Democratie op afstand

Democratie op afstand

Twee dagen voor het staatshoofd zich onder haar volk mengde om zich te laten bewonderen, kwam Rob vertellen dat de leiding van dit land echt aan verandering toe is.
Rob is de Raad voor Openbaar Bestuur. Het bestuur van dit land is hard aan vernieuwing toe, stelt de Raad.

Na de verkiezingen zal de nieuwe premier daar een sterke rol in moeten spelen (meer in de Volkskrant). Waarmee we vanzelf op de vraag komen: wie is in staat niet alleen een kabinet te leiden, maar ook het openbaar bestuur te reorganiseren?

De Raad heeft in ieder geval ideeën over nieuw leiderschap (
zie ook het advies, pdf!). Maar voor iedereen denkt dat de boel eens flink op zijn kop moet worden gezet, zegt de Raad:
“Vooraf een waarschuwing. De Raad stelt nadrukkelijk dat verticaal georganiseerd bestuur nodig is en blijft. Het is belangrijk dat instituties besluiten nemen, knopen doorhakken, toezicht houden en sancties uitdelen. Wel moeten zij dat doen in voortdurende verbinding met de publieke ruimte. Het politieke bestuur moet zich er bovendien bewust van zijn dat het zélf opereert binnen de horizontale verhoudingen in de samenleving. Het is dus onderdeel van de publieke ruimte. In die ruimte ontwikkelt zich de behoefte aan duiding en richting”.

“Leiderschap blijft nodig” stelt de Raad, “maar er is behoefte aan een nieuwe vorm van leiderschap”.
Het advies is onder andere gebaseerd op de gedachte dat de afstand tussen burgers en politiek verkleind moet worden. Daarover later meer op dit blog, maar nu eerst wat over leiderschap en afstand.

De vraag is of de burger (nog) meer invloed op het bestuur moet hebben. Of hebben we aan een sympathieke, maar krachtige leider genoeg?
Nu kan een minister-president het nog zo goed doen, helemaal naar ieders wensen zal hij of zij het nooit doen. Het parlement mag dat controleren. De volksvertegenwoordiging moet er flink bovenop zitten. Hoe dicht moet de burger op leider’s lip zitten om enige controle over het bestuur te hebben?

De oplossing is er. We kunnen meeregeren vanuit onze luie stoel. In de muziek is er immers al de cyber-dirigent? Gewoon een simpele remote-control, waarmee je zelf de dirigent en de muziek geheel naar eigen wensen aan kunt sturen.
Kijk naar Sebastian, de cyber-dirigent, op Youtube. Het apparaat zal wel eerst getest moeten worden door de deskundigen van “nee tegen de stemcomputer”. En het zal nog wel tot fikse debatten leiden over wie nu de vinger aan de knop moet hebben.

In de serie Leiderschap en dirigenten verscheen eerder
Sax en de democratie en Het stokje overdragen en Rammelende partituur, klinkend resultaat?

Het regent op de regent

Het regent op de regent

We schakelen over naar Wemeldinge.

Chef: “Zeg, we hebben aan alles gedacht, toch?”
Ambtenaar: “Ja, chef”.

Chef: “Er kon niks gebeuren, toch?”
Ambtenaar: “Ja, chef”.

Chef: “Het zou een perfecte dag worden, toch?”
Ambtenaar: “Ja, chef”.

Chef: “Zo eentje waar we naam mee zouden maken, en dat heel de wereld ons dan inhuurt om grote evenementen te beveiligen, zodat we een beetje uit de kosten van deze operatie zouden komen, toch?”
Ambtenaar (voelt nattigheid): “Dat was wel het idee, chef. Maar ach, er is altijd wel iets of iemand, diet roet in het eten gooit, dat kunnen we nooit helemaal voorzien”.

Chef: “Wat!? Roet in het eten? Is de cateraar niet gescreend?”
Ambtenaar: “Nee, dat zit wel goed, chef”.

Chef: “Juist. Maar ter zake, wat doet die regen hier?”
Ambtenaar: “Ja, eh… ik zei al, er zijn altijd dingen waar je geen invloed op hebt”.


Chef: “Je bent wel erg snel klaar met je evaluatie. Niemand er aan gedacht het KNMI over te nemen?”
Ambtenaar: “Maar chef….”

Chef: “Niemand op het idee gekomen Piet Paulusma in de boeien te slaan?”
Ambtenaar: “Nee, maar chef…”

Chef: “Wat chef!!!”
Ambtenaar: “Dat zou ook niet geholpen hebben, want ze zeggen wel wat over het weer, alleen kunnen ze het niet sturen”.

Chef: “Niet sturen? Man, weet je hoe ze zulke zaken in China aanpakken?”
Ambtenaar: “Ja, maar chef, dat is toch geen echte democratie”.

Chef: “Nee, precies, en daarom hebben ze daar geen regen als ze mooi weer willen hebben. Ze zetten gewoon het leger in om die kl**te, f**cking wolken aan barrels te schieten. Maar daar heeft niemand hier aan gedacht, zeker?”
Ambtenaar: “Zeker, chef”.

Chef: “Kijk, als iedereen nou gewoon gedaan had wat ik zei, glijden we tenminste niet af naar een dictatuur”.
Ambtenaar: “En wat precies van wat u gezegd hebt dan, chef?”

Chef: “Heb ik niet gezegd dat we niets, maar dan ook helemaal niets aan het toeval over zouden laten?”
Ambtenaar: “Nee, dat hebt u wel gezegd”.

Chef: “Juist, dus weet je wat jij gaat doen?”
Ambtenaar: “Even mijn laarzen leeggieten, chef”.

Chef: “Dat doe je maar in je eigen tijd. Nee, jij zoekt hier en nu uit wie er de regen over het hoofd heeft gezien”.

Ambtenaar: “En dan, chef?”

Chef: “Ketting aan zijn enkels, verzwaren met beton en afzinken in de Westerschelde, zodat iedereen weet dat als er dan toch iets misgaat, wij de verantwoordelijken altijd straf aanpakken”.
Ambtenaar: “Maar chef, de leiding is toch verantwoordelijk?”

Chef: “Zeg nou moet je niet proberen mij de zwarte piet in mijn klompen te schuiven”.
Ambtenaar: “Nee, maar ik bedoel, het kan nog tot vervelende vragen voor u leiden”.

Chef: “Zou je denken? Nou, okee dan, zand erover. En snel wat, want daar heb je Hare Majesteit al en die moet toch droog aan de overkant zien te komen.”
Ambtenaar: “Ja, chef”.

De partijen zijn geteld

De partijen zijn geteld Op 9 juni zul je, bijna zeker, 17 tot 18 partijen op je stembiljet zien staan. Naast de elf die nu in de 2e Kamer zitten, nog 6 tot 7 anderen. Waaronder de Partij voor de Mens en alle andere aardbewoners en de Piratenpartij. Na controle van de formaliteiten, valt de Evangelische Partij Nederland waarschijnlijk buiten de boot.

De Kiesraad heeft de partijen
van hun rugnummers voorzien en natuurlijk staat het CDA op één. De nummers worden toebedeeld op grond van het aantal stemmen dat vorige keer is gehaald. De partij met de meeste stemmen krijgt nummer 1. Opvallend is dat van de nieuwkomers de Partij voor de Mens en alle ander aardbewoners en de partij Nieuw Nederland een plaats boven Trots van Verdonk hebben gekregen.

Het aantal partijen valt nog mee, want
61 partijen hebben zich voor de 2e Kamerverkiezingen laten registreren. Bijna 30 procent kreeg het niet voor elkaar genoeg steunbetuigingen en inschrijfgeld te verzamelen en die zien we op 9 juni dan ook niet terug.
Er zijn altijd wel meer politieke liefhebbers die zich voor de verkiezingen laten registreren, dan er uiteindelijk op een kieslijst terecht komen, laat staan dat ze ook een zetel in de Kamer halen. Dat er nu 19 partijen op de voorlopige kieslijst staan, is tamelijk laag. Van 1918 tot vandaag stonden er gemiddeld 24 partijen op de kieslijst. Daarvan haalden er, ook weer gemiddeld, 10 tot 11 partijen de 2e Kamer.

De animo om zich in de politieke arena te willen storten is altijd al groot geweest. Er is in zoverre niets mis met Neerlands democratie. Of je kan zeggen: de burgers denken het altijd beter te weten dan de politici en stellen zich in drommen verkiesbaar. Voor de 2e Wereldoorlog was de zeteldrang stukken hoger, dan in de jaren erna. Zoals te zien is in dit plaatje en
in dit overzicht (excelsheet).
Deelnemende partijen
In 1922 en 1933 deden respectievelijk 53 en 54 partijen mee. Dat is nooit meer voorgekomen. In 1922 kregen vrouwen kiesrecht en wellicht was dat een reden dat zoveel politiek ambitieuzen een kans zagen. De verkiezingen van 1933 vonden plaats in de roerige 30’er jaren, waar het oorlogzuchtige gebral van Hitler de sfeer bepaalde en de Beurskrach tot ellende leidde. Reden waarom de Anti-crisis Partij zich meldde. Ook de partij Marktkooplieden deed mee. Geen van beiden haalden de Kamer.

Vlak na de oorlog leek de democratie stil te liggen. In 1946 deden maar zeven partijen mee, die allemaal in de Kamer kwamen. Pas in 1967 kreeg de kiezer weer een volle kieslijst te zien. Pas in de roemruchte jaren van provo’s, ‘geen woning, geen kroning’ en een bouwvakkersoproer, kreeg de kiezer weer een overvolle kieslijst te zien. In 1967 deden 23 partijen mee, waarvan D66 de verrassende nieuwkomer was.

Dat aantal is slechts zeven keer overtroffen. In 1972 deden 29 partijen mee, met kabinet Den Uyl tot gevolg. In 1971 kwam van de 28 meedingende partijen ook een nieuwkomer verrassend uit de bus: DS’70 van de jonge Willem Drees. Ook in 1989 deden er 29 partijen en weer verraste D66, die van 8 naar 17 zetels ging.
Dat is niet elke nieuwe of jonge partij gegeven. De SP deed, naast 26 anderen, in 1994 voor het eerst mee, maar haalde maar 2 zetels.

Hoe dan ook, kijken we naar de geschiedenis dan blijkt dat er toch veel mensen zijn die politieke verantwoordelijkheid op hun schouders willen nemen. Onder klinkende namen als de Anti-stemdwang Partij (1929) en de Rapaille Partij (1925), die
wel gemeenteraadszetels wisten te halen, maar voor wie de Kamer een brug te ver was.
En natuurlijk de vele one-issue belangenpartijen. Zoals de Politiepartij (1918), de Partij voor ongehuwden (1967), de Partij voor de Belastingbetaler (1977) of de 5 (!) bejaardenpartijen, die in 1971 meededen.
Wie denkt dat op de huidige kieslijst namen als de Partij voor de Mens en alle ander aardbewoners en de Piratenpartij bijzonder zijn, is vast vergeten dat er ooit een Wereld Welzijns Bewustwording en een Partij Likwidatie van Nederland meedeed (1981).

Nee, geen gezeur ovr burgers die geen verantwoordelijkheid willen nemen. Nederland kent een zeer levendige democratie.

Bestuurlijke of democratische vernieuwing

In navolging van eerdere artikeltjes hier, verscheen gisteren ook een gastlogje van P.J. Cokema (pseudoniem van uw gastheer hier). Daarin een poging voorstellen los te weken, tot meer inloed van de burgers in de democratie.
Lees hier niet verder, maar op GeenCommentaar.

De eerdere artikeltjes hier: Democratie zonder advies, De democratie is dood, leve de democratie, Countdown en Bestuurlijke vernieling.

30 april: het wordt een schone dag

30 april: het wordt een schone dag Koninginnedag 2010 dreigt een gigantische troep te worden. Dat is niet leuk voor Hare Majesteit. Dat is ook niet leuk voor al haar fans. Die denken elk jaar weer op die dag van al hun rommel verlost te kunnen worden.
Eerst door het op de stoep in de verkoop te gooien. Wat over blijft, laten ze dan door de gemeentelijke reinigingsdienst wegvegen. De volgende dag kijkt men vanuit een opgeruimd huis naar een schone stoep.

Dat feestje lijkt nu grondig verstoord te worden door
stakende vuilnisambtenaren. Gaat Nederland een stinkende feestdag tegemoet?
Het valt allemaal wel mee. In Amsterdam wordt gestaakt op de feestdag zelf, maar de volgende dag wordt er weer gewoon gewerkt. In Utrecht gaat men op 30 april pas om 0:00 uur staken. Gemeente en bonden zijn nog wel in overleg, om te bespreken hoe de overlast zo klein mogelijk kan worden gehouden. In Rotterdam gaat het gerucht dat vuilnismannen zich vrijwillig aanmelden om de feestelijke zooi op te ruimen.

Alleen in Den Haag wordt het lastig. Daar gaan de straatvegers al op 28 april in staking en dan meteen voor drie dagen. Morgen hoopt de gemeente een gunstige uitspraak bij de rechter te krijgen, in het kort geding dat ze tegen de bonden heeft aangespannen.
Ik hoop dat de rechter dezelfde uitspraak zal doen, als eerder in Amsterdam het geval was. Daar besloot de rechter dat er wel gestaakt mag worden op Koninginnedag.

Waarom hoop ik dat? Nou, omdat een straatveger of vuilnisophaler natuurlijk ook een vrije dag mag, als Beatrix haar bestaan viert. Het is toch al merkwaardig dat de helft van Nederland vrij kan zijn, omdat de andere helft moet werken.
De vakbonden hebben betere argumenten. De acties van de gemeenteambtenaren gaan over meer loon (1,5% meer voor het komende jaar) en behoud van werk. De Abvakabo FNV vat keurig samen, waarom het absoluut niet nodig is dat de gemeentebesturen de vinger op de knip houden.

Om te beginnen is er in het voorjaarakkoord van 2009 besloten tot een gematigde loonontwikkeling. Om de werkzekerheid veilig te stellen zijn de bonden daarmee akkoord gegaan. Als nu blijkt dat in andere sectoren er wel een stijging van 1,5% is in de cao-lonen, dan is dat ook voor een ambtenaar niet teveel gevraagd.
Zeker als je in aanmerking neemt dat de salarissen voor burgemeesters en wethouders mogen rekenen op een stijging van 3 procent.

In hun begrotingen hebben de gemeenten al ruimte gemaakt voor een stijging van 2%. Waarom de gemeenten dan nu de nullijn willen, is een raadsel.
Bovendien zijn de inkomsten van de gemeenten
aardig gestegen. In 2009 kreeg men 1,4 miljard meer uit het gemeentefonds en de eigen inkomsten (parkeergelden, heffingen, etc.) stegen maar liefst bijna 12 procent.

En daar mag een gemeenteambtenaar dan
nul procent van meeprofiteren?
Nee, de staking heeft wel degelijk goede gronden. En al die troep die op de oranje vrijmarkten overblijft? Ach, weet u wat. Hark het bij elkaar en deponeer het op de stoep van uw stadhuis.

Stel je eigen regeerakkoord samen

Stel je eigen regeerakkoord samen Hulde voor een initiatief van Sargasso. Dit weblog komt met een actie, die blijkbaar tot inspiratie in Den Haag heeft geleid.

Vijf dagen geleden meldde ik
in dit artikel al dat de partijen die in Den Haag verwikkeld zijn in de collegeonderhandelingen voor een nieuw B&W, de burgers gelegenheid geven punten aan te dragen voor het nieuwe coalitieakkoord.
Sargasso was daar al wat langer mee bezig, maar verzamelde voorstellen waarmee de lijsttrekkers van de landelijke partijen mee aan de slag kunnen. De komende dagen kan er gestemd worden op de longlist. Uiteindelijk moet daar een 25-punten lijst uitrollen, die aan de lijsttrekkers zal worden aangeboden (hier de aankondiging en hier het stemformulier).

Kijk, zo kun je aangeven wat er in een nieuw regeerakkoord in ieder geval zal moeten staan. Een goed idee, want wat er tot nu toe in het stemhokje aan ontbrak, is de mogelijkheid bij je stem ook aan te geven welke richting het beleid moet krijgen.
Sargasso creëert die mogelijkheid nu. En dat verdient massaal steun. Een kans om de invloed van de kiezer te vergroten. Na het stemmen houdt immers de invloed op. De kiezer moet maar afwachten welke onderwerpen in een regeerakkoord terug te vinden zijn en welke prioriteit die issues krijgen.

Zelf ben ik voorstander van meer keuzemogelijkheden in het stemhok. Niet alleen stemmen op de partij en persoon van jouw voorkeur. Ook een voorkeur aangeven voor een coalitie en een aantal punten voor het beleid. Dat zou in de vorm van een adviserend referendum kunnen zijn, misschien zelfs een bindend advies.

Zover is het niet en dus moeten we het doen met het webloginitiatief van Sargasso. Er is één beperking: de voorstellen waar je op kan stemmen, zijn bedoeld voor een progressief kabinet. Een kabinet waarin PvdA, D66, SP, GroenLinks en PvdD in samenwerken.
Een gedroomd kabinetje. Deze combinatie heeft of het CDA, of de VVD nodig om een Kamermeerderheid te halen. Maar ook voor CDA en VVD, zelfs voor alle andere partijen, is het natuurlijk wel goed te weten welke punten jij belangrijk vind voor welk regeerakkoord dan ook.

Allemaal dus stemmen (er volgen meerdere rondes) en reclame maken voor dit initiatief.

Eieren in de polder

Eieren in de polder Het is lente. De eerste eitjes zijn gevallen. En hoewel Pasen al weer lang voorbij is, blijven de eitjes zich opdringen.

Werd eerst
minister De Jager met het verschijnsel geconfronteerd, nu kreeg ook Rita Verdonk ermee te maken. Natuurlijk gooit zij het nieuws twitterend de wereld in. Dat is nu eenmaal onlosmakelijk verbonden met eieren gooien. Jan Kees de Jager twitterde ook dat hij een ei getroffen had. Verdonk twitterde: Bekogeld met eieren.

Dat is typisch Verdonk. Of ze imiteert in de vergrotende trap, of ze imiteert mensen die groter zijn dan zijzelf.
Wat de eieren betreft: het was er één. Maar ja, Jan Kees de Jager is inmiddels minister. Daar kun je alleen overheen door je met eieren te laten bekogelen. Hou Verdonk de komende dagen in de gaten, want het zou zomaar kunnen, dat ze thuis een eitje bakt en de vlam in de pan slaat. Waarna ze twittert dat ze haar brandende huis heeft moeten ontvluchten. Alweer een imitatie van De Jager.

Onmogelijk? Het is niet de eerste keer dat Verdonk het stijlmiddel van de imitatie hanteert. In 2008 kon u
hier lezen dat Verdonk op haar website poseert in dezelfde entourage als ooit Beatrix is gefotografeerd. Achter het roer, de driekleur wapperend achter haar rug.
Toen ze haar trotse beweging aan het volk presenteerde, deed ze dat in een rood jasje, steunend op krukken. Een pose die ze gejat heeft van prinses Maxima.

En dit jaar kon ze het weer niet laten. In de apotheose naar de val van het kabinet, stak ze Balkenende naar de kroon.
In 2006 had Balkenende in een verkiezingsdebat Wouter Bos de oren gewassen met: U draait en u bent oneerlijk. Een behoorlijke aantijging, maar geen excuses. Het zijn de feiten, meende Balkenende destijds.
In februari blies Verdonk zich op, maakte zich groter dan Balkenende en riep Bos toe: U liegt, u bent een draaikont. SGP-voorman Van der Vlies stoorde zich aan de groffe toon. Verdonk hield haar poot stijf.

Meestal valt om imitatoren wel te lachen. Maar zelfs dat lukt niet bij Verdonk. Een
originele grap kan er bij haar niet van af. In een poging de leukste te zijn op 1 april, twitterde ze dat de eruit stapte en voor haar kinderen koos. Een grap die al eerder op diverse weblogs werd uitgehaald (zie De Speld over Mark Rutte en Goedgelovig over André Rouvoet).

Maar goed, eieren lijken nu eenmaal sterk op elkaar. Het zou alleen wel zo recht door zee zijn, als Verdonk de reclameslogan “een ei hoort erbij”, tot campagneleuze verhief.

Old boys, currants-cake

Old boys, currants-cake Het is met de integratie nog geen dikke mik. Ik bedoel niet De Integratie, die hoog op de politieke agenda’s staat. Dat verwarrende debat waar de een het over de normen en waarden van goed burgerschap heeft, een ander de totale assimilatie eist en allen reppen van een probleem bij een specifiek deel der bevolking. Terwijl ze het hebben over mensen die uitstekend geïntegreerd zijn.

Uitstekend, want wat doen de nieuwkomers hier? Ze wonen, werken of ze houden hun hand op voor een uitkering. Precies zoals al die mensen het doen, die hier al jaren wonen.
En er zijn onder de nieuwkomers ook lui die zich snel aansluiten bij typisch inheemse gewoonten als matten na een avondje uitgaan, comazuipen op de bible belt of folklore, waadoor de bekerfinale tussen Ajax en Feyenoord verdeeld moet worden over twee wedstrijden.

Gek dat op veel gebieden integratie, soms op het vervelende af, zo soepeltjes gaat. Toch wil het er bij veel mensen niet in dat een ander er helemaal bijhoort.
Het gaat dus niet om problemen of pluspunten. Het gaat er om of de status quo van ouwe jongens, krentenkoek bereikt kan worden. En dat is tamelijk lastig.

Lastig, omdat iedereen te maken kan krijgen met vormen van uitsluiting. Daarbij is het niet meteen glashelder wat er gedaan moet worden om die uitsluiting te voorkomen. Iemand kan alles in het werk stellen om zich bij een groep aan te sluiten. Dezelfde kleren aantrekken, dezelfde eetgewoontes overnemen, dezelfde winkels bezoeken, dezelfde kranten lezen, dezelfde wetten naleven, hetzelfde onderwijs volgen.
Maar als iemand niet heel rap de ongeschreven gedrags- en culturele codes onder de knie geeft, wordt het moeilijk de status van Ons Soort Mensen te verkrijgen.

Daarom zie je niet alleen te weinig vrouwen in topfuncties, ook mannen hebben moeite een glansrijke carrière te ontwikkelen, als ze niet uit hetzelfde old boys netwerk afkomstig zijn. Dat stelt psycholoog
Henk Noort in een column in het Financieel Dagblad. Hij refereert daarin naar een onderzoek van bestuurswetenschapper Mick Matthys.
Die zegt dat een universitaire opleiding alleen, niet genoeg is voor mensen uit de arbeidersklasse, om mee te kunnen draaien in welk old boys netwerkje dan ook. Omdat ze “niet de juiste taal en codes beheersen en niet de bij de beroepsgroep horende sociale netwerken hebben”.

Ouwe koek, lijkt me. Het gaat niet alleen om ‘the way you walk’, het gaat vooral om ‘the way you talk’. Je hoort pas bij een groep als je dezelfde grappen vertelt, hetzelfde jargon hanteert, dezelfde etiquette er op nahoudt.
Mick Matthys pleit voor extra persoonlijke aandacht voor de getalenteerden uit de arbeidersklasse en vindt de plannen om de studiebeurs af te schaffen een slecht idee.
Henk Noort ziet niets in het slopen van het old boys netwerk. Ook hij ziet een taak voor het onderwijs weggelegd. Verwijzend naar de lessen wellevendheid, die officieren vroeger kregen, pleit hij ervoor de academici uit achterstandsgroepen de sleutel tot de ongeschreven codes te geven.

Natuurlijk is het reuze handig de codes goed te kennen, van de groep waartoe je wilt behoren. Wie er ontwetend van wil blijven, zal altijd op dikke muren stuiten. Maar kun je die kennis ook benutten, zonder geweld te doen aan je eigen persoontje? Moet je die codes ook overnemen en integreren in wat jij bent?

Dat gaat weer de richting van assimilatie op en daarmee een gemiste kans voor de ontvangende groep het ingesleten patroon op te pimpen met elementen van het patroon dat de nieuwkomer meebrengt. Ook een ingesleten patroon. Maar je hebt het dan wel over integratie: beetje van dit, beetje van dat en samen het beste er van maken.

Onderwijs kan een handje helpen. Door iedereen te leren dat niets vanzelfsprekend is. Ook de eigen ongeschreven codes niet.

Bestuurlijke vernieling

Bestuurlijke vernieling Het vorige kabinet had eerst een regeerakkoord en ging vervolgens 100 dagen het land in om in dialoog met de burgers te gaan. Dialoog is het hedendaagse eufemisme voor inspraak.

Inspraak was een produkt dat voortkwam uit de roerige 60’er en 70’er jaren, waar bepaalde burgers de straat op gingen, of een studentenpandje bezetten, om meer zeggenschap te eisen. Na wat halsstarrig verzet tegen de toenmalige nieuwigheden, besloten de bestuurders, volgens de wetten der repressieve tolerantie, de burgers inspraak te geven.
Inspraak was het eufemisme voor zeggenschap. Of beter gezegd: medezeggenschap. Een goed verstaander begrijpt het nuanceverschil.

De hedendaagse dialoog, zoals onder Balkenende toegepast, heeft veelal dezelfde stoffige kenmerken als inspraak en medezeggenschap. Men hure een zaaltje, men schenke wat koffie en stelt een microfoon of twee ter beschikking.
Aan het eind van het samenzijn worden de aanwezigen geprezen om hun betrokkenheid en gaat iedereen huiswaarts. Enige dagen later lezen de betrokken in de krant dat de bestuurder het fijn vond ze gehoord te hebben, dat er heel wezenlijke bijdragen de revue zijn gepasseerd en dat ze zeker meegenomen zullen worden als het besluitproces daar ruimte voor biedt.

Maar al te vaak vinden de insprekers er weinig van terug, omdat het hier toch om een complexe materie gaat of de economie hersteld moet worden of in dit tijdsgewricht andere prioriteiten de aandacht nodig hebben.
Zelden begint een dialoog of inspraakronde met de mededeling dat er van het gebodene geen gebruik zal worden gemaakt. Een schoonheidsfoutje dat volgens sommigen tot de kloof tussen bestuurders en Jan-met-de-pet heeft geleid.

In Den Haag (nee, niet het Binnenhof, maar het Spui) heeft men door hoe het wel moet. Fraai staaltje ‘lessons learned’. Niks muffe zaaltjes met dialoogtafels. Maar de contemporaine variant van de ideeënbus: de e-mail.
De onderhandelaars voor een nieuw college van B&W, roepen de burgers op ideeën aan te dragen voor het nieuwe coalitieakkoord. Op een speciaal beschikbaar gemaakt emailadres kunnen de Hagenaars loos gaan. Uiteraard met de belofte serieus met de medezeggenschap om te gaan.

Maar, daar komt de noviteit, met tevens de waarschuwing dat er geen garantie is dat de aangedragen ideeën daadwerkelijk opgenomen zullen worden in het uiteindelijke akkoord.
Helder, eerlijk. Hulde dus. Een doorbraak in de bestuurlijke vernieuwing.

Wormen en maden

Wormen en maden Het wordt steeds drukker op het internet. Ondanks het gekrioel aan data, blijft het een bron van inspiratie. Helaas zijn is er ook wat irritatie.

1. Ik begrijp dat de boel betaald moet worden en dat reclame ertoe bijdraagt dat ik redelijk goedkoop door het web mag struinen. Maar er is al een tijdje een irritant verschijnsel gaande.
De reclame wordt steeds prominenter in beeld gebracht. Geen pop-upje meer ergens in een hoekje, maar pontificaal over de informatie, die ik eigenlijk wil lezen. Tot nu toe was dat snel op te lossen, want in de rechterbovenhoek van de reclame was snel het kruisje te vinden, waarmee je het weg kon klikken.

Dat moet dan weer irritant zijn geweest voor de reclamemakers. En die zijn vindingrijk, want nu gebeurt het steeds vaker dat het kruisje ergens anders staat en dan ook nog eens zo gekleurd dat het niet onmiddellijk opvalt. Al zoekende met de muis, blijft de reclame voor je ogen dansen. Dat valt niet onder het zo geroemde begrip ‘gebruikersvriendelijkheid’.
Wordt het niet eens tijd dat je bij de Reclamecodecommissie ook klachten kan indienen over hinderlijke, opdringerige reclame?

2. Met regelmaat publiceren beveiligingsfirma’s cijfers over onveilig spul, dat op het wereldwijde web rondspookt. Het gaat niet meer om een paar kritische studenten die een overheidssite belagen. Het gaat om
miljoenen aanvallen van wormen en Trojaanse paarden en ander dierlijk ongerief.
Het opvallende is dat de beveiligers in hun berichtgeving stellen dat een gemiddelde pc-gebruiker er weinig last van heeft. Maar het kan geen kwaad je toch van stevige beveiligingssoftware te voorzien.

Ik heb weinig verstand van wat er allemaal mogelijk is, daarom een vraagje aan de lezers. Is er nou een handjevol nerds bezig die overstelpende hoeveelheid malware rond te sturen? Of zijn er miljoenen internetgebruikers bezig met irritante hobby’s?
En natuurlijk de hamvraag: wat valt er tegen te doen?

Je zou zeggen dat hier een schone taak is weggelegd voor de overheid. Niet te beroerd om de normen en waarden veilig te stellen met wetten, gedragscodes en het in de smiezen houden van het digitale verkeer. Dan zou die overheid toch ook de wormen en maden eruit kunnen plukken?
Nu wil ik niet alles in de schoenen van de overheid schuiven, maar ook de overheid dwingt ons steeds meer de digitale snelweg op en ik vind het niet teveel gevraagd een veilige ruimte te verwachten.

Ik begrijp de haken en ogen die er aan een oplossing zitten. Maar omdat internet toch best te vergelijken valt met welke andere openbare ruimte dan ook, mogen we toch wel meer actie verwachten van de overheid?
En dan bedoel ik niet het lukraak meekoekeloeren in de bestanden van argeloze burgers.