Werk maken van opinies

Manvrouwberoep

In een land waar opinieonderzoeken welig tieren is de samenleving pas maakbaar als je er eerst een mening over hebt. Nu worden sommige opinies als wel erg boute stellingen ontvangen, daarom vandaag eens wat aandacht voor een van de links die in de rechterkolom hier te vinden zijn.
In de categorie 'Leuk voor op jouw blog' zie je onder andere “Stellingenweb'. Deze link verwijst naar Hora-est.nl, een initiatief van Paul ten Hove. Op deze website verzamelt hij stellingen die bij proefschriften aan de orde komen. En dan niet de eigenlijke, serieus bedoelde stelling over het hoofdthema van de promovendus, maar de meer algemene stellingen die zijpaadjes bewandelen en vaak even interessant zijn als de hoofdstelling. Soms voorzien van wat humor, soms met een wat filosofies tintje.

Op deze site staan een aantal stellingen die te maken hebben met het persbericht over alweer een onderzoek van Maurice de Hond: 71% van de nederlanders vindt dat 'het mannenberoep' zwaar achterhaald is. Er zouden meer vrouwen als politieagent, monteur, vliegtuigpiloot of ingenieur moeten werken. Dat dit niet het geval is ligt volgens de ondervraagden aan ongeschikte vooropleidingen, de mininmale moeite die werkgevers en onderwijs doen om meisjes voor dit soort beroepen te interesseren en aan slechte arbeidsvoorwaarden zoals slecht geregelde kinderopvang.

Ik ben altijd benieuwd of de lezers van dit blog er dezelfde menig op na houden als die 1300 mensen die door Maurice de Hond zijn benaderd, want zoveel vertrouwen heb ik in Maurice nu ook weer niet. Daarom drie stellingen uit de rubriek Vrouwen & emancipatie van Hora-est.nl waar je op los mag vuren.

Het onderzoek van Maurice de Hond toont aan dat deze stelling nog steeds geldig is:
1. Nu een slimme meid op haar toekomst is voorbereid, moet die toekomst nog worden voorbereid op zo'n slimme meid.
IEKJE BERG, Universiteit Wageningen (1993)

Talent is er genoeg:
2. Gezien de complexiteit van het moderne gezinsleven en het gegeven dat vrouwen in de organisatie daarvan vaak succesvoller zijn dan mannen, is het verbazingwekkend dat er zo weinig vrouwen logistiek manager zijn.
HENS RUNHAAR, Technische Universiteit Delft (2003)

Maar voor vrouwen die kinderen willen baren zal het niet veel beter worden:
3. Zwangere vrouwen hebben meer plek om een carrière op hun buik te schrijven.
MARIEKE SUETERS, Universiteit Leiden (2007)

Wat denkt u, is de mening van 71% van de bevolking genoeg om baanbrekend werk te creëren voor vrouwen? Of zijn de drie stellingen nog jaren geldig?

Duurzaam samen werken?

Wat maak je menu?

Maatschappelijk verantwoord ondernemen is wereldwijd 20.000 mensen ontslaan omdat de winst, vorig jaar nog € 4.745.000.000, maar niet boven zo'n slordige € 5.000.000.000 wil groeien. Het eerste kwartaal van dit jaar was boven verwachting erg goed, maar het is niet zeker dat het zo zal blijven.Ook al profiteert het Brits-Nederlandse Unilever aardig van de stijgende voedselprijzen, ook al is het nummer drie op de lijst van grootste voedingsbedrijven, de aandeelhouders zeuren dat Unilever nu zo'n zeven jaar geen spectaculaire winstgroei meer beleeft.

Unilever heeft het er maar moeilijk mee. Het heeft het begrip 'duurzaamheid' hoog in het publicitaire vaandel staan. Unilever eist dat ook van hun ketenpartners, reden waarom ze genomineerd is voor een leuk prijsje. Maar die 474 werknemers van de drie fabrieken die dicht moeten, dachten dat zij duurzaam aan het werk zouden zijn. Niet dus en daarom zijn ze nu al tweeënhalve week boos.

'Penauts', moet de Unileverdirectie gedacht hebben. In Nederland hebben we slechts 6 fabrieken, niemand die er iets van merkt als we daar de helft van dichtgooien.
'Helaas effe geen pindakaas', antwoordden de werknemers en gingen de straat op. Voor een garantie om nog drie jaar aan het werk te blijven, voor een betere afvloeiïngsregeling en meer zeggenschap over de saneringen. Waar vind je zulke betrokken, meedenkende werknemers nog? Moet Unilever die nou echt laten gaan?

Waarom wil de winst van Unilever niet de door de aandeelhouders gewenste groei doormaken? Wel, dat was onder andere de schuld van de supermarkten. Die waren in een prijzenoorlog verwikkeld en boden de Unileverspulletjes voor onverantwoord lage prijzen aan. Dat gedoe van de superkruideniers is nu wel voorbij, reden waarom dat 1e kwartaal zo goed uitviel.

En net als iedereen had ook Unilever last van stijgende grondstoffenprijzen. Maar ook dat blijkt geen probleem te zijn. Gewoon je produkten in heel Europa duurder maken en geen consument die er een potje pindakaas minder om eet of een huidzalfje links laat liggen.
Wel problematisch is dat de mensen niet meer pindakaas gaan eten. En aangezien Unilever niet verwacht dat de consument dat wel gaat doen, gaat de fabriek in Delft dus dicht. Geen groei is stilstand en als het stil staat kun je het net zo goed helemaal sluiten.

Ander probleempje is dat de oorlog tegen het terrorrisme Unilever slecht uitkomt. De VS eisen dat niemand zaken doet met bedrijven of landen die door Bush aangemerkt zijn als terroristenvriendjes. Het Saoedische concern Binladingroup staat natuurlijk bovenaan de zwarte lijst en da's nou sneu voor Unilever. Via een dochteronderneming van dat concern had Unilever een leuke afzetmarkt in Syrië en Libanon. Maar dat is dankzij Bush dus afgelopen.
Maar goed, dat scheelt wereldwijd maar twee afzetgebieden, dus dat kan toch niet echt de reden zijn voor de beperkte winstgroei. Hoe ik ook zoek: ik vind nergens een echte, dwingende reden waarom Unilever nou wereldwijd 20.000 mensen er uit wil knikkeren, inclusief die 474 nederlandse werknemers. Het groeit langzaam, maar slecht gaat het absoluut niet met Unilever.

Het enige probleem zijn dus de hebzuchtige aandeelhouders. Nou snap ik ook wel dat 474 arbeidsplaatsen zo'n druppel op de gloeiende plaat van de prima draaiende economie is, dat de regering zich hier niet mee gaat bemoeien. Maar je zou bijna wensen dat ze het leger op vredesoperatie sturen om de terreur van de aandeelhouders te beëindigen. En dan natuurlijk meteen beginnen aan de wederopbouw van de mentaliteit die de multinational er op na houdt. Duurzaam samen doen en samen werken. Samen dus, inclusief die 20.000 mensen die Unilever aan zo'n prima positie op de wereldmarkt hebben geholpen. Misschien wordt het tijd massaal de pindakaas te steunen. Of zal het u UnoxHemaworst wezen?

In de hemel is geen bier

HemelsbierHoe gaar den Belg ook is van de voortslepende kabinetsformatie, er is altijd wel een visionair die de politici er op wijst dat de maakbaarheid van de samenleving vooral draait om bier. Met de best maakbare bedoelingen wordt geprobeerd een hemel op aarde te creëren en dat gaat niet altijd goed omdat men in de hemel geen bier drinkt.
Johan Sanctorum, voormalig directeur van de Vlaamse Jeugdopera en ex-communicatieconsultant, schrijft op zijn weblog Visionair België, hoe de kwaliteit van de belgische samenleving valt af te meten aan de kwaliteit van het bier.
De Belgische kabinetsformatie gaat vooral moeizaam omdat vlaams en waalse sentimenten in de weg zitten. Nu zoekt men naar maakbare constructies om nog enige bestuurbare samenhang te vinden. Johan Sanctorum signaleert de nodige vermoeidheid hierover bij het electoraat, dat het geloof in de instituties begint te verliezen.
Gandhi heeft ooit gezegd: 'Bijna allles wat ge doet is onbelangrijk, maar het is belangrijk dat ge het doet'. Johan Sanctorum zegt nu eigenlijk: 'Wil wat ge doet belangrijk zijn, doe het dan goed'.
Hij legt uit hoe de recente geschiedenis van het Hoegaarden-bier model staat voor de manco's van de hedendaagse maakbaarheid. Dit eeuwenoude, ambachtelijk vlaams biertje legde in 1957 het loodje omdat het niet kon concurreren met minder ambachtelijke maar wel goedkoper geproduceerd gistennat. In de 60-er jaren wist men echter een nieuw, succesvol witbier te reproduceren op basis van hoegaarden-receptuur. Het waalse Interbrew had een oogje op de succesvolle bierbrouwer, maar deze wilde van een overname niks weten. In 1985 legde een brand echter de brouwerij volledig in puin en men zag zich genoodzaakt de handel te verkopen aan de walen.
Die redding had echter onaangename gevolgen voor de kwaliteit van het bier. Productieprocessen moesten goedkoper en sneller en zo ging ook het bier smaken. Interbrew verhuisde de brouwerij naar het waalse Jupille, maar kreeg het niet voor elkaar die ouderwetse, degelijke hoegaarden-smaak uit de koperen ketels te toveren. Nu is een maand geleden de hele handel weer terugverhuisd naar het vlaamse Hoegaarden.
Volgens Johan Sanctorum biedt dat nu hoop voor de toekomst van de belgische maakbaarheid: “De globalistische mythe van de totale maakbaarheid en inwisselbaarheid houdt hier op (…), onder de waan van de dag, het gereken en het gesjacher, gist een fundamentele maar discrete chemie, die vroeg of laat haar waarheid doet gelden (…), Eilanden van kwaliteit (…), Uniek, vrouwelijk, plekbewust, compromisloos. In een wereld waar alles onderweg is, zo rap en goedkoop mogelijk, zijn onverzettelijke individuen, onverplaatsbare processen en oncopieerbare recepten een verademing“.
Daar heeft hij een punt. De kwaliteit van het bestaan kun je niet organiseren met schema's, boekhoudformules en economische modellen. Die kwaliteit is al volop aanwezig in de samenleving en daar wordt veel te weinig gebruik van gemaakt. Zo heeft hier de Week van de democratie ook niets opgeleverd omdat die kwaliteiten nauwelijks serieus werden genomen.
Maar kan de kwaliteit van het bestaan wel afgemeten worden aan de kwaliteit van het bier? Ik zelf ben geen bierdrinker. Maar ik wordt nu wel nieuwsgierig naar de kwaliteit van het lokale bier in Nederland. Doet ons kabinet het goed en smaakt de pils nog best? Of constateren bierkenners dat limburgs bier een ranzig smaakje heeft gekregen? Is heineken nog zijn ster waard?
(Zaterdagbijlage: het
volledige artikel van Johan Sanctorum).

De liefde van Drees

StenoliefdeHet is jammer dat ook vandaag nog veel belangrijke informatie in archieven zit opgesloten en we nog jaren moeten wachten tot het vrij wordt gegeven. Maar als er dan eindelijk iets aan de openbaarheid wordt prijsgegeven, tref je soms ook heel mooie zaken aan. In het Nationaal Archief mogen we nu de in stenografie geschreven liefdesbrieven van Willem Drees bewonderen. Drees hield niet alleen van de sociaal zwakkeren in de samenleving, hij hield ook van een goed glas druivensap en van bijzondere vormen van communicatie. Zo was hij erelid van de Universala Esperanto-Asicio. Esperanto is een kunstmatig taaltje, bedoeld om mensen uit verschillende culturen met elkaar te laten communiceren. De taalbarrières overwinnen voor een betere wereld.
Hij was ook erevoorzitter van de Federatie voor Stenografie.
Stenografie is een soort gecodeerd vlugschrift, dat op het eerste gezicht een beetje op het oeroude spijkerschrift lijkt of op het arabische schrift. Het werd gebruikt om in sneltempo verslagen te maken van vergaderingen en besprekingen. Zowel Drees als zijn vrouw beheersten dat goed en hun liefde werd in stenografie bedreven. Willen wij nu weten hoe intiem ze waren, dan zullen we die steno-code moeten leren.
Wat zou Vadertje Drees gevonden hebben van de hedendaagse ontwikkelingen? Zou hij nog steeds lid zijn van de PvdA, die best bereid is de AOW te hervormen? Ach, hij was voldoende politicus om te beseffen dat niet alle idealen haalbaar zijn.
Maar wellicht zou het jammer vinden dat het esperanto nooit de wereldtaal is geworden die de mensen bij elkaar heeft gebracht. Misschien zou hij nog wel verheugd zijn over de neo-variant van het kortschrift: de sms-taal.
Of het Nationaal Archief daar ook blij mee is valt te betwijfelen. Want hoe sla je de liefdes-sms-jes op, die Willem Alexander en Maxima hebben uitgewisseld? Straks heb je eindelijk een taal die iedereen begrijpt, maar zullen de oranje-fans de zieleroerselen van het beminde paar nooit te zien krijgen, dankzij de delete-knop.
Gelukkig maar dat echt politiek belangrijke zaken nog steeds anders worden genoteerd en bewaard. Hopelijk wordt ook alles veel makkelijker en sneller toegankelijk, zodat we niet op het Nationaal Archief hoeven te wachten of tot er om een parlementair onderzoek moet worden gevraagd.

Wakker worden!

SlaapDertig jaar lang in verwarring geleefd en nu wordt ineens duidelijk hoe dat komt: de zomertijd! Een onderzoek onder 50.000 mensen bewijst dat de invoering van de zomertijd onze biologische klok ontregelt. Met name avondmensen hebben daar last van.
Ik ben zo'n avondmens en nu snap ik dus waarom ik vanaf 1977 me zo vaak moe heb gevoeld. De wisseldiensten op mijn werk dragen daar ook aardig aan bij, maar die verandering van zomer- naar wintertijd is een soort mega-wisseldienst. Dat kan een mens niet aan.
Dat gerommel met de tijd tas onder andere de kwaliteit van de slaap aan. Andere onderzoekers hebben aangetoond dat een
slechte nachtrust kwalijke gevolgen heeft voor de mentale stabiliteit. Slecht uitgeslapen mensen zijn sneller van slag. Slaaptekort heeft niet alleen een negatieve invloed op ons immuumsysteem, op de stofwisseling en ons geheugen, we raken ook sneller geëmotioneerd.
Die twee onderzoeken zijn eigenlijk een pleidooi voor rust en regelmaat. Dus voldoende slaap en zeker geen gerommel met de klok. Is dat nog wel haalbaar in de hectische en chaotische tijden waarin wij leven? Tenslotte heeft dat leven ook zijn leuke kanten en bovendien wil een mens zelf wel bepalen wanneer hij/zij iets doet en wanneer er dan geslapen gaat worden. Zaterdagavond lekker doorhalen met vrienden en zondagmorgen vroeg weer op om met de kinderen naar de Efteling te gaan moet kunnen. Midden in de nacht van een brainwave gebruik maken en even een stukje op je weblog zetten is ook een mooi moment. En bijvoorbeeld aanstaande weekend, bij de wisseling van zomer- naar wintertijd, alle lichten uitdoen en de
schoonheid van de nacht ontdekken is een genot dat we ons niet laten ontnemen door een paar onderzoekjes. Het is trouwens nog maar de vraag of er nog wel geslapen wordt in Nederland, want weer andere onderzoeken wezen er op hoe de straatverlichting en nachtelijk verkeer mensen van hun slaap berooft.
We zijn dus klaar wakker. Dag en nacht. Dankzij die onderzoeken zijn we nu wel uit de droom geholpen dat we dan ook heldere dingen doen. Slaaptekort een verklaring voor veel van de knettergekke dingen die er zoal passeren.
Is uw bioritme nog een beetje in orde, of is uw tijdsbesteding ook een rommelige afwisseling van slapen en wakker zijn? Mocht u niet zeker weten of u een uitgeslapen en evenwichtig mens bent, die weloverwogen beslissingen neemt, doe dan
deze test eens. Wie weet is uw waak- en slaapritme aan reorganisatie toe.
Update: 21:32 u. Met een score van 104 wist de test me te vertellen dat ik niet wakker lig van slaapproblemen.

Het lot in eigen handen

La memoria

Zware dagen voor De Bijenkorf. Dat er in de massa van het winkelend publiek wel eens iemand verdwijnt is al dramatisch. Maar als mensen de winkel kiezen als hun eigen nooduitgang, is dat natuurlijk verschrikkelijk.
In twee weken tijd alweer twee gezinsdrama's. Vorige week in Enschede en maandag dus in de Amsterdamse Bijenkorf. In Enschede zijn ze nu nog bezig met het drama daar, terwijl de Bijenkorf na 15 uren de deuren weer opende voor de orde van de dag. Dat voelt toch een beetje raar aan. Waar in dit soort gevallen een simpel woonhuis dagen afgesloten blijft voor politieonderzoek, gaat een immens warenhuis de volgende dag al open. Zelfs al is het nu al minstens de derde keer dat een klant het lot in eigen handen heeft genomen. De enige stille tocht die er nu plaatsvond was het briesje, veroorzaakt door de airco's, die in die 15 uren in het lege warenhuis hun werk deden.

Er is niets mis mee dat mensen hun eigen lot in handen nemen. Diep triest is wel dat er zo vaak anderen bij betrokken raken: gezinsleden meeslepen in de dood en winkelpersoneel, treinmachinisten en toeschouwers een trauma bezorgen. Het antwoord van de overheid op dit soort drama's? Vangnetten. Fysieke vangnetten in de hoge hallen van grote gebouwen (bijvoorbeeld het Atrium in het haagse gemeentehuis) en geestelijke vangnetten in de vorm van slachtofferhulp voor nabestaanden en toeschouwers.

Met die vangnetten erkent de overheid dat niet te voorkomen valt dat mensen hun lot op zulke drastische manieren in eigen handen nemen. Men erkent dat er altijd mensen zullen zijn die zelf bepalen wanneer ze een einde aan hun leven willen maken. De overheid zegt er ook mee: zoek zelf maar uit hoe je dat doet. De overheid zegt ook dat het niet mag. Maar ja, diezelfde overheid weet heel goed dat elk verbod zijn overtreders kent.

Natuurlijk is het goed dat de overheid haar best doet drama's te voorkomen. We kunnen twisten over het nut en de zin van de maatregelen die onze overheid daarvoor verzint, maar men probeert tenminste iets. Het wordt echter ook eens tijd de treinmachinisten en toeschouwers in bescherming te nemen. Zij hebben zelf geen enkele invloed op dit soort gebeurtenissen.

Het is medisch en technisch mogelijk mensen hun eindlot in eigen handen te geven. Je voorkomt een gewelddadige zelfmoord en je bespaart vele anderen een trauma. De verantwoordelijkheid voor wanhoopsdaden is voor rekening van de radelozen zelf. Maar voor de uitvoering van die daad mag de overheid ook verantwoordelijk worden gesteld.

Koeiengekte-code

BiosecurityEen eenmaal op hol geslagen kudde, valt niet te stoppen? Jawel hoor, er is altijd wel een groepje dat gek wordt van die onrust en dan zichzelf tot de orde roept. In dit geval bio-wetenschappers die zichzelf, geheel vrijwillig, een gedragscode opleggen. Gisteren presenteerde de KNAW (Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen) de gedragscode voor Biosecurity. Die gedragscode moet voorkomen dat terroristen er vandoor gaan met de kennis die de wetenschappers zo graag publiceren.
Biosecurity is een term die tot nu toe vooral verband hield met de
bestrijding van ongedierte thuis. In de matrassen, vloerkleden, vaatdoekjes en die mooie houten balken aan het plafond zit ongedierte die een aanslag kunnen plegen op jouw gezondheid. Gelukkig zijn er bedrijven die zich specialiseren in de beveiliging tegen zulke aanslagen.
Ook wordt de biosecurity ondermijnt
door wormen. Een verschijnsel dat we wel van internet kennen. De Blackhead-worm legt echter hele kalkoenenstallen plat, maar met een paar biosecurity-maatregelen valt ook dat te voorkomen. En zo kan een verhoogde biosecurity ook de vogelpest en de gekke koeienziekte voorkomen of op zijn minst verspreiding op grote schaal tegenhouden. In dat laatste geval kan de security zelfs zo hoog worden opgeschroefd dat complete kuddes worden geruimd. “Geruimd” is een eufemisme voor genocide.
Dat wetenschappers een gedragscode nodig hebben kan ik me voorstellen. Een Willie Wortel is toch een beetje wereldvreemde figuur, die geïsoleerd in zijn laboratorium, met de beste bedoelingen, uit zit te vinden hoe het leven een stuk aangenamer gemaakt kan worden. Dat zo'n nerd minder met de veiligheid bezig is, dan wij in ons dagelijks huishouden, is niet zo vreemd.
Toch is het goed dat ook de wetenschapper wat meer stilstaat bij de veiligheid van zijn werk. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Zo kunnen
ecosystemen gevaar lopen door wetenschappelijke expedities die hun bagage niet controleren. De wetenschappers die bos en hei afstruinen vergeten vaak het klitteband van hun outdoorkleding te controleren en voor je het weet reist er een zaadje mee die de biodiversiteit van een ander gebied in gevaar kan brengen. Er is al voorgesteld om zogenaamde biosecurity officers aan te stellen die de lading en de leden van zulke expedities nakijken.
Nu is dan eindelijk de dreiging van terreur ook doorgedrongen tot de laboratoria. Menig wetenschapper verkeerde in de veronderstelling dat een beetje terrorist te dom is om iets uit te spoken met de ingewikkelde formules en technieken waarmee bestrijdingsmiddelen, geneesmiddelen of experimentele ziekteverwekkers worden gemaakt. De gedragscode schrijft nu voor dat wetenschappelijke publicaties alleen aan de buitenwereld vertoond mogen worden als het wetenschappelijke belang groter is dan de kans op misbruik. En als het wel tot publicatie moet komen, dan moet een wetenschapper voorkomen dat er geen kant-en-klare receptuur wordt bijgeleverd, waarmee de eerste de beste huis-tuin-en-keuken terrorist aan de slag kan. Het moet tussen de wetenschappelijke oren gaan zitten dat elk nieuw geneesmiddel in principe ook een formule kan bevatten voor een biologisch wapen.
Een laboratorium kom je niet zomaar in, hoop ik als naïeve burger. Maar een publicatie komt er wel zomaar uit. En nu is dan ook die gedragscode wereldkundig gemaakt. Hetgeen er de aandacht op vestigt dat er wellicht meer mogelijkheden zijn met een paracetamolletje dan we tot nu toe voor mogelijk hielden. Dat zal ook een terrorist niet ontgaan. In de war-against-terror is er inmiddels op gewezen dat aanslagen niet alleen te verwachten vallen van naïeve, orthodoxe discipeltjes, maar dat er ook lui rondlopen met
dezelfde opleidingsgraad als elke andere wetenschapper. Vertrouw dus niet elke huisarts, wees op je hoede bij een TU-specialist met een baard.
De door terreuraanslagen op hol geslagen kudde, blijkt toch niet zomaar te stoppen. Gelukkig is daar dan het ijzersterke verdedigingsmechanisme van de vrijwillige gedragscode. Zijn we nu nog maar een paar gedragscodes verwijderd van de algehele wereldvrede, of is dit weer zo'n gedragscode die de eigen koeiengekte bevestigd?

De jeugd van tegenwoordig

Dik Trom 2De Dik Troms, Pietje Bells en Kruimeltjes zijn het afgelopen weekend weer prima bezig geweest. In Purmerend waren ze met graffiti in de weer. En in Ede hebben ze ook een Museumplein, waar jongeren zich uitleven. In Hoogvliet mishandelden 10 belhamels een 34-jarige man, een inwoner van Ten Boer onderging een soortgelijke behandeling, in Tilburg had de jeugd een fikkie gestookt in een speeltuintje en in Amsterdam rekende de politie drie jongeren in die hun jeugdig vuur op onschuldige auto's hadden losgelaten. En dan hebben al die Dikke KruimelBellhamels alleen maar ladderzat over straat zwierven de pers niet eens gehaald.
Dat laatste is binnenkort afgelopen als het aan
het VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) ligt. Jongeren onder de 16 jaar, met een biertje op, moeten thuis blijven. Het kabinet wil dat die jongeren niet drinken, maar dat doen ze lekker toch. De VNG pleit voor strengere controle op straat en zelfs 1 biertje moet genoeg zijn om de kids strafbaar te stellen. Ja, als de drasnk is in de Pietje Bell, wordt het uitgaansleven een hel. Een Kruimeltje met een glaasje op, zet altijd de boel weer op zijn kop. Maar een nuchtere Dik Trom, ja, kom daar vandaag nog maar eens om. Maandagmorgen is de enige rustige dag op school, waar de schoolmeester er een satanisch genoegen in schept de deur van het klaslokaal met een dreun dicht te smijten, waarop de hele klas naar het pijnlijke, katerige hoofd grijpt en smeekt: alsjeblieft meester, niet doen!
De jeugd van tegenwoordig schijnt zich alleen op heftige wijze te kunnen vermaken. In het Gelderse Beuningen beperkte de jeugd zich dan ook tot de gokkasten en botsauto's op de wat
flauwe kermis, waar spannender attracties ontbraken. Ook een roefeldag is in het Brabantse Sprundel zo weinig spectaculair dat er maar 75 jongeren op af komen. En een Dialectdag zegt in het Zeeuwse Kapelle de jeugd al helemaal niks meer. Dus zoeken ze hun eigen vertier op straat, want de lol aan thuis blijven is er wel van af nu ouders veel meer controleren wat je op internet zit uit te spoken.
Nou had je in mijn jonge jaren in het weekend helemaal geen vermaak, maar werd je wel naar buiten gestuurd omdat je ouders ook wel eens een rustig weekendje wilde hebben. Creatief als we waren gingen we belletje trekken, of een krant waar een hondendrol in was verpakt bij iemand voor deur in de fiks steken, of een lege portomonnee aan een draadje wegtrekken als iemand die wilde oppakken. Jongens, dat was heftig! En als een volwassen voorbijganger daar iets van zei, dan sloegen we er niet op los, maar gingen we in het bushokje hangen en vieze moppen tappen. Wat een watjes waren wij.
Het vermaak van de jeugd van tegenwoordig is van een heel ander kaliber. De vraag is nu: welke voorbijganger moet de jeugd aanspreken op irritant gedrag? Is dat de minister van Jeugd of laten we het aan oom agent over? Moet de schoolmeester dat opknappen of blijft het de verantwoordelijkheid van de ouders? Of is er niks mis met dat hedendaagse jeugdvertier en komt het allemaal wel goed als ze wat ouder worden, zoals dat vroeger ook vaak het geval was?
Ik zou zeggen: blijf praten met de jonkies. Laat ze niet zwemmen in hun eigen subcultuurtjes. Scheidt de jonge schaapjes niet van de oude bokken. En dan niet gaan vertellen hoe jij vindt dat het hoort, maar ga vragen stellen. Natuurlijk vraag je dan wat ze zelf graag willen. En zit er dan een antwoord bij waar je wenkbrauwen van omhoog schieten, vraag dan eens recht op de jeugd af: vind jij dat normaal?
Die vraag kregen wij vroeger ook wel eens om de oren. Vervelende vraag, dat wel. Maar er gebeurde toch iets anders dan als je door een voorbijganger gesommeerd werd op te sodemieteren. In beide gevallen konden die twee volwassenen wat ons betreft de boom in, maar die ene vraag kwam nog wel eens terug in menig jeugdig hoofdje. En ik heb dan de misschien ijdele hoop, dat als je jezelf die vraag kunt stellen, het wel weer goed komt.

Zondagsrust

UitgeputEven nog wat boodschappen doen, die ik gisteren vergeten was. Een wasje draaien, wat schoonmaken, de zaterdagkranten doornemen, snel nog een reactietje op een weblogje wegzetten, naar een verjaardag, en vanavond niet vergeten een rapportje uit te tikken voor het werk voor de bespreking van morgen. Agenda's doornemen met partnerlief en ergens een uurtje zien te vinden om rustig in de zon te zitten.
Gelukkig hoef ik sinds kort niet meer hele weekenden te werken, dus ben ik vandaag vrij. Hoeveel vrijheid kan een mens aan, want waarom draai ik mezelf dan toch een loer met die zondagsrust?

Ter elfder ure

StraatkloknachtAls jij denkt dat het 5 voor 12 is, meent een ander dat we ter elfder ure leven. Roept iemand dat het tijd om keuzes te maken is, wil een ander er een nachtje over slapen.
Na Al Gore komt nu ook Leonardo DiCaprio met een film over de de toekomst van de aarde. In
The 11th Hour wordt nog eens uitgelegd dat mensen moeten beseffen een onderdeel van de natuur te zijn. Zonder die natuur ziet het er slecht uit. Een sprankje hoop biedt de film wel: het is nog niet te laat, als we maar wel slimmer en langzamer gaan leven.
In Eindhoven, Philip's lichtstad, denken ze dat het slim is, het
licht uit te doen. Niet meteen, er is nog tijd genoeg, maar ergens in de toekomst moet reclame- en sierverlichting om 11 uur 's avonds uit. Daarmee geeft men gehoor aan de oproep van milieu-minister Cramer, die verlichting (de spaarlamp, de buitenverlichting) tot speerpunt van haar milieubeleid heeft gemaakt.
Dat helpt een beetje. Veel meer energiebesparing schijn je te halen als niet de verlichte reclames, maar de straatlantaarns uitgaan. Nou, doe het dan maar allebei, zou ik zeggen, maar laat de straatklokken alsjeblieft branden. Er moet toch ergens een lichtpuntje te zien zijn, zodat mensen het eens kunnen worden over hoe laat het nou werkelijk is.
Het is inmiddels ter elfder ure en keuzes worden beetje bij beetje gemaakt. Het voorbeeld van de buitenverlichting geeft echter wel aan dat je keuzes niet lichtzinnig moet maken. Tegenargumenten voor het uitdoen van de straatverlichting zijn bijvoorbeeld: meer kans op ongelukken in het verkeer en je geeft het holst van de nacht weer terug aan duistere figuren die minder goede bedoelingen hebben.
Ja hoor eens, zullen sommigen zeggen, dan blijft iedereen maar 's avonds lekker thuis. Op tijd naar bed en 's morgens gezond weer op. Dat kan, maar dat verhoogt de kans op een flinke babyboom. Vergrijzing opgelost, maar wel nog meer energieslurpende consumentjes.
In The 11th Hour wordt gesuggereerd dat slimmer en langzamer leven ons van de ondergang kan redden. De hierboven gegeven voorbeelden tonen aan hoe moeilijk het is zo slim te zijn dat je alle consequenties van een keuze kan tackelen. Langzamer leven is wellicht een betere aanpak. Je neemt de tijd om goed over keuzes na te denken, er desnoods een nachtje over te slapen. En langzaam wil ook zeggen dat je auto en trein minder kan gebruiken. In plaats van een snelle e-mail, rustig op de koffie bij je kennissen. En het tempo waarmee telkens weer nieuwe producten op de markt worden gebracht kan ook een stuk lager.
Zou het slim zijn om op veel gebieden eens flink op de rem te trappen? U mag het zeggen.