Tag archieven: ontwikkelingslanden

Braindrain versus handgain

Braindrain versus handgain Er is een tekort aan hersens en aan handen. Niet alleen in Nederland. Heel Europa meent dat verplicht langer doorwerken na je 65e, niet genoeg is om gaten op de arbeidsmarkt te vullen. De rest van de wereld vergrijst blijkbaar minder, dus daar moet de arbeid vandaan komen, meent de Europese Commissie.

Maar ja, je kunt niet zomaar andere landen leegplukken. Zeker minder welvarende landen hebben hun eigen intellectuele kapitaal hard nodig. Haal je dat hierheen dan hebben we het over braindrain. Hoogopgeleid personeel, maar ook specifiek gekwalificeerd personeel, daar moet je heel zorgvuldig mee omgaan. We kunnen ze hier wel gebruiken, maar zonder pardon de grenzen wagenwijd open gooien voor bollebozen van heel de wereld, leidt tot problemen. Voor je het weet hebben we er weer teveel en zitten de landen van herkomst zonder. De doodsteek voor ontwikkelingslanden.

Dus wordt er hard nagedacht over hoe dat goed en ook netjes te regelen. Bijvoorbeeld: vorig jaar werd de ‘blue card’ ingevoerd. Het toegangsbewijs voor hoogopgeleiden. Dit jaar moeten allerlei andere regelingen hun beslag krijgen. Zoals een gemeenschappelijke regeling voor seizoenarbeiders en betaalde stagiaires en een ruimere wetgeving voor werknemers van multinationale ondernemingen die intern worden overgeplaatst.
Europa vindt dat men het nog kalmpjes aan doet: “Ondanks dat de markt voor hoog opgeleid personeel jaarlijks met 3 procent groeit, telt de EU momenteel niet meer dan 1,72 procent buitenlands toptalent. In landen als Australië is dat bijna 10 procent, in Canada ruim 7 procent, 5,3 procent in Zwitserland en 3,2 procent in de Verenigde Staten”.

Vorig jaar deelde staatssecretaris Albayrak mee dat ook Nederland zich nauwelijks te buiten gaat aan braindrain. Vooral de vrees dat medisch personeel op grote schaal wordt weggekaapt, is ongegrond, gaf ze de 2e Kamer te kennen. Slechts 50 verblijfsvergunningen werden in 2008 verstrekt aan zorgwerkers. Plus nog 200 werkvergunningen aan vooral specialisten en stagiairs. Dat was alles.

Vandaag stuurde Albayrak, samen met minister Koenders, de Voortgangsrapportage Internationale Migratie en Ontwikkeling 2008 naar de Kamer. Daarin ook een hoofdstukje over de kennismigratie en het gevaar van braindrain.
Beknopte weergave: in Europees verband is het maar lastig sluitende afspraken te maken om de negatieve effecten van studie- en kennismigratie te voorkomen. Nederland werkt wel aan maatregelen, nog in experimenteel stadium, om vooral de voordelen tot hun recht te laten komen. Bijvoorbeeld door te investeren in maatregelen die er toe leiden dat bollebozen die hier meer kennis en ervaring hebben opgedaan, weer naar hun eigen land te sturen, of op zijn minst voor noodzakelijke projecten tijdelijk terug te sturen (circulaire migratie).

Verder in het hele stuk niets over aspergestekers of Oost-Europese handwerklieden. Er lijkt wel meer zorg om hersens dan om handen. Is braindrain dan potentieel funester voor sommige landen, dan de handgain, waar de land, tuin- en huizenbouw, de schoonmaaksector en delen van de industrie mee bezig zijn? Andere sectoren, onder andere de ICT, pakken dat heel anders aan. Die laten de handarbeiders gewoon waar ze zitten en sturen de meest uiteenlopende klussen naar ze toe.

Handwerk hierheen halen of aan ze uitbesteden, het heeft dezelfde voor- en nadelen als bij kenniswerk. De arbeiders zijn in ieder geval verzekerd van werk en dus een inkomen. Werken ze hier, houden ze soms zelfs iets over om, ooit weer thuis, een leuk zaakje op te zetten. Werken ze daar, dan kosten ze stukken minder, maar dat is dan weer beter dan niets.
Maar hoe zit het met de nadelen? Moeten er in die landen geen huizen worden gebouwd, geen groente en fruit worden verbouwd? Zeker wel, maar voor het aanwezige, goedkope handwerk zijn er meer ongeschoolde arbeiders beschikbaar, dan er werk lijkt te zijn.

Dat is althans de heersende opvatting. Een ongeschoolde of arbeiders hier de aspergevelden opjagen, en terug naar huis sturen als de werkgeefster ze wel erg slecht blijkt te huisvesten en te betalen, is natuurlijk ook een veel betere oplossing, dan een kaart met weet-ik-veel wat voor kleur te geven. Een kaart die men bemachtigd door akkoord te gaan met een verplichte deelname aan enige vorm van onderwijs, zodat ze niet alleen met een zakje geld, maar ook verrijkt met kennis huiswaarts kunnen.
De kenniseconomie, voor wie geldt dat eigenlijk?

Geef een reactie

Geef arme landen crisismiddelen?

Geef arme landen crisismiddelen?

Hoewel we zelf in bittere armoe dreigen te vervallen, is er hier en daar nog wel aandacht voor landen die dag in, dag uit in financiële crisissen verkeren.

Zo is ‘onze’ prinses Máxima benoemd tot VN-pleitbezorger voor toegankelijke financiën voor iedereen. Ook de bewoners van de arme landen moeten toegang tot de financiële sector kunnen krijgen om een bank- of spaarrekening te openen, of een verzekering of lening af te kunnen sluiten.

Huh? Is dat wel een goed plan? Ondanks de crisis hebben banken de triggers voor onze crisis (hun constructies, haperend toezicht en bonussenbeleid) nog lang niet op orde en nu willen we al die arme mensen die banken in jagen?
Hebben ze eigenlijk wel genoeg geld om dat aan banken toe te vertrouwen? En hebben ze wel genoeg draagkracht om een verantwoord te kunnen lenen?

Nee, zegt de president van het IMF (Internationaal Monetair Fonds). De armste landen moeten meer goedkope leningen krijgen, om hun minimale welvaart een beetje op peil te houden. Tot eind volgend jaar zullen ze 55 miljard dollar aan buitenlandse financiering nodig hebben. Anders lopen de kosten van de crisis en het lijden van de mensen op, aldus de IMF-president.
Die 55 miljard dollar is ongeveer 1,7 miljard euro meer dan het financieringstekort van Nederland.

Nee, zegt ook Oxfam Novib. Door bezuinigingen op ontwikkelingshulp worden de armste landen dubbel gepakt. Door de crisis en door de vermindering van de hulp.
Ontwikkelingslanden stevenen af op een financieringstekort tussen de 352 en 635 miljard dollar, stelt Oxfam Novib. Laten we dat even middelen, dan kom je op een tekort van 493 miljard dollar. Da’s 47,5 miljard euro minder dan onze verwachte staatsschuld.

Nu helpt Nederland niet alleen de arme landen. Het is ook niet het enige land met oplopende financieringstekorten en groeiende staatsschulden. Die 55 miljard dollar waar de IMF om vraagt scharrelen de rijke landen nog wel bij elkaar. Maar de het gigantische financieringstekort van de arme landen oplossen, wordt wat ingewikkelder.

Nee, dan is het maar goed dat prinses Máxima er voor gaat zorgen dat de mensen zelf hun spaarcentjes op een bank kunnen zetten. Ze zal ongetwijfeld adviseren dat niet bij de eerste de beste IJslandse bank te doen. En leningen natuurlijk alleen bij solide, betrouwbare banken. Ik ben wel benieuwd welke banken prinses Máxima zal aanraden.
Of ze moet er voor zorgen dat die arme mensen echt toegang tot de financiële sector krijgen, zodat ze de centjes eens anders kunnen verdelen.

Geef een reactie

Gemeentelijke armoede dag

Gemeentelijke armoede dag Gemeenten doen veel goede zaken. Echt wel. Wie deze week het idee heeft gekregen dat gemeenten vooral geld verspillen in de rat-race van vermogensvermeerdering, heeft het goed mis. Vandaag doen door heel het land tal van gemeenten mee aan de WAD. Het wat? Nee, W.A.D., de Wereld Armoededag.

Sommige gemeenten hebben zich benoemd tot Millennium Gemeente. Dat wil zeggen dat ze zich inspannen voor uitbanning van extreme armoede, voor onderwijs voor alle kinderen en een duurzaam leefmilieu (Millenniumdoelen 1, 2 en 7). De gemeente Utrecht mag het startschot geven met een winkelwagentjesrace. De lege karretjes moeten de armoede symboliseren. Men hoopt op veel publiek en daarmee het Guiness Book of Records te halen. Dat staat natuurlijk veel leuker dan opgenomen te zijn in een lijstje van kredietcrisisslachtoffers.

Het is vooral veel symboliek. De gemeente Leek hangt de Millennium Gemeentevlag uit. Maar, het moet gezegd, heel concreet trekt men ook de buikriem aan. Financieel is de gemeente kwetsbaar en dus komt er een vacaturestop en wordt er gekort op uitgaven voor het openbaar groen en wegen.

Een rondje door het nieuws van de afgelopen dagen leert dat gemeenten oog hebben voor de armoedebestrijding binnen de eigen grenzen. Een selectie.

Burgers delen mee in een meevaller bij de gemeente Geldermalsen. Daar wordt de ozb (onroerendzaakbelasting) met 1 procent minder verhoogd dan was gepland. De gemeente Mill en Sint-Hubert pakt dat voortvarender aan en ziet helemaal af van een verhoging van de ozb.
In de gemeente Druten gaat een gezin volgend jaar 20 euro per jaar minder betalen voor de blauwe afvalzak, zo deelde men mee bij de presentatie van de begroting voor 2009 en de gemeente Binnenmaas pakt de speelarmoede aan en geeft extra geld voor speelattributen 12- en18-jarigen.

Sociale armoe wordt bestreden in Lonneker, waar de gemeente met een half miljoen euro het Dorpsplein gaat herinrichten tot een heus verblijfsplein.
De verarming van de zorg wordt in de gemeente Hulst een halt toegeroepen door een mantelzorgcompliment van € 250,- aan mantelzorgers te geven.

Echte armoe. Zullen we dat hier ooit kennen?
Alle gemeenten mogen dit jaar, namens de toekomstige burgemeester van Rotterdam, 50 euro geven aan huishoudens met een inkomen tot 120% van het sociaal minimum. Bijna één miljoen huishoudens leeft van zo'n minimum.
Gemeente Oldenzaal doet er een schepje van vijf mille extra bovenop. Daarmee moeten kinderen uit gezinnen met een minimuminkomen gemakkelijker lid te worden van een sport- of culturele vereniging.

En zijn er ook nog gemeente die de boodschap van de Wereldarmoede Dag goed hebben begrepen?

Jawel, de gemeente Groningen houdt noodopvang voor asielzoekers open, tegen de zin van staatssecretaris Nebahat Albayrak. De noodopvang volgend jaar dicht moeten, maar de Groningers vinden het niet deugen om mensen die wegens medische of juridische redenen het land niet kunnen verlaten, de straat op te schoppen.
Bussum stuurt 18.000 euro naar een project in Gambia. Het gaat om een tuinbouwcoöperatie, waarin veertig vrouwen deelnemen, die groenten en kruiden verbouwen voor eigen gebruik en verkoop. Men hoopt zo een grotere onafhankelijkheid en zelfstandigheid te bevorderen.

Maar de gemeente die echt door heeft hoe je armoe de wereld uit helpt is Renkum. Het gemeentebestuur aldaar legt zich er bij neer dat het aantal inwoners de komende jaren flink gaat dalen. Kijk, geen dure campagnes om de bevolking te vermeerderen, maar pas op de plaats.
Slow grow. Dat zal toch uiteindelijk echt zoden aan de dijk zetten.

Geef een reactie