? Dan is er weinig kans om nog te sparen. Laat staan dat je kan lenen om geld uit te geven aan solliciteren of studeren.

Nu het bankwezen op meer dan gemiddelde belangstelling kan rekenen, is het extraatje dat De Nederlandsche Bank biedt wel interessant. De jeugd mag een kijkje nemen in 'De Geldkuis'. Daarin worden “op zeer toegankelijke wijze de drie kerntaken van de Nederlandsche Bank uitgelicht: betalingsverkeer, monetair beleid en toezicht”. Aldus de staatsbank.

Da's mooi. Krijgt de schoolgaande jeugd dus te horen hoe, ondanks het toezicht van Wellink's bank, Fortis in de problemen kwam.

In 2004 riep DNB-directeur Wellink, in het televisieprogramma Buitenhof, het nederlandse volk op hun spaargeld flink te laten rollen. Om de economie een zet in de goede richting te geven. Zou dat ook de boodschap zijn die hij de jeugd meegeeft als hij met de Geldkoffer de scholen langs gaat en spaaradviezen geeft?

Nu gaat onze Nationale Glimlach ook met die Geldkoffer de scholen langs. En ze vindt dat er meer aandacht voor sparen moet zijn. Verschil van mening met Nout Wellink? Nee hoor.
Ze bedoelt dat ook mensen in arme landen spaargeld op de bank moeten kunnen zetten. Want, zo stelt ze, als er in een land meer wordt gespaard, dan ontwikkelt de financiële sector zich beter en kunnen er meer kredieten worden verstrekt voor de nodige investeringen.

Ah! Helemaal goed, denkt Nout Wellink. Wat een verstandige prinses hebben we toch. Tuurlijk, het orakel van de Nederlandsche Bank had zich vergist. Fortis zou niet vallen. Maar nu dat wel gebeurde, is het goed zo'n financiële instelling overeind te houden. Kan men het spaargeld van de burgers investeren in de volgende aankoop?

De tentoonstelling “Geld en je leven!” is vorm gegeven als een soapserie. Dat lijkt me nu weer wel een juiste keuze. Alleen met de keuze van de hoofdrolspelers slaat men de plan volledig mis. Dat zijn niet de jonge Moes, Emily en Joshua, maar Nout Wellink, Fortis en natuurlijk Woutertje Bos.

Wat zullen de scholieren van deze tentoonstelling leren? Dat je als bank kan gokken en een te dure overname kan doen? Lopot dat fout dan word je toch gered door vadertje Staat.
Of dat je maar beter kan studeren voor bankier? Het enige beroep waarbij je geld over de balk kan smijten, zonder dat het met je eigen spaargeld wordt verrekend. Sterker nog: je houdt er een leuke som aan over.

Staatsdeelneming en sponsoring

Bos Feyenoord

De werkelijke redenen voor de het kabinet om Fortis en ABN Amro op te kopen, bleken al snel aan het eind van de Algemene Financiële Beschouwingen. Wouter Bos deelde mee dat de Staat, na de overname van Fortis, al het eerste klinkende resultaat binnen had: Feyenoord was een ronde verder in het toernooi om de UEFA-cup (Fortis is sponsor van Feyenoord). De 2e Kamer schoot opgelucht in een schaterlach. Pfff, de vrije markt principes, daar is het de regering niet om te doen. Men wil slechts invloed op het verloop van de voetbalcompetitie.

Het is wel te hopen het credo van Rinus Michels, voetbal is oorlog, tot de verleden tijd behoort, want de Staat heeft ABN Amro ook opgekocht. Sponsor van Ajax. Straks is dit kabinet nog verantwoordelijk voor een heuse burgeroorlog.

Maar weinigen hebben stil gestaan bij de relatie tussen staatsdeelneming en sponsoring. Daar hoefde niemand zich de laatste jaren ook druk over te maken, omdat de regering al vanaf kabinet Lubbers II, het ene staatsbedrijf na het ander in de uitverkoop deed.

Tot Wouter Bos minister werd. Die gaat de geschiedenis even herschrijven. Blijkbaar de schrik nog stevig in de benen over de “puinhopen van paars”, gaat-ie de marktwerking voor de publieke sector reorganiseren. Dat fenomeen werd ingezet onder Lubbers II (privatisering PTT), uitgewerkt onder de kabinetten van zijn voorganger Kok (o.a. privatisering NS) en stevig doorgezet onder Balk I t/m III, waar Zalm de uitverkoop met verve leidde.

De sociaal-democratische inbreng in die geschiedenis wordt gerepareerd door de Nota Staatsdeelnemingen, die Bos eind 2007 aan de Kamer presenteerde. Wouter Bos wil het publieke belang weer dienen en Balkenende kan, verlost van de VVD-visie in dat soort zaken, zijn sociale gezicht opzetten.

Enkele kernpunten uit die nota: Toenemende mate van pro-actieve deelneming van overheidswege en actief beleid op gebied van financieel-economisch toezicht, kritische toetsing bezoldigingsbeleid en beloningenstructuur en Toetsing en bewaking van naleving Corporate Governance Code.

Er had wel een speciale passage aan sponsoring gewijd kunnen worden. Sponsoring is leuke reclame waarmee je de harten van de burger kan winnen. Als private bedrijven hun steentje bijdragen, scheelt dat de staat weer wat in het subsidiëren van publieksaantrekkelijke zaken.

Nu de staat aandeelhouder blijft in zo'n 29 bedrijven, zouden er vragen gesteld kunnen worden over de sponsordoelen.

Neem Connexxion. De overheid is nu nog voor één derde aandeelhouder in dat ov-bedrijf. Connexxion is sponsor van het project Superbus. Een ideetje van Wubbo Ockels en in ontwikkeling bij de TU Delft. Het moet een bus worden die 150 tot 250 km. per uur kan rijden. Een elektrisch aangedreven vehikel dat 20 tot 30 mensen kan vervoeren over betonnen geleidingbanen. Mogelijk interessant als vervanger voor de Hoge Snelheidslijn naar het noorden.

Connexxion is niet de enige sponsor. De ministeries van Verkeer en Waterstaat en Economische zaken doen ook mee. Ofwel: de staat sponsort drie keer de superbus, als aandeelhouder en als subsidiegever. Een ingewikkelde constructie om de files te bestrijden.

Naast projecten binnen het eigen vakgebied treden bedrijven ook op als sponsor voor sport (zie Fortis en ABN Amro), cultuur (de Gasunie sponsort het Cultuurblokje van de Ster) en zelfs de medische sector. De Bank Nederlandse Gemeenten sponsort het Medisch Centrum Leeuwarden en ABN Amro steunt het Kinderhuis in het Medisch Centrum van de Vrije Universiteit.

(Zie deze excelsheet met een overzicht van bedrijven waar de staat in deelneemt en een aantal voorbeelden van sponsordoelen).

De vraag is nu: wat gaat de overheid doen nu ze van plan is haar aandeelhoudersschap als sturingsinstrument actiever in te zetten?

Drie scenario's:
1. Het kabinet gaat zoveel mogelijk 100% van de aandelen verwerven in elk bedrijf. Vervolgens schaft men rijkssubsidies af voor kunst, technologische innovaties voor verbetering van milieu en verkeer en delen van de medische zorg.
2. De rijkssubsidies blijven, maar om het aandeelhoudersschap niet al te duur te maken en rendabiliteit te versterken, stopt men met de sponsorgelden.
3. Er verandert niets. Het kabinet vindt sponsoring wel een mooi middel om verkapt subsidies te verstrekken.

Ik denk dat het combinatie van alle drie wordt. De vraag zal meer zijn: waar vallen de klappen?