Tag archieven: provincies

Bestuursakkoord update

akkoordKort laatste nieuws rond het Bestuursakkoord (laatste updates onderaan dit artikel), waarover ik hier meer schreef. Nog zeven dagen en dan zullen de gemeenten zich op het VNG congres uitspreken over dit decentralisatie-akkoord. Tot nu toe heeft een derde van alle gemeenten al een standpunt ingenomen. Vanaf 11 mei zijn de ontwikkelingen hier bijgehouden.
Vanaf vandaag wordt het overzicht bijgehouden is samenwerking met GemeenteNu.nl, die er gisteren een artikel aan wijdde.

Deze week wordt er in veel gemeenten nog druk vergadert over het Bestuursakkoord. Gisteravond bleek dat Zoetermeer voor het akkoord zal stemmen. Deze gemeente mag 75 stemmen inbrengen op het VNG congres, maar het zal de voorstanders nog niet veel helpen.

Hier de laatste update (exceldocument), inclusief wat verbeteringen en toevoegingen. 103 gemeenten tegen, 26 voorwaardelijk voor en 10 voor (Zoetermeer erbij), De stemverhouding nu (volgens de geldende regels): 4113 stemmen tegen, 1170 voorwaardelijk voor en 542 voor.

De grote vraag is of het kabinet de gemeenten nog tegemoet zal komen, om het akkoord te redden. Of zal het Bestuursakkoord het volgende plan zijn dat het kabinet gaat uitstellen?
Later meer op dit blog. Volg ondertussen de updates die hier toegevoegd zullen worden en op GemeenteNu.nl zullen verschijnen.

Update 1 juni, 9: 23 uur: 103 gemeenten tegen, 29 voorwaardelijk voor en 8 voor. De gemeenten Rheden en Breda veranderden hun standpunt.
In aantal stemmen: tegen 4139 tegen, 1339 voorwaardelijk voor en 423 voor.
Zie ook het laatste overzicht (exceldocument).

Update 1 juni 22.15 uur: 106 gemeenten tegen. 34 voorwaardelijk voor en 8 voor. In aantal stemmen: 4266 (67,6%) tegen, 1681 (26,7%) voorwaardelijk voor en 359 (6%) voor. Hier weer het overzicht.
In middels is bekend dat het VNG de leden adviseert de sociale paragraaf van het Bestuursakkoord af te wijzen. Rutte reageert: het is alles of niets.

Update 2 juni 11.35 uur. Er komen nu ook reacties per mail binnen. Dank aan de inzenders!
Het valt op dat het aantal gemeenten dat onder voorwaarden in wil stemmen (ja, mits of nee tenzij) stijgt. Het blijft interessant de gemeenten te volgen, want zal ook iedereen met het laatste advies van het VNG instemmen? Dat luidt: instemmen met het akkoord, behalve met de sociale paragraaf. Als men daarmee instemt, lopen ze het risico helemaal geen geld voor de sociale werkvoorziening te krijgen, zo dreigt Rutte.
Stand: 107 gemeenten tegen. 41 voorwaardelijk voor en 9 voor. In aantal stemmen: 4314 (64%) tegen, 1998 (29,6%) voorwaardelijk voor en 433 (6%) voor. Hier weer het overzicht.

Update 3 juni 9.30 uur. Stand (zie overzicht): van ruim 40% van de gemeenten standpunt bekend.
26,3% tegen, 11,5% ja,mits of nee,tenzij en 2,9% voor.
In stemmen: tegen 4492 (63,4%), ja,mits 2074 (29,3%) en 524 (7%) voor.

Update 4 juni 17:00 uur (zie dit overzicht). Van 182 gemeenten (43,5%) stanpiunt bekend.
115 gemeenten tegen, 53 ja.mit of nee,tenzij en 14 gemeenten voor.
In stemmenaantal op VNG-congres: 4571 (62,7%) tegen, 2119 (29,1%) ja,mits of nee, tenzij en 599 (8%) voor.
Nog 236 gemeenten (goed voor 5687 stemmen) te gaan. Wie helpt ons aan aanvullende informatie? Staat jouw gemeente er nog niet bij, meld het in de reacties of mail naar postmaster@peterspagina.nl
Liefst met bronvermelding, bijvoorbeeld een link naar een krantenbericht of een document van de gemeentelijke website.

Update 5 juni 21:45 uur Hier weer het overzicht, nu ook als google.docs.
Van 193 gemeenten weten we nu hun standpunt: 117 voor, 61 ja,mits of nee,tenzij en 15 voor. In aantal stemmen op VNG-congres van aanstaande woensdag: 4613 tegen, 2283 ja,mits/nee,tenzij en 631 voor.
Zal dat drastisch veranderen nu minister Donner in Buitenhof opnieuw de tegenstemmers dreigde met inhouden van budgetten?
Wie heeft informatie over de resterende 225 gemeenten?

Update 7 juni, 8:50 uur. Het overzicht (excel).
121 gemeenten tegen, 63 ja,mits of nee,tenzij en 17 gemeenten voor.
In stemmen: 4836 voor, 2301 ja,mits/nee,tenzij en 23 voor.
Aan de vooravond van het VNGH-congres wil ik met een laatste update komen. Wie kan aanvullingen gevewn? In de reacties hier of mail postmaster@peterspagina.nl

Laatste update aan de vooravond van de stemming…. sorry, maar die staat in dit artikel. Met opzienbarend mededeling uit de Twentsche Courant. Waarheid of heeft de journalist het verkeerd begrepen?

Alle macht aan het volk?

RutteLenin Alle macht aan het volk. Dat zou de titel kunnen zijn van het bestuursakkoord tussen Rijk, gemeenten en provincies. Het gaat immers om decentralisatie? Het overhevelen van bevoegdheden naar de kleinere overheden, zodat besluitvorming over belangrijke zaken dichter bij de burgers komt te liggen. Gemeenten krijgen wat geld en ze mogen helemaal zelf beslissen wat ze ermee doen. Aangezien gemeenten toch veel dichter bij de burgers staan, dan het Rijk, is het bijna een communistische opvatting te noemen, om taken naar de lokale overheden over te hevelen.

Waarom groeit het protest tegen het bestuursakkoord dan? Op
21 april tekenden het kabinet en de koepels van gemeenten en provincies (VNG en IPO) het akkoord. Het akkoord is nog niet definitief, want de achterban mag zich er nog over uitspreken. En daar klinkt gemor. Het is ook nooit goed. Geeft de regering wat macht uit handen, gaan er ineens gemeenten en provincies klagen.
Sterker nog: al 19 gemeenten verklaarden zich tegen het akkoord, dat op 8 juni ter stemming zal komen op een bijeenkomst van het VNG. Drie provincies zijn ook tegen. Diverse maatschappelijke organisaties, waaronder het FNV en de GGZ Nederland, vinden ook dat het akkoord niet definitief getekend dient te worden.

Niet dat het veel zal uitmaken. Minister Donner vindt de handtekening van VNG en IPO meer dan genoeg. Hij onderhandelt niet met afzonderlijke overheden en maakt duidelijk dat het Rijk uiteindelijk beslist. Rutte vindt het een prachtig akkoord, dat voor verdere onderhandeling niet in aanmerking komt.
Tot zover de werkelijke opvattingen over decentralisatie van bestuur. Zie je wel, het zijn toch geen communisten, zal iedereen opgelucht denken.

Rutte meent dat
het bestuursakkoord de gemeenten zal helpen bij de kwaliteit van de uitvoering van de overgehevelde taken. Zoals de bezuinigingen op de bijstand en de sociale werkplaatsen.
En daar zit hem de meeste pijn. De meeste gemeenten zijn helemaal niet tegen de decentralisatie van de jeugdzorg, de extramurale begeleiding uit de AWBZ en de hervormingen van WWB/WIJ, WSW en Wajong, maar zijn het niet eens met de bezuinigingen die met de reorganisatie gepaard gaan.
Bovendien: gemeenten moeten afslanken. Het idee om met minder ambtenaren, meer taken uit te moeten voeren, vindt men ook niet zo aantrekkelijk.

De protesterende gemeenten zien de bui al hangen. Ze hebben al veel moeten bezuinigen. Op cultuur, welzijn,sport, recreatie en de eigen organisatie. Dat leverde al boze burgers op, die petities en demonstraties organiseerden in een poging bibliotheken, zwembaden, buurthuizen, muziekverenigingen en gemeentelijke voorzieningen te redden. Nog een bezuinigingsgolf er overheen, leidt misschien tot nog meer onrust.

Nog voor Rutte aan de macht kwam bezuinigden de kersverse gemeentebesturen, na de gemeenteraadsverkiezingen in 2010, er
al flink op los. In totaal zo’n 600 miljoen euro dit jaar en nadat Rutte zijn plannen bekend maakte, zitten de gemeenten nu al te piekeren over bezuinigingen voor de komende jaren. Als het bestuursakkoord naar de kleine lettertjes wordt uitgevoerd, moeten gemeenten aan de slag om ook het mes te zetten in jeugdzorg, AWBZ-zorg en arbeidsparticipatie voor gehandicapten.

Nog krap een maand en dan zullen we weten hoe alle gemeenten over dit fraaie bestuursakkoord denken. Ondertussen houden we de reacties bij
in dit overzicht (exceldocument).

Provinciale geestelijke ongezondheid.

Therapie De geestelijke gezondheid in Noord-Holland en Limburg is niet zo best. In Friesland en Drenthe is die een stuk beter. Een klein detail in de CBS-statistieken van Neerlands mentale welbevinden.

Dat nodigt uit eens naar wat andere kenmerken van de provincies te kijken. Waarom staat Noord-Holland bovenaan? Die provincie kent het hoogste aantal werkzame mensen onder de bevolking. Maakt werk dan niet gelukkig? De Noord-Hollanders hebben, na Utrecht, ook het hoogste gemiddelde persoonlijk inkomen. Blijkbaar ook geen garantie voor om van psychische klachten gevrijwaard te zijn.
Waarom staat Groningen, met het hoogste werkloosheidspercentage, niet bovenaan? En Drenthe mag dan het laagste scoren op de geestelijke ongezondheidsladder van het CBS, de provincie volgt Limburg op de voet met het hoogste aantal zelfdodingen.

Als we werk en werkloosheid, inkomen en de geestelijke ongezondheid ook afzetten tegen zelfdodingen en krankzinnige zaken als moord en doodslag, krijgen we deze statistiek (klik op het plaatje voor een grotere versie en
klik hier voor de excelsheet, waar de gegevens zijn verzameld).
Klik voor groter plaatje
Wat onmiddelijk opvalt is dat de provincies met de laagste geestelijke ongezondheid, een lager percentage werkenden hebben, een hogere werkloosheid en een lager gemiddeld persoonlijk inkomen, dan Noord-Holland. Minder arbeidsparticipatie en minder geld zijn in Friesland en Drenthe geen redenen op de sofa van de psychiater te gaan liggen.
In Groningen lijkt werkloosheid en lager inkomen wel tot een redelijk hoge psychische nood te .leiden. Het aantal zelfdodingen ligt er overigens maar net iets hoger dan in Noord-Holland en Limburg.

Het verschil tussen deze twee provincies is opvallend. Beide provincies zijn er geestelijk niet best aan toe. Dat kan niet aan werkgelegenheid en inkomen liggen, want die zijn in Noord-Holland een stuk hoger dan in Limburg. Op die gebieden doet Limburg het net zo beroerd als Friesland en Drenthe, maar de Limburgers lijken er wel veel meer van in de war dan de noorderlingen.

Het beste lijkt de provincie Utrecht er van af te komen. De psychische nood is lager dan in Noord-Holland en Limburg en hoger dan in Friesland en Drenthe. Maar wel minder zelfdodingen en moord en doodslag. En een fraaie arbeidsparticipatie en dito inkomen.
Kunnen we concluderen dat het mentale welzijn sterk afhankelijk is van de provinciale volksaard?

Met dank aan Sargasso voor de inspiratie.

Krachtprovincies

Krachtprovincies Geld heeft niets te maken met geluk of ideeën over welzijn en vertrouwen. Maar vind daar maar eens bewijzen voor. De stelling geldt in ieder geval als je niet kijkt naar individuele burgers, maar naar provinciale burgers.

Het CBS heeft uitgevonden hoe het zit met de sociale kracht van provincies. Onder de kop “Limburg blijft in sociaal kapitaal achter bij de rest van Nederland” volgt een overzicht van de kracht van de provincies gemeten naar contacten met familie, vrienden of buren, gemeten naar deelname aan vrijwilligerswerk. En ook gemeten naar het vertouwen dat de inwoners van de diverse provincies hebben in bestuur en rechtsstaat (zie
dit CBS-rapport, pdf!).
Statistieken zijn gelukkig interpretabel. Alle parameters die het CBS in het stuk publiceert, heb ik eens op een rij gezet en bij elkaar opgeteld. Alle statistische cijfers krijgen een score. Wie statistisch het hoogste resultaat heeft, krijgt een 1, wie vervolgens lager is vermeld krijgt een 2, enzovoorts.

Worden de scores bij elkaar opgeteld, dan blijft Limburg net iets minder achter dan Groningen. De krachtpovincies op gebied van sociaal kapitaal blijken dan Friesland en Utrecht te zijn.
Om de stelling te bewijzen, moeten we het gemiddelde inkomen van de provinciale ingezeten erbij halen. Als je dat er naast zet, dan zie je dat de sociaal sterkste provincie, het armst is (Friesland). Maar de sociaal zwakste provincie blijkt ook tot de armsten te horen (Groningen).
De rijkste provincie (Utrecht) blaakt ook van sociale kracht. En Drenthe, niet echt stinkend rijk, blijkt weer bijna zo sociaal zwak als Groningen. (zie dit exceldocument).

Kortom, het sociale kapitaal is niet in geld uit te drukken. Hoewel? Friesland kent gemiddeld de armste inwoners, Utrecht de rijkste. In beide provincies hebben de inwoners een hoog vertrouwen in politiek en rechtsstaat. Maar de sociale contacten en deelname aan vrijwilligerswerk liggen in Friesland een stuk hoger dan in Utrecht. Wie arm is moet het blijkbaar van familie, buren en vrijwilligers hebben.

In deze tijden is het ook interessant eens te kijken wat de burgers in de provincie te verwachten hebben van de
provinciale bezuinigingen. Er is geen statistisch verband tussen de omvang van de bezuinigingen per provincie een de sociale kracht.
Zowel Friesland als Utrecht bezuinigen niet erg veel, vergeleken met bijvoorbeeld Noord-Holland en Brabant. Overijssel, sociaal gezien redelijk sterk en met niet eens het allerlaagste gemiddelde inkomen, bezuinigt vooralsnog helemaal niet.

Tellen we de scores bij elkaar op van grootste sociale kracht, hoogst gemiddelde inkomen en minste bezuinigingen, dan blijken nog steeds Utrecht en Friesland echte krachtprovincies. In Groningen en Limburg is het in alle opzichten armoe troef. Maar ja, je hebt altijd buitenbeentjes die een wandtegeltjeswijsheid (geld maakt niet gelukkig) onderuit halen.

Eigen vermogen gemeenten – Epiloog

Eigen vermogen gemeenten - Epiloog

Normaal gesproken zou, in deze tijd van het jaar, het nieuws vol staan van vallende blaadjes op het spoor. Veroorzaakt vierkante wielen en iedereen is ongerust dat gansch het raderwerk stil komt te staan door een jaarlijks terugkerend natuurverschijnsel.

Nu banken vallen en zelfs lokale overheden blaadjes verliezen, hoor je over het spooronderhoud weinig meer.
Omdat ook dit weblog aardig wat aandacht heeft besteed aan lokale overheden die wellicht het spoor bijster zijn, meen ik dat u recht heeft op een laatste update.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de huidige stand van zaken gepresenteerd aan de 2e Kamer. Staatssecretaris Bijleveld deelde mee dat het allemaal wel meeviel. Ze telde 1 gemeenten en 1 provincie minder dan in dit artikel stond vermeld en kwam 11,6 miljoen lager uit aan kwetsbare spaargelden. Mijn overzicht, die in dit artikel was verwerkt, is nu aangevuld met het Bijleveld-lijstje (zie deze excelsheet).

De ramp is te overzien, aldus de staatssecretaris. Tja, dat krijg je, als je 1 provincie weglaat, die zelf meedeelde 5 miljoen in gevaar te zien.

Is de meevaller soms aan de herfst te danken?
Zou er in een roerige herfst door storm en wateroverlast een ramp op grote schaal hebben plaatsgevonden, dan kan het enige dagen tot zelfs weken duren voor een volledig overzicht van slachtoffers en schade kan worden opgemaakt. Hoe goed we ook alles rapporteren en bijhouden, het zal iedereen duidelijk zijn dat in de chaos rond een ramp, een week te weinig is voor alles is geteld.

Zou Binnenlandse Zaken daarom de opaven van alle 443 gemeenten, 12 provincies en 27 waterschappen nog niet compleet hebben?
Ik wil de “ramp” moet groter maken dan-ie is, liever niet, maar het lijkt een beetje vreemd dat zo weinig lokale overheden geavontureerd hebben op IJslandse, Amerikaanse en Duitse banken.
Maar goed in de regio midden en zuid was het wel herfstvakantie. Het kan dus goed zijn dat de verantwoordelijke financiële ambtenaren en wethouders onbereikbaar waren, omdat ze met hun gezin even weg waren. In dat geval heeft de herfst ook hier een goede voortgang geblokkeerd.

Er waren wel degelijk veel meer gemeenten actief met hun spaargelden. In het nieuws van de afgelopen week vonden een aantal gemeenten het noodzakelijk persberichten uit te sturen om te melden hoe ze net op tijd hun geld weer hadden terug gehaald. Als alles zo meevalt, had BZK daar ook wel een lijstje van kunnen maken. Enerzijds om de omvang van avontuurlijk eigen vermogen volledig te krijgen, anderzijds om te laten zien welke ambtenaren en wethouders net op tijd hun verstand terug gevonden hadden.

Dat slechts bijna 4 procent van de lokale overheden zich gek heeft laten maken door ongelooflijke renteprecentages, lijkt mij onwaarschijnlijk. Mocht dat wel waar blijken te zijn, dan kunnen we trots zijn op die roemruchte hollandse nuchterheid?

Eigen vermogen gemeenten (2 en slot – de meningen, oplossingen, maatregelen)

Eigen vermogen gemeenten verdampt Een waterschap, 3 provincies en 16 gemeenten vormen (tot nu toe) het selecte gezelschapje aan lokale overheden die gezamenlijk in de rats zitten over 237,4 miljoen euro's verspreid over IJslandse en Amerikaanse banken die roemloos ten onder gaan (zie ook deel 1, voor de details en deze excelsheet).

Het nieuws leidde de afgelopen dagen de aandacht af van het onbekend aantal particuliere spaarders die ook slachtoffer dreigen te worden van overmoedige buitenlandse banken. Jan, Piet en Klaas halen de kranten niet om hun onzekere spaartegoeden publiek te maken.

De meningen:
Variërend van “tja, kan gebeuren” tot “schandalig”, is de leidende teneur dat veel mensen zich afvragen hoe dit toch kon gebeuren.

Het had niet mogen gebeuren, vinden velen. Want, zo zegt Luigi van Leeuwen, voormalig hoogleraar openbare financiën der lagere overheden aan de Universiteit van Tilburg en voormalig burgemeester van Zoetermeer, gemeenten hadden kunnen weten dat de IJslandse spaarrekeningen risicovol waren. Lees altijd de kleine lettertjes. “Strapatsen buiten het bekende patroon zijn niet verstandig”, aldus van Leeuwen in het NRC.
Ondertussen blijven gemeenten
op zoek naar banken met de hoogste rente.

Een andere professor, Arnold Heertje, zegt in
het AD dat “gemeenteambtenaren niet over grote geldbedragen mogen beslissen. De falende ambtenaren moeten ontslagen worden en de wethouders moeten aftreden”.

De oplossingen:
Heertje doelt op een zelfde oplossing, als
de PvdA voorstelde. Voor dit soort financiële avonturen moeten kleine gemeenten toestemming krijgen van een toezichthouder.
Een andere oplossing: de Zalm-norm voor bankieren. GroenLinks lijkt het meer eens te zijn met een voorstel van Wouter Bos, dat neerkomt op een idee van
voormalig geldminister Gerrit Zalm, die vind dat lagere overheden alleen bij de Nederlandse Staat mogen bankieren.

Zelf, ondeskundige leek, zie ik graag een grotere zeggenschap van de burgers bij dit soort zaken (zie
dit artikel). Een gemeente zou eerst een referendum moeten houden, alvorens 12 miljoen op een of andere bank weg te zetten. En een veel actiever gebruik van het participerend budget (burgerbudget) kan voorkomen dat lokale overheden teveel geld over houden en dan speculatieve neigingen krijgen. Het Rijk zou ook eerst het volk moeten raadplegen, om goedkeuring te vragen voor eventuele reddingsoperaties.

De maatregelen:
Uiteraard wil iedereen maatregelen. Over laten waaien, uithuilen en opnieuw beginnen is geen optie.

Het kabinet is vooralsnog niet van plan de lokale overheden te redden, hoewel ze een gesprek niet uit de weg wil. Ze zoeken het zelf maar uit. Dat vindt ook het grootste deel van de lezers hier.
De uitslag van de poll bij
deel 1: 87% vindt dat de gemeenten het zelf moeten oplossen, 8% meent dat het Rijk garant moet staan voor zijn gemeente en 5 % vindt dat de burgers mee moeten betalen.
Zelf meen ik dat de lokale overheden het inderdaad zelf op moeten lossen. Het eigen vermogen en
de stille reserves zijn groot genoeg om dit debacle te overleven, zonder dat huidige voorzieningen en toekomstige plannen gevaar lopen.

Het is dan ook goed dat de provincie Noord-Holland het initiatief heeft genomen de gedupeerde handen ineens te slaan om gezamenlijk uit de malaise te komen.

Verder zou, op niet al te lange termijn, een grondig onderzoek naar de gehele gang van zaken wel op zijn plaats zijn. De VNG en lokale wethouders menen dat de DNB (De Nederlandsche Bank) tekort is geschoten in informatieverstrekking over de IJslandse banken.
Bovendien zou ook wel eens gespit kunnen worden naar de motieven van het kabinet om niet de helpende hand te bieden. Immers, in het regeerakkoord was vastgelegd dat de eigen vermogens van provincies in vier jaar tijd met 800 miljoen euro
afgeroomd moet worden. Kortom, de rol van de centrale overheid verdient nadere beschouwing, lijkt mij.


De toekomst:
Burgers, bedrijven en overheden onttrekken behoorlijk wat geld aan de dagelijkse roulatie, door het weg te zetten als spaargeld en te beleggen in aandelen. Het idee was dat rente en winsten het spaargeld en de waarde van aandelen zouden vermeerderen en dat zou dan weer goed voor de dagelijkse economie. En al die reserves zijn een buffer voor onverwachte tegenvallers.

Nu wordt echter duidelijk dat het niet om het stimuleren van de dagelijkse gang van zaken te gaan, maar om vermeerdering van ieders eigen vermogen. Een groeiend getal op de bankafschriften bleek belangrijker dan de groeiende saldi te besteden aan tal van noden en behoeften. Sterker nog: reserves werden zo stil gehouden dat velen het wel accepteerden dat er op sommige van die behoeften bezuinigd kon worden. Hebzucht en angst (risico-dekking) zijn de leidende motieven.

Worden de woekeraars en angsthazen nu dan definitief de tempels uitgegooid? Het zal wel aan de vallende herfstblaadjes liggen, maar daar ben ik pessimistisch over. Een diepgaande herbezinning over de rol van geld zie ik er ook niet van komen.

De geschiedenis leert één ding: bloeiende rijken en economieën komen en gaan. De cyclus van rijzen en ineenstorten lijkt wel een natuurwet. De tijd lijkt nu wel weer rijp om een keuze te maken tussen het geloven in die natuurwet of de alternatieven serieus te overwegen.
Alternatieven als
krimp in plaats van groei, ons consumentengedrag veranderen of meedenken op forums die uitzoeken of een wereld zonder geld mogelijk is.

Maar vooral onze eigen inbreng en verantwoordelijkheid opeisen. Want als de boel dan toch in elkaar moet storten, waarom dat overlaten aan financiële experts? Ik wil best vier jaar minister van financiën zijn of met een paar bekenden de Nederlandsche Bank runnen.

Wat ook kan, is onze aandacht houden bij geldkwesties die we nu misschien uit het oog dreigen te verliezen. Zoals de gemeente Leek. Terwijl de 14 collega's van Leek de vlag halfstok hebben hangen, gaat morgen in Leek de vlag ten top om de aandacht aan een andere kredietkwestie te vestigen.

Aller ogen zijn gericht op Kwatta

Aller ogen zijn gericht op Kwatta

Het wordt een spannende dag vandaag. Aller ogen zijn gericht op Kwatta. Een aantal mensen tuurt de hemel af, vol verwachting van de komst van buitenaardsen die ons wel even zullen channelen. Daarna zal het beter gaan met ons.
Andere turen hoopvol naar de beursberichten. Vooral benieuwd wat de aandelen Fortis zullen doen. Men verwacht dat het beter zal gaan.

Kwatta, een koloniaal chocolaatje, bestaat al lang niet meer. Door financieel wanbeleid ten onder gegaan en uiteindelijk aan de Belgen verkocht.
UFO's met reddende engelen zijn echter de wereld niet uit te krijgen, evenals de handel in gebakken lucht. Die handel leeft weer op nu afgelopen weekend regeringen ferm bereid bleken de kredietmalaise met veel geld aan te willen pakken.

Kunt u er nog chocola van maken? Er is blijkbaar geld en dan heb je nog geld. Geld waar de dagelijkse boodschappen van burgers, overheden en banken mee betaald moet worden. En geld waar je geld mee kan maken. Spaargeld, aandelen en de inleg in lotto's, bingo's en gokmachines.
Met spaargeld en aandelen kopen wordt geld, tijdelijk, ontrokken aan het dagelijks verkeer. Zou niet erg moeten zijn, want dat geld komt dik terug. Dachten veel mensen. Kwestie van vertrouwen.

In 2003 verloren velen het vertrouwen in goede doelen organisaties. Die bleken miljoenen verloren te hebben op de beurs. Het leidde er toe dat het aantal donaties en schenkingen sterk terug liep. De goedgeefse burger reageerde onmiddellijk en sprak daarmee zijn afkeuring uit over gespeculeer met zijn gulle gift.

De overheid, rijk, provincie of gemeente, zijn geen particuliere goede doelen. De donaties (belastingen) zijn verplicht. Om de vier jaar mag de burger duidelijk maken of hij vindt dat de donaties goed besteed zijn. Acuut terugtrekken van de donaties kan niet.
Heeft de burger nog andere middelen om zijn stem te verheffen als er plotselinge veranderingen zijn? Op dit moment niet. En daarom zijn ook in de kredietkwestie aller ogen gericht op Kwatta. Laat Wouter Bos er maar chocola van maken. Dat doet-ie heel aardig, volgens sommige recensies.

De lessen die er nu worden geleerd zijn divers. Tijd voor een ander soort economie, roept een deel der natie. Het waait wel weer over, menen optimisten. Sterkere controle en regulering, zeggen zij die in maakbaarheid geloven.

Nu het Rijk met grote sommen geld de financiële sector overeind wil houden, nu blijkt dat lokale overheden met hele bakken geld hebben gespeculeerd, is het wat vreemd dat menig burger gelaten de schouders ophaalt in plaats van een actieve rol op te eisen als aandeelhouder in die overheid.

Zou een gemeente niet eerst een referendum moeten houden, alvorens 12 miljoen op een of ander bank weg te zetten?
Zou het Rijk niet eerst het volk moeten raadplegen, alvorens vast te stellen met welke plannen en met hoeveel geld er reddingsoperaties van start mogen?

Of zou een deel van de verplichte donaties anders besteed moeten worden, zodat het niet eens de kans krijgt naar dubieuze banken te verdwijnen? Ter herinnering: de burger zou elk jaar op het belastingformulier de mogelijkheid moeten hebben om doelen aan te wijzen voor een x-percentage van zijn donatie. En gemeenten zouden het “burgerbudget” actief kunnen hanteren. Elk jaar mogen burgers doelen aanwijzen voor een deel der gemeentelijke inkomsten.

(Zie ook verwante artikelen op dit blog. Eigen vermogen gemeenten verdampt, Ontwaakt aandeelhouders der aarde, Staatsdeelneming en sponsoring, Malaise in de polder)

Eigen vermogen gemeenten verdampt

Eigen vermogen gemeenten verdampt Inmiddels is bekend dat niet alleen particulieren, maar ook lagere overheden geld hebben staan bij de omgevallen IJslandse Icesave-bank. Zeker twaalf gemeenten hebben voor 58 miljoen euro bij buitenlandse banken staan.

(Zie ook de updates onderaan het artikel en vul de poll in – laatste update: 15 okt. 18.30 u.)

In Asten had men 1 miljoen weg gezet bij Icesave, in Zundert en Goes is het aantal euro's nog onbekend, maar het gaat om miljoenen.In Zeeland is het helemaal mis. Niet alleen de gemeente Goes moet zien wat ze nog terugkrijgt uit IJsland, ook de provincie is niet zeker wat ze van de 5 miljoen die ze bij de failliete Lehman Brothers Bank terug zal zien.

De Staat is niet van plan garant te gaan staan voor de lagere overheden. De VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) is zwaar teleurgesteld in de houding van het Rijk. De gemeenten hadden immers vertrouwd op de informatie van DNB (De Nederlandsche Bank) dat het allemaal wel okee was in IJsland en Amerika?

Het Rijk weigert niet voor niets garanties te bieden. Het eigen vermogen van gemeenten en provincies is aanzienlijk. Ze hebben een aardig appeltje voor de dorst. Het kabinet maakte begin 2007 bekend de stille reserves van de provincies te willen afromen.

De oplossing?
Gemeenten hebben, volgens het CBS,
zo'n 2,3 miljard euro aan eigen vermogen.
De provincies hebben een wat
grotere spaarpot: 3,8 miljard euro.
Die vermogens zijn inder andere mogelijk gemaakt door het superdividend dat de Bank Nederlandse Gemeenten heeft uitgekeerd (231 miljoen euro)aan de gemeenten en afkoopsommen van het Rijk aan de provincies, voor het onderhoud van wegen

Het lijkt mij dat de gemeenten en provincies dus hun eigen boontjes wel kunnen doppen. Het wordt wel scherp in de gaten houden of uw gemeentelijke en provinciale belastingen zullen stijgen.
Raak niet in paniek als uw lokale overheid aankondigt uw spaargeld hard nodig te hebben, omdat het Rijk niet bijspringt in de lokale kredietcrisissen.
U kunt in dit geval uw medewerking gerust weigeren.

Update 13 okt; 15:40 u.
In
Goes en Zundert gaat het om respectievelijke 12 en 2,5 miljoen euro. In Dordrecht staat zeker 11,4 miljoen aan onzekere aandelen uit.
Een nog onbekend aantal gemeenten zouden bij elkaar voor
minstens 100 miljoen in onzekerheid leven.
Al zou dat tot 1 miljard oplopen, dan nog houden de gemeenten een reserve van 1,3 miljard euro over.
De
VNG wil dat minister Bos garant staat. Hopelijk houdt Bos in dit geval de beurs gesloten.

Update 13 okt. 20.15 u.
Amstelveen: 15 milj.; Pijnacker/Nootdorp: 12 miljoen.
Een inventarisatie van het ANP zou duidelijk maken dat het allemaal meevalt. De grote steden zeggen niks op buitenlandse banken te hebben staan.
Meldt u het hier als uw gemeente uit de kast komt?

Update 13 okt. 21.50 u.
Jawel, mijn gemeente is er bij! Den Haag: 10 miljoen. Het ANP had het dus mis. Minstens 1 grote stad moet zien hoe dat geld terugkomt.
Verder: Naarden 1 milj., Alphen a/d Rijn 3 milj., Veere (och, dat arme Zeeland) ook 3 milj.
Tussenstand: 10 gemeenten, bij elkaar goed voor 70,9 miljoen. Wie volgen? Want we zijn nog lang niet aan de geschatte 100 miljoen.
De PvdA heeft, bij monde
van Pierre Heijen, in de 2e Kamer voorgesteld de kleine gemeenten onder financieel toezicht te stellen. Aha! op de kleintjes letten, hè? En Den Haag dan?

Update 14 okt., 12.00 u.
Gemeente Opmeer 7 miljoen. Scherpenzeel: 2,5 milj.
Voorlopige stand: 12 gemeenten, te samen 80,4 miljoen onzekerheid.
Gemeente
Diemen vindt het noodzakelijk persbericht te verspreiden, dat men geen geld in IJsland heeft.
In Nova verklaarde de wethouder financiën in Zundert, dat ze daar nog altijd het Van Goghmuseum hebben. Geld is ook niet alles?

Update 14 okt., 16.40 u.
Gemeente Texel: 8 miljoen. Daarmee is de verwachte 85 miljoen overschreden en is men op weg naar de 100 miljoen.
De tweede provincie is ook “binnen”: Groningen heeft 30 miljoen in IJsland uitstaan..
Overigens is het eigen vermogen der provincies sinds 2006 toegenomen met
465 miljoen euro.

Update 14 okt., 23.00 u.
Gemeente Woudenberg: 1 miljoen. Provincie Noord-Holland: 110 miljoen (zegt Bos)
Tussenstand: 14 gemeenten, goed voor 89,4 miljoen.
Drie provincies, totaal 135 miljoen onzeker.
Eén waterschap (Roer en Overmaas): 5 miljoen in IJsland.
Dat geld zijn “we” kwijt. Nu naar je eigen lokale overheid stappen en gaan vertellen wat er met de rest van het eigen vermogen moet gebeuren, voor dat ook verdampt?
(Lees ook het
artikel van 14 oktober)

Uit de poll blijkt, tot nu toe, dat een grote meerderheid vind dat de lokale overheden in deze kwestie hun eigen boontjes moeten doppen. Geen beroep op het Rijk of de eigen burger doen.

Update 15 okt., 11.30 u.
Provincie Noord-Holland blijkt 2 miljoen minder onzker spaargeld uitgezet te hebben dan Bos eerst aankondigder.
Diverse media berichten dat er ruim 250 miljoen door lokale overheden op tijfelachtiuge bankrekeningen is geparkeerd.
Echter: tot nu toe weet men niet meer dan een krappe 230 miljoen op te sommen. Nog een aardig bedrag.
De roep om maatregelen wordt steeds luider. Wouter Bos volgt het idee dat zijn partij in de 2e Kamer lanceerde, om lagere overheden scherper te contoleren op hun spaar- en beleggingszin.
Ook wordt er gekibbeld over de “schuldvraag”. Het VNG komt op voor haar leden. De staatsbank DNB had immers een A-rating gegeven voor de IJslandse bank?
Over die schuldvraag kom ik, in een nieuwe artikel, later nog terug.

Update 15 okt., 18.00 u.
De provincie Noord-Holland
maakte bekend samen met de gedupeerde provincies en gemeenten aan een oplossing te gaan werken.
Morgen zouden er meer gegevens bekend gemaakt worden over het aantal overheden en de omvang van het onzekere vermogen. Prangende vraag: eerst vielen gemeenten door de mand, toen wat provincies. Zou het Rijk ook nog wat geld hebben weggezet op één van de IJslandse banken?
Morgen de laatste
update hier.
Lees ook de
epiloog.