Extreme Kerst.

Kerst Het KNMI waarschuwt: deze Kerst begeven we ons op glad ijs. Code oranje geldt voor grote delen van het land. Voor een ieder die nu de deur niet uit durft en de kerst in alle eenzaamheid, achter de kerststukjes doorbrengt, brengen wij een aangepast programma.

U heeft natuurlijk allemaal de hartverwarmende woorden gehoord van Hare Majesteit. De uitzending begon met gezang 26: Daar is uit ’s wereld duist’re wolken een licht der lichten opgestaan. Maar Majesteit! Waarom zulk sombere toonzetting? Denkt U echt dat het Volk van zulk zwaar gedragen calvinisme vrolijker wordt? Dat kan beter, Majesteit.
Luister naar een volk dat heel wat meer heeft doorstaan, dan wij nu in de diepe krochten der kredietcrisis beleven. Een klein licht stemt hen al vrolijk: This little light of mine.

God’s wegen zijn ondoorgrondelijk. Geen kerstreces voor de mythe die niet te beroerd is de schepping naar zijn hand te zetten. In het Belgische Lutselus ‘the walls came tumbling down’. Enkele uren na de mis stortte de kerk in. Tja, Thé Lau bezong god’s werk al treffend: Ik kijk naar het werk van god, naar de gaten die het slaat. Een kort fragment (klik op de zesde link) uit Het werk van God.

Wat bezielt de Heer om zovelen in de kou te laten staan? Het kan bijna niet anders of Hij is nog steeds woedend over het feit dat zijn zoon niet is geboren in een vijf-sterren hotel. Laat hij daarom, 2010 jaren later, zijn devote volgelingen op de straten van Bethlehem slapen?
Het lijkt wel of de heer wil zeggen: you’re Uninvited.

Tijd voor de verkeersinformatie. Rijkswaterstaat strooit nog wat zout in de bevroren wonden. Wie op kerstvisite bij familie in Amersfoort wil, moet rekenen op een enorme omweg. De A1 is afgesloten. God’s gaten worden vandaag gedicht. In het westen verloopt alles gladjes. U kunt beter aan uw kerststukjes gekluisterd blijven. Gaat u toch de deur uit, is de kans groot in files van Slippery People terecht te komen.

Beste luisteraars, u heeft er vast begrip voor dat het vandaag een korte uitzending wordt. Allereerst moet de wagen worden ontdooid. Daarna langzaam op weg om mijn vader uit de sneeuw te graven, zodat we op tijd aan kunnen schuiven bij de kerstmaaltijd van mijn broer.
Code oranje of niet, er moet gegeten worden! Wij gaan er uit met de echte Christmas Spirits. Een prettige dag verder.

Geef een reactie

Een loopje nemen met geld.

Bankrun Geld maakt niet gelukkig. Een dooddoener waar meer waarheid in zit dan we willen weten? Het is een gezegde geworden, dat onze knellende verbondenheid met geld nuanceert. Geld was ooit een middel om meer vrijheid te creëren, maar is een complexe en moeizame relatie geworden, waar we niet meer van af lijken te kunnen.

Wie, heel lang geleden, geld had verdiend en dat niet meteen uit moest geven, gaf zijn geld aan een wisselaar. Een simpel briefje vermeldde hoeveel je aan de wisselaar had gegeven. Zodra je het geld weer nodig had, haalde je het weer op. Die briefjes zijn een eigen leven gaan leiden. Je haalde het geld niet op, maar kocht met dat briefje de handel die je nodig dacht te hebben. De wissels zijn geld geworden, de wisselaars werden banken. Geld is een handel op zichzelf geworden.

Als je nu naar de bank gaat, kan je voor akelige verrassingen komen te staan. Je mag al blij zijn als jouw bank nog bestaat. Wie al zijn geld in één keer af wil halen, moet hopen dat hij die dag niet toevallig de twaalfmiljoenste in de rij is. Want dan kan het niet. En als het aan minister Opstelten ligt, wordt dat ook nog eens verboden. We mogen wel met duizenden tegelijk ons geld op de bank storten, maar het even massaal er weer afhalen kan tot gevangenisstraf leiden.

De bankrun wordt tot misdaad verheven. Dat banken met ons geld een loopje hebben genomen, doet even niet ter zake.Het kindeke Jezus, wiens geboorte vandaag zo in de belangstelling staat, wist wel raad met bankiers die het niet zo nauw namen. Hij gooide de woekeraars de tempel uit. Zonder exitbonus. Het is jammer dat die traditie niet even hardnekkig stand heeft gehouden als de kerstviering.

Geld, het smeermiddel van de economie, is ouder dan de weg naar Rome. Of het nou om kraaltjes, plakjes klei of metalen munten gaat, de mensheid heeft altijd een manier gezocht om de nadelen van ruilhandel weg te werken. Inmiddels zitten we zo geketend aan geld, dat paniek toeslaat als we zonder zitten.
Als we last van een mug hebben, slaan we hem dood. Als een auto krakkemikkige kuren vertoont, brengen we hem naar de schroothoop. Als een mens doldraait, sluiten we hem op in een inrichting. Als we van geld last hebben, verzinnen we van alles om het middel te behouden voor de samenleving.

Natuurlijk is het middel zelf de boosdoener niet, maar de manier waarop ermee wordt omgegaan. Toch vraag ik me af: als geld niet gelukkig maakt, waarom schaffen we het dan niet af?

Geef een reactie

Worstenbroodjes tegen werkdruk.

Protocol Protocollen? Het zal me worst wezen. Een uit het hart gegrepen kreet van alle professionals, die zich ondergesneeuwd wanen onder bergen voorschriften, gedragscodes en slimme doelen.

Herken je dat en wil je bevrijd wil worden van de regeldruk? Neem een worstenbroodje. Trek je niets aan van het protocol gezonde voeding. Trek je wel wat aan van het gezonde verstand van de vakman. Met die boodschap steekt passiegoeroe Richard Engelfriet de verpleegkundigen, politieagenten en onderwijzers een hart onder de riem. Vertouw meer op je vakmanschap, dan op SMART-doelen en starre protocollen, schrijft hij in een blogje op De Ondernemer.nl.

Nu is Richard Engelfriet een vakman die van alle markten thuis is. Coach, columnist, dagvoorzitter, mediator, netwerker, procesgeleider, trainer, spreker en auteur van een aantal managementboeken. Wie zulk gevarieerd werk heeft, zal ongetwijfeld een bredere kijk op zaken hebben, dan menig man-on-one-job, die aan tunnelvisie lijdt.
En hij heeft een punt. Het invoeren van kwaliteitssystemen, het protocollair en doelgericht werken heeft in ieder geval tot twee klinkende resultaten geleid: mensen op de werkvloer voelen zich onzekerder en er wordt meer tijd aan de pc besteed, dan aan het eigenlijke werk.

Protocollen duwen de vakman weg, stelt Engelfriet. Dat kan ook anders. Hij geeft een heel leuk voorbeeld uit de GGZ in Brabant. Bij een bepaalde instelling had men voortdurend last van nieuwe patiënten die uit hun dak gingen tijdens de intake. Die patiënten belandden protocollair verantwoord in de isoleercel of werden platgespoten.
Dat was niet naar de zin van twee medewerkers en die kwamen met een ander oplossing. Worstenbroodjes. Elke nieuwkomer werd verwelkomt met deze Brabantse delicatesse en had de mond vol over deze gastvrijheid. Er kwam geen onvertogen woord meer uit. Het aantal incidentenrapportages verminderde. Mooi stukje werkdrukverlichting.

Ik heb geen idee wat er in de Brabantse protocollen staat. Bij het intake-protocol op ons werk staat wel vermeld dat de cliënt op zijn gemak gesteld dient te worden. Hoe dat moet, staat er niet bij. De manager en de trainer die ons het protocol tussen de oren kletsten, benadrukten alleen dat het 'hoe' aan ons inzicht, vakmanschap, gezond verstand en creativiteit wordt overgelaten.
Gaat het hier dan altijd goed? Welnee. Er zijn collega’s die direct overgaan tot het afwerken van de vragenlijst, zonder zichzelf eerst voor te stellen, laat staan de nieuwe bezoeker eerst een kopje koffie aan te bieden.

Het gekke is dat er altijd mensen zijn die op regeltjes reageren, door ze strikt op te volgen. Zelfs als erbij is verteld, dat de nodige flexibiliteit noodzakelijk is. Een fenomeen dat je niet de wereld uithelpt met nog meer regeltjes. Ook niet door de regeltjes dan maar helmaal af te schaffen.
Het totaal loslaten van de regeltjes helpt hooguit de goed gemotiveerde en vakbekwame medewerkers, die ondanks eigen kwaliteiten teveel last hebben van hun onzekerheden. Bevrijd deze groep van de regelgeving en ze hebben alleen nog hun eigen vakkundigheid.

Blijft over de groep die de vakkundigheid ontberen. Hoe zijn die toch in het werk verzeild geraakt? Tja, dan hebben we het over de kwaliteit van onderwijs, stagebegeleiding en inwerkprocedures. En we hebben het over tekort aan personeel. Twee zaken waar nog geen enkele SMART-cyclus of protocol enige oplossing biedt.
Maar ja, dat is voor een groot deel de verantwoordelijkheid van de overheid, aan wie we de opdracht hebben gegeven te zorgen voor goed onderwijs en het oplossen van personeelstekorten.

Daar mag je niet teveel van verwachten. Want waar elke organisatie zich tot in de puntjes dient te kunnen verantwoorden, is het juist de overheid die daar nogal wat moeite mee heeft. Dat is nog tot daar aan toe. Veel irritanter is dat we de worstenbroodjes, gebak of koekjes, waarmee wij nieuwe cliënten willen ontvangen, uit eigen zak moeten betalen. Die faciliteiten zijn net wegbezuinigd.

Geef een reactie

Culturele acceptatie versnelt?

Snelheid Zo’n tweehonderd jaar aan culturele ontwikkeling staat binnenkort on-line. Ruim 5 miljoen boeken zijn gedigitaliseerd en je hoeft du niet meer alle bibliotheken over heel de wereld af te lopen om de cultuurverschijnselen na te pluizen.

Maar ook digitaal kost dat veel tijd. Die hebben mensen steeds minder. Een conclusie die wetenschappers al uit die enorme hoeveelheid materiaal hebben getrokken. Hebben zij dan wel al die boeken gelezen?
Nee, dat hebben ze aan computers overgelaten, lezen we op VPRO’s Noorderlicht, waar ook een paar aardige voorbeelden staan, die uit computerresearch in de digitale rijstebrij zijn gehaald. Opmerkelijke conclusies, die binnenkort via Google’s culturomics op te halen zijn. Een soort cablegate van de menselijke cultuur.

In deze moderne tijden vergeten we het verleden sneller. In steeds rapper tempo wisselen we die in voor noviteiten. De wetenschappers denken dat te bewijzen, omdat uit het computeronderzoek bleek dat in de 19e eeuw jaartallen en bijbehorende gebeurtenissen veel langer werden genoemd, dan in de 20e eeuw. Nieuwe technologieën worden nu veel sneller geaccepteerd ,dan twee eeuwen geleden.Noorderlicht haalt een wat grappiger voorbeeldje aan. Mensen worden sneller beroemd, maar zijn dat sneller beroemdheid af. Kunnen we nu concluderen dat we in het algemeen van alles sneller vergeten?

Het idee in tijden te leven waar ontwikkelingen zich in rap tempo voltrekken, zullen velen wel herkennen, denk ik. Als dat ook echt zo is, verklaart dat misschien waarom we sneller zaken vergeten. De geheugenruimte in onze eigen harde schijf, kent blijkbaar zijn grenzen. Wie al het nieuwe tot zich wil nemen, zal wel oude troep moeten opruimen.

Ik zie een veel interessantere mogelijkheid van het culturomics project. Misschien zijn hedendaagse ontwikkelingen te duiden met observaties uit het verleden. De acceptatie van een nieuwigheden is toch niet alleen een kwestie van tijd? Wie weet is er uit te vogelen wat er nog meer bij komt kijken. Het zou al leuk zijn te weten hoe lang het duurt voor nieuwkomers in een samenleving worden geaccepteerd. Nog aardiger wordt het, als we weten welke factoren een rol speelden in die acceptatie.

Geef een reactie

De VVD is voor sneeuwvrij.

Pieck Tja, daar zitten we ineens midden in de problemen. Teveel sneeuw. En net als vorig jaar, te weinig zout. Gelukkig zijn er altijd weer van die opgeruimde geesten die weten hoe je de problemen kan oplossen.

“De eigen stoep sneeuwvrij maken is iets dat iedereen eigenlijk uit zichzelf zou moeten doen. Helaas gebeurt dat niet, dus pleiten wij ervoor deze verplichting weer in te voeren”. Het Amsterdamse gemeenteraadslid Maurice Piek (VVD), hier geciteerd uit een artikel in Trouw, ziet zijn stadgenoten door de witte puinhopen ploeteren. Hij heeft het blijkbaar niet op de mooie plaatjes van zijn sjieke voorvader Anton Pieck. Die deed niet zo moeilijk over barre winters en schetste romantische winterpret.

Maurice Piek heeft daar een heel ander beeld van. “Bij deze extreme weersomstandigheden zou dag en nacht gestrooid en geruimd moeten worden. Als de mankracht daarvoor niet beschikbaar is, moet naar alternatieven gezocht worden”, zegt hij in Trouw.
Herinvoering van de winterse burgerplicht? Jawel, maar niet voor elke Amsterdammer. Heer Piek sluit aan bij zijn Tweede Kamercollega Azmani, die bij de eerste sneeuwvlokje begin december, voorstelde uitkeringsgerechtigden te verplichten tot het verlenen van bijstand.

Hoe nobel het ook is, de wegkwijnende werklozen uit hun isolement te bevrijden, in al zijn opgeruimdheid brengt Maurice Piek zijn stad hiermee in nog veel meer problemen.
Om te beginnen: waar haalt de gemeente 32.710 stuks werktuig vandaan, waarmee de sneeuw moet worden geruimd? Er is immers geen zout genoeg om alle bijstandsgerechtigden mee op pad te sturen? Dus zal het toch met schep en bezem moeten.
Gesteld dat die vier procent Amsterdammers de overige 735 duizend stadgenoten van de sneeuw kunnen verlossen, waar moet die sneeuw dan heen? De geruimde sneeuw zou in de grachten gekieperd kunnen worden. De hoofdstedelijke woonbootbewoners zijn wel wat overlast gewend. Maar kunnen zij al die sneeuw wel aan?

En wat verzint de Amsterdamse VVD voor de tewerkgestelden, als de winter voorbij is? Natuurlijk zijn zij door deze prachtige werkervaring dolenthousiast geworden. De arbeidsadrealine giert door hun aderen en ze willen meer. Hoeveel werk denkt Maurice Piek ze in het voorjaar te kunnen bieden? Hij zal snel met nieuwe ideeën moeten komen, want onrustige Amsterdammers hebben wel vaker de lokale autoriteiten in problemen gebracht.

Is het niet beter iedereen sneeuwvrij te geven?

Geef een reactie

Lokale integriteit.

Klokkenluider U dacht dat Wikileaks bewezen heeft, wat u altijd al dacht? Namelijk dat diplomaten en wereldleiders er zo hun eigen idee over integriteit op na houden? Op kleiner schaal is het mogelijk even erg. Dat denken de plaatselijke klokkenluiders in ieder geval wel. In elf gemeenten zijn lokale wikileaks geopend. De komende week zullen nog 39 gemeenten volgen.

Tja, een politieke carrière begint natuurlijk onderop. En als geslotenheid tot de gangbare ethiek van het bestuurlijke métier hoort, dan probeer je dat als lokaal bestuurder je meteen eigen te maken. Dat is niet altijd even gemakkelijk, want waart moet een wetouder of burgemeester open en eerlijk over zijn en waarover niet?
Met het opzetten van plaatselijke wikileaks wordt het nog vervelender voor de bestuurders. Zij hebben al te maken met klachtenloketten, gemeentelijke ombudsmannen, bezwaarprocedures of boze burgers die de ruiten inkinkelen, nu komen daar ook de klokkenluiders aan.

Waar hebben gemeentebesturen dat nou aan verdiend. Ze waren zelf al lekker bezig hun eigen integriteit te onderzoeken. Maar vier procent van de gemeenten heeft nog geen integriteitsbeleid. Vier procent! Dat zijn niet meer dan negen gemeenten. Waarom dan toch nog 50 lokale wikileaks opgericht?
Zijn de zelfregulerende gedragscodes voor de ambtenaren van Maarssen of B & W van Achtkarspelen niet genoeg? Bovendien hebben we nog BING, het Bureau Integriteit waarmee de Nederlandse gemeenten de hand in eigen boezem steken. Doet prima werk. De gemeente Alphen aan de Rijn schakelde het bureau in, toen boze burgers het bestuur ervan verdachten dat ambtenaren werden voorgetrokken bij het toewijzen van woningen.

BING onderzocht de kwestie en het gemeentebestuur meldt nu trots dat “individuele bestuurders en het college van burgemeester en wethouders hebben niet in strijd gehandeld met de bestuurlijke gedragsregels van de gemeente”.
Keurig, zou je zeggen. In hetzelfde bericht, zegt de gemeente ook: “Betrokken ambtenaren hebben wel gedragsregels van de gemeente geschonden”. Pardon? Wel regels geschonden, maar niet in strijd daarmee gehandeld?
Maakt niet uit, want BING heeft ook geconcludeerd dat “er geen sprake is van strafrechtelijke overtredingen”.

Ja, op die manier lijkt Alphen aan de Rijn wel rijp voor de klokkenluiders van Ope(N)u. En die krijgt de gemeente ook. Na 21 december luidt het niet BING maar BENG in Alphen.
Bing, beng, beieren. Ik ben benieuwd wat de Ope(N)u-klokkenluiders aan de integriteit van het lokale bestuur zullen toevoegen. Of denkt u dat ook deze belhamels boven water krijgen, wat u al lang wist?

Geef een reactie

De laatste lijsten.

Lijstjes Het gekke van Lijstjes van het Jaar is dat er vaak al vroeg toppers van een jaar bekend zijn. December mag dan een drukke lijstjesmaand zijn, niet alle memorabel geachte zaken worden deze maand gekozen. Toch is ook december nog te vroeg. Waarom niet tot januari gewacht? Want hoe kan een bijzonder moment, mens of megahit dat op 31 december geschiedenis maakt, ooit in een jaarlijst komen?

De drang om de weet-ik-niet-wat van 2010 ook in dit jaar zelf te presenteren, is groter dan het respect voor de kalender. In september werd al de modestad van het jaar benoemd. Deze keer eindelijk ook met een Nederlandse vermelding. Het dorp aan het IJ besteeg als nieuwkomer zelfs de 17e plaats in deze top-40.
Hoewel de barmhartigheid die rond Kerst toeslaat nog moet losbarsten, wist het blad Miljonair in oktober al wie de gulste rijkaard van 2010 is. De winnaar had zelf meer aan goede doelen geschonken, dan zijn vermogen. Ra, ra, hoe kan dat?
In november werd de slager van het jaar bekend gemaakt. Denk nu niet meteen aan seriemoordenaars of oorlogshitsers. Het gaat hier gewoon om een ambachtelijke vleeshouwer.

In december is het dus flink raak. Met de top-2000 voor de boeg, passeerden al andere lijstjes. Sommigen al helemaal af, zoals Time’s Man van het Jaar. Sommigen nog in de maak. Zoals de grootste politieke leugen (Sargasso).
Er dook er eentje op, die vooruitloopt. Nurks Magazine zoekt de Nationale Zondebok voor 2011. Daar zal ook wel een lijstje uitrollen, maar daar gaat het de Nurksen niet om. Men zoekt een sterk persoon, liefst een succesvolle, heteroseksuele blanke man van middelbare leeftijd met talent voor ijdelheid en zelfgenoegzaamheid. Die mag dan volgend jaar de Nationale Zondebok worden, omdat het in de volksaard ligt altijd een ander de schuld te geven van wat er ook mis gaat. Ik ben benieuwd wie die nieuwe Jezus gaat worden.

Maar goed, u had nog een lijstje van mij tegoed. Nadat de parlementaire pers en EenVandaag de politicus van het jaar gevonden hadden, kan de lijst van beste politici van de laatste zeven jaar worden voltooid.
In de top-3 blijven Pechtold en Marijnissen aan kop, maar Rouvoet is verdrongen door Rutte. Dankzij de parlementaire pers en EenVandaag stijgt Rutte van de vijfde naar de derde plaats. Ook Verhagen (van 8 naar 6) en Wilders (van 13 naar 9) mogen de panels wel bedanken.
De volledige lijst en details zijn hier in te zien (exceldocument!). Opvallend is trouwens dat de gisteren en vandaag zo geroemde Halsema helemaal niet in de lijst voorkomt.

U heeft natuurlijk niets met lijstjes. Maar mocht u een hele leuke of zeer bijzondere zijn tegengekomen, gooi hem in de reacties.

Geef een reactie

Het kabinet verlaat haar post.

Postbode Vandaag was de laatste ministerraad voor het kerstreces. Dat lijkt me heel vervelend voor het kersverse kabinet. Begin je net een beetje op gang te komen, moet je alweer met vakantie. Een ideaal waar menig werknemer naar hunkert, maar dat niet past bij een kabinet dat van start ging met de woorden “Wacht u op onze daden”. Zo’n kabinet popelt natuurlijk om die daden te laten zien.

Voorlopig komt het kabinet niet veel verder dan het eerste gedeelte van de slogan. Zo heeft de ministerraad besloten dat postbodes van Sandd en SelektMail nog even moeten wachten tot hun werkgevers wettelijk zijn verplicht ze een arbeidcontract aan te bieden.
Onderhandelingen over een cao verlopen uiterst moeizaam, maar in tegenstelling tot hun collega’s van TNT Post, zul je de postbodes van Sandd en SelektMail niet zien staken. Niet omdat ze zo loyaal zijn, maar uit angst hun magere stukloon te verliezen.

Het ontbreken van een fatsoenlijke cao was nou net een van de tekortkomingen in de geliberaliseerde postmarkt. TNT Post had er wel een, de nieuwkomers niet. Concurrentievoordeel voor Sandd en SelektMail en de noodlottige gevolgen voor TNT Post zijn inmiddels bekend. Er moest wel gestaakt worden om het allerergste te voorkomen. Dat leverde in ieder geval een voorlopig akkoord op. Er geen worden geen 11 duizend, maar ruim 7 duizend TNT’ers de komende twee jaar van hun post ontheven.

En nu krijgen de concurrentievervalsers een extra twee weken respijt. Zelf hoeven ze niet veel te doen. Het kabinet heeft Ruud Vreeman aangesteld om de problemen nader te bestuderen en met de betrokken partijen tot alternatieve voorstellen te komen. Ze hebben een jaar de tijd gehad om tot een cao te komen. Krijgt Ruud Vreeman dat met twee extra weken wel voor elkaar?

Waarschijnlijk niet. En dan is het zaak voor het kabinet stand te houden. Maar hoe? Krijgen Sandd en SelektMail een fikse boete als ze niet meewerken aan de tot standkoming van de cao? Worden ze de liberale markt weer uitgebonjourd? Welnee, het kabinet verlaat doodleuk haar post. Kerstreces. Een korte periode van werkloosheid. Dat zouden de postbode van TNT ook wel willen, denk ik. Nu werken ze zich uit de naad om de bergen kerstpost zo snel mogelijk bij iedereen in de bus te krijgen.

Het zou mooier zijn als het kabinet deze feestelijke vorm van terugtrekkende staatsbemoeienis even vergeet en met daden komt, waar alle postbodes wat aan hebben. Maar dat kan niet. Het leidend motto is immers “Wacht u op onze daden”.

Geef een reactie

Overheid helpt zelfregulering om zeep.

Streppel Het Financieele Dagblad besteedt aandacht aan een opmerkelijke uitspraak van Jos Streppel, de voorzitter van de commissie die de naleving van de code Tabaksblat in de gaten houdt. Een code voor goed gedrag van ondernemingen, die nu zes jaar leidraad is voor braaf ondernemersschap.

Die code, ook wel corporate governance code genoemd, is een van de bekendste voorbeelden van zelfregulering. Een setje afspraken waar een bepaalde sector zich aan dient te houden. Bedoeld om uitwassen te voorkomen. Meer transparantie, geen buitensporig beloningsbeleid, goed bestuur en beleid zijn een paar van de zaken die in de gedragscode zijn geregeld, met de bedoeling dat de bedrijven zich er ook aan houden.

De commissie Streppel doet daar onderzoek naar en rapporteert jaarlijks de bevindingen. Dit jaar blijkt dat het wel aardig gaat met de naleving van het super-heren-akkoord, maar kapitaalkrachtig Nederland is er nog lang niet.
Er zijn er nog teveel bedrijven die hun beloningsbeleid niet op orde hebben. Waardoor het ook nog steeds mogelijk is, dat er te hoge beloningen en bonussen worden afgesproken. De raden voor commissarissen kunnen hun evaluaties een stuk duidelijker maken en de hoeveelheid vrouwen in de top laat nog te wensen over. Een paar van die bevindingen, die gehuld in lovende woorden in het rapport van 2010 (pdf!) te lezen zijn.

In de inleiding staat de opmerkelijke uitspraak waar het Financieele Dagblad over schrijft. De gedragscode is een mooi zelfregulerend instrument, maar volgens Jos Streppel zit de overheid de zelfregulering in de weg.
Pardon? We zitten toch al jaren met een overheid, die sterk voorstander is van zelfregulering? Onder Balkenende was zelfregulering toch de oplossing als er ergens in de samenleving weer eens iets fout ging? En het huidige kabinet is er ook niet vies van. Hoe kan zo’n overheid dan die zelfregulering in de weg zitten?

De overheid, zegt Jos Streppel, moet eens ophouden punten uit de gedragscode over te nemen en tot wetten te verheffen. Of volgens de quote in het Financieele Dagblad: “Bedrijven willen niet het hout aanleveren voor hun eigen brandstapel, zeker niet als de overheid selectief winkelt in de code”.
Minister Jan Kees de Jager, die het rapport in ontvangst mocht nemen, reageerde met “heel soms de ruimte moet worden ingeperkt omwille van de duidelijkheid. Zelfregulering waar het kan. Wetgeving als het moet”.

Nou moet er natuurlijk niks. Moeten is dwang, huilen is kindergezang, luidt een oude zegswijze. Maar sinds de invoering van de code Tabaksblat blijkt elk jaarrapport van de toezichthoudende commissie nog volop tekortkomingen constateert op de naleving ervan. Wat moet je dan als overheid, die toch ook te maken heeft met burgers die buitensporige beloningen wel zat zijn? Wachten tot de heren eindelijk bereid zijn hun eigen afspraken eens na te komen?
Nee, dan is een wetje om onrechtvaardige bonussen terug te vorderen (claw back) wel een passend antwoord op zulke laksheid. Een wetsvoorstel daartoe is in september naar de Tweede Kamer gestuurd. Zou het wetsvoorstel nooit zijn gemaakt als men van begin af de zelfregulering serieus had genomen?

Nu stelt Jos Streppel dus dat het bedrijfsleven nog minder vaart gaat maken met de naleving, omdat het gebrek daaraan alleen maar tot vervelende wetten leidt. Nog meer nalatigheid dus. Als de overheid daar even krachtig op reageert als op zich misdragende burgers, dan kan het bedrijfsleven nog heel wat worgwetten tegemoet zien.
Is de commissie Streppel nou een adequate toezichthouder of de advocaat van de duivel?

Geef een reactie

Naar een Kuyper-Thobeckiaanse economie

Kuyper Enthousiast werkt het kabinet Rutte aan restauratie van de economie, die vakkundig door de financiële sector naar de knoppen is geholpen. De maatregelen liegen er niet om. Dat kan ook niet, want die zijn openbaar. Waren ze maar gelekte geheimen. Dan zou er ongetwijfeld anders op worden gereageerd.
Het enige wat ik wel zou willen weten: is er wel goed over nagedacht? Bezuinigen mag nodig zijn, maar is er wel over de gevolgen op langer termijn nagedacht? Als we wat geluiden van de laatste tijd op een rij zetten, dan kunnen we niets anders zeggen dan: ja, daar is heel goed over nagedacht. Het liberaal-christelijk kabinet streeft naar een Kuyper-Thorbeckiaanse economie.

Abraham Kuyper, orthodox gereformeerde staatsman, staat in de geschiedenisboekjes geafficheerd als een man met een warm hart voor de “kleine luyden”. De arbeiders onder hen, hield hij voor zich met weinig tevreden te stellen. Klagende arbeiders vond hij staatsgevaarlijk. Hij aarzelde geen moment speciale wetgeving in te voeren om stakend haven- en spoorwegpersoneel aan te pakken. Dat was zo zijn eigen visie op staatsbemoeienis, waarvan hij zei dat die niet te ver moest gaan.Tussendoor richtte hij nog een schooltje op, waar later menig staatsman gepokt en gemazeld is, de Vrije Universiteit in Amsterdam.

Johan Rudolph Thorbecke, liberaal en vooral bekend als hervormer van ons staatbestel, wist in beroerde tijden al hoe je de economie een zetje kon geven. Uitbreiding van het spoorwegennet, de aanleg van het Noordzeekanaal en het afschaffen van wat belastingen. Hoewel niet in economische context, sprak hij zich over kunst uit: “De Kunst is geen regeringszaak, in zooverre de Regering geen oordeel, noch eenig gezag heeft op het gebied der kunst”.
Misschien dacht Rutte aan zijn verre voorvader, toen hij besloot afstand te nemen van de kunsten. “Het kabinet wil meer ruimte geven aan de samenleving en het particulier initiatief en de overheidsbemoeienis beperken”, staat in het regeerakkoord (pdf!).

VVD en CDA kennen hun bronnen. Kuyper werkte aan het moreel besef van de burgers. Thorbecke aan de hervorming van het staatsbestel. Beiden zetten de schop onder de economie. De kabinetten Balkenende plaveiden de weg naar het uiteindelijke doel, dat Rutte wil realiseren. Een Kuyperiaans normbesef, gekoppeld aan een liberale stokpaardjes zoals lastenverlichting. De crisis- en herstelwet wordt permanent gemaakt, waardoor het mogelijk wordt extra wegen aan te leggen of te verbreden. De hedendaagse variant van Thorbecke’s verbetering van de infrastructuur.

Hoe werkt dat? Het normbesef, de verantwoordelijkheid en het zelfinitiatief van de burger komt vanzelf in de door Rutte gewenste modus door fiks te bezuinigen. Dat gaat heel praktisch. Op openbare diensten van gemeenten wordt bezuinigd, Wat minder groenonderhoud, wat minder sneeuwruimen. Op zorg- en welzijn wordt bezuinigd, behalve op de handen aan het bed.
De oplossing? Burgers gaan het wegbezuinigde werk zelf doen. Om te beginnen iedereen die door de bezuinigingen in de bijstand terecht komt. Verplicht gras maaien in plantsoenen en koffieschenken in verpleegtehuizen. Een verschuiving in de werkgelegenheid. Verder het stimuleren van mantelzorg en club- en buurthuiswerk zal nog sterker op vrijwilligers moeten draaien.
Naar een economie, waarin heel wat werk weer ouderwets onbetaald verricht zal worden. En wat wel wordt betaald wordt met verlaging van minimumloon en loonmatiging beperkt.

De verwachting is dat het afgekondigde beleid de huidige economie er bovenop zal helpen. Dat is een misleidende boodschap. Om te beginnen gaat het nu steeds een klein beetje beter met die economie, dus met wat geduld komen we er ook wel. Tenzij er nog een crisis bovenop komt, zoals sommigen verwachten.
Het is ook misleidend omdat Rutte en consorten geen boodschap hebben aan de huidige economie. Vooral omdat daar nog teveel staatsbemoeienis in zit verweven en de burger er een normloze, luie consumentenrol in heeft. Maar bovenal omdat de “kleine luyden” weer op hun plek moeten en de staat afstand neemt van de samenleving.

Een onzinnige conclusie? Mwah, ik hoor Rutte bij zijn regeringverklaring nog zeggen: “Wacht op onze daden”. Hij meende een citaat van Cort van der Linden aan te halen, maar het was Thorbecke met die woorden de kritiek pareerde, op zijn pas benoemde eerste kabinet.

Geef een reactie